ساخت مدل آزمایشگاهی ساده برای بررسی اثر هلیکوباکترپایلوری بر معده

ربات کشاورز: هلیکوباکترپایلوری (Helicobacter pylori) گونه ای باکتری است که می تواند وارد بدن شود و دستگاه گوارش را آلوده سازد. با گذر زمان حضور این باکتری می تواند منجر به زخم معده یا دوازدهه (اثنی عشر)، ریفلاکس شده یا در موارد حاد، حتی منجر به سرطان شود. با عنایت به تعدد مبتلایان و عوارض بیماری، بررسی و یافتن راه های مناسب جهت درمان این آلودگی الزامی است.
به گزارش ربات کشاورز به نقل از ایسنا، تابحال برای بررسی اثر این باکتری بر سلول های معده انسان، از سلول های سرطانی استفاده می شد که نامیرا هستند و کشت آنان آسان است اما نتایج حاصل از این سلول ها برای سلول های سالم چندان قابل تعمیم نیست. به منظور ساخت مدل آزمایشگاهی مناسب و کم هزینه ای جهت مطالعه “هلیکوباکترپایلوری”، دکتر مرجان محمدی، دکتر حسین بهاروند، سمانه صابری و همکارانشان در پژوهشگاه رویان و انیستیتو پاستور ایران، پژوهشی را طراحی کردند که طی آن نمونه های بافتی از نواحی بالایی، میانی و انتهایی معده داوطلبان برداشته شده، سپس اطمینان از عدم آلودگی به هلیکوباکترپایلوری روی سلول های فیبروبلاست انسانی یا در ظروف کشت پوشیده شده با کلاژن، کشت داده شدند.
سپس خاصیت های سلول های گوارشی اولیه حاصل، با روش های مختلف آزمایشگاهی بررسی گردید و سپس آن، سلول ها به هلیکوباکترپایلوری آلوده شدند و باردیگر خاصیت های آنان بررسی و با داده های حاصل از سلول های آلوده نشده مقایسه شد.
نتایج این پژوهش که در مجله بین المللی Helicobacter به چاپ رسیده است، نشان می دهد، احداث و بقای طولانی (بیش از یک سال) سلول های حاصل از نمونه های معده، به میزان زیادی به سلول های فیبروبلاستی که بر آن کشت می شوند و غنای محیط کشت بستگی دارد.
این سلول ها را می توان به دفعات پاساژ داد و قابل انجماد و نگهداری هستند. سلول های حاصل، خاصیت سلول های دستگاه گوارش را به خوبی نشان می دهند و می توان سلول های اپیتلیالی، معده ای و سلول های پیش ساز گوارشی را درمیان آنها شناسایی کرد. سپس آلودگی به هلیکوباکترپایلوری شکل ظاهری سلول های تغییر نمود، کشیده و بلند شدند و درون آنان واکوئل های (ریز کیسه) متعددی شکل گرفت. همین طور تولید عوامل التهابی (سایتوکین ها) و پپسینوژن در سلول های آلوده نسبت به سلول های سالم افزایش یافت.
برمبنای نتایج این پژوهش، روشی ساده و کم هزینه برای احداث مدل معده پیشنهاد شد که علاوه بر بررسی اثر هلیکوباکترپایلوری در سایر پژوهش های مربوط به دستگاه گوارش باز قابل استفاده می باشد.