ربات کشاورز: ۱۰ طرح فناورانه جهاد دانشگاهی در حالی رونمایی شده است که مباحثی از مته حفاری صنعت نفت گرفته تا تورهای قفس پرورش ماهی، جرم های ویژه نسوز، بازوی بارگیری دریایی در صنعت نفت، پسماندهای نفتی، دکل های حفاری و غیره را در برمی گیرد.
به گزارش ربات کشاورز به نقل از ایسنا، ۱۰ طرح فناورانه جهاد دانشگاهی پگاه امروز با حضور معاون اول رئیس جمهور رونمایی گردید، در این گزارش به معرفی اجمالی طرح های مربوطه پرداخته شده است.
توسعه دانش فنی و ساخت ماشین بازیافت و زیست پالایی پسماندهای نفتی
این طرح به منظور بازیافت و زیست پالایی تولید پسماندهای نفتی که یکی از اشکالات پیش روی صنایع مختلف نفتی در راه توسعه صنعت نفت می باشد، رفع احداث آلاینده های نفتی موجود در این پسماندها (که تهدیدی جدی را هم برای محیط زیست و هم برای سلامت پرسنل صنعت نفت به همراه دارد)، توجیه اقتصادی بازیافت این مواد نفتی، استفاده از روش های بیولوژیکی (زیست پالایی) کم هزینه و کاملاً سازگار با محیط زیست و افزایش سرعت اجرای عملیات پاک سازی در سراسر کشور انجام گرفت.
هم چنین طراحی، ساخت، مونتاژ و تست ماشین بازیافت و زیست پالایی پسماندهای نفتی با استفاده از توان داخلی در مجتمع تحقیقاتی جهاددانشگاهی انجام گرفته است.
میزان مورد نیاز کشور، ۱۰۰ دستگاه است و میزان اشتغال در صورت استفاده از تولید داخل ۱۳۰ نفر مستقیم و ۴۰۰ نفر غیرمستقیم است. هم چنین قابلیت صادرات محصول و خدمات آن به خارج از کشور در کشورهای نفت خیز حوزه خلیج فارس و دریای خزر وجود دارد و کاربردهای آن شامل، بازیافت و پاک سازی لجن های مخازن ذخیره نفت و فرآورده های نفتی، مدیریت پسماندهای حفاری و بازیافت و پاک سازی گودال های پسماند میگردد.
وضعیت کاربرد پروژه هم اکنون، لجن زدایی، لای روبی و بازیافت پساب و پسماند نفتی در جزیره ی لاوان به کارفرمایی شرکت نفت فلات قاره است.
طراحی، مهندسی و ساخت دکل های حفاری خشکی چاه های نفت
با توجه به واردات بی رویه دکل های حفاری توسط پیمانکاران عملیات حفاری از کشور چین هم اکنون ۱۱۶ دکل حفاری خشکی در کشور موجود است. صرف نظر از بی مهری های گذشته به ساخت داخل الان برای نگهداشت دکل های موجود با طول عمر ۴۰ سال به ساخت حداقل سه دکل در سال نیاز است و همین طور بایستی هر سال حدود ۱۰ دکل حفاری تحت تعمیرات اساسی قرار گیرد.
جهاددانشگاهی در گام اول، انتقال دانش فنی از راه تجمیع خرید خارجی (اخذ امتیاز انتقال فناوری در مقابل خرید ۶۰% از تجهیزات سه دستگاه دکل حفاری) را انجام داد و در گام دوم، بومی سازی و ارتقای دانش فنی از راه طراحی و مهندسی مجدد را بر عهده گرفت.
ارزش این بازار حدود ۲۰۰۰ میلیارد تومان است که زمینه اشتغال مستقیم و غیرمستقیم متخصصین و تکنسین ها را در چارچوب شرکت های دانش بنیان و تجاری در حوزه ساخت، بازسازی و تامین قطعات یدکی فراهم می آورد.
اولین دکل حفاری با نام دکل” ۷۱ فتح “با همکاری طرف خارجی تحویل شرکت ملی حفاری ایران شد که در همان سال نخست سه چاه در میدان های منصوری و قلعه نار حفاری کرده است؛ دومین دکل حفاری با نام ۷۲ فتح توسط متخصصین جهاددانشگاهی ساخته و در حال تحویل اولیه به شرکت ملی حفاری ایران است و سومین دکل حفاری با نام ۷۳ فتح در یارد جهاددانشگاهی در حال ساخت است.
کسب فناوری تولید کربن فعال از قیر طبیعی/ راه اندازی واحد نیمه صنعتی با ظرفیت ۱۰۰ تن در سال
کربن فعال یک ماده کربنی با ساختار متخلخل، توانایی جذب مواد آلوده کننده از محیط را دارد و کاربردهای آن در نفت، گاز و پتروشیمی، تصفیه آب و پساب، صنایع شیمیایی، صنایع دفاعی (ماسک های شیمیایی و ضد شورش)، صنایع هسته ای (جذب عناصر رادیواکتیو)، صنایع غذایی، صنایع دارویی، بازیافت طلا و… است.
میزان مصرف کشور در این ماده، ۱۴ هزار تن در سال و میزان تولید داخل، ۲۰۰۰ تن در سال است و ماده اولیه مورد استفاده در دنیا برای تولید کربن فعال، ضایعات کشاورزی و زغال سنگ و در ایران، ضایعات کشاورزی است و این تکنولوژی جدید، برای نخستین بار در دنیا از قیر طبیعی، کربن فعال تولید میگردد.
قیر طبیعی باز یک ماده معدنی، منشأ از نفت خام است و آمریکا، کانادا و ایران مقام اول تا سوم ذخایر جهانی آنرا دارا هستند؛ حدود هشتاد درصد قیر طبیعی کشور در استان کرمانشاه است.
مزایای فرآوری قیر طبیعی شامل: کسب ارزش افزوده و توسعه صنعتی و اشتغال زایی است و به طورکلی توجه به بخش معدن و پرهیز از خام فروشی، می تواند یکی از جایگزین های مناسب برای نفت باشد.
وضعیت کاربرد پروژه هم اکنون، کسب فناوری صنعتی تولید کربن فعال از قیر طبیعی و احداث آغازین فناوری در کشور در حوزه قیر طبیعی، احداث یک بازار مصرف جدید جهانی برای قیر طبیعی، راه اندازی یک واحد نیمه صنعتی با ظرفیت ۱۰۰ تن در سال و تامین بخشی از نیاز داخل به کربن فعال و هم چنین زمینه سازی احداث اشتغال پایدار ۲۰ نفر مستقیم و ۱۵ نفر غیرمستقیم در منطقه برای واحد نیمه صنعتی است.
بومی سازی دانش فنی «تولید آزمایشگاهی جنین» از گاوهای اصلاح نژاد شده/ احداث بانک جنین از نژادهای ارزشمند
خشک سالی پیش رونده و کاهش علوفه و خوراک دام، افزایش جمعیت و واردات سالیانه ۱۵۰.۰۰۰ تن گوشت، تسریع شاخص های اصلاح نژادی و تکثیر ۲۰ برابری حیوانات ممتاز گله (نسبت به روش فعلی) و نیاز به تکثیر گاوهای شیری و گوشتی ممتاز (تولید حداقل ۶۰ جنین پیش از سن تولیدمثل) از لزوم های اجرای این طرح است.
مراحل اجرای این پروژه شامل: انتخاب حیوانات ممتاز (واردات بهترین های جهان)، تکثیر هدفمند حیوانات ممتاز (تولید جنین نر و ماده) و کاشت جنین در حیوانات غیر ممتاز (ارزش افزوده) است و کاربرد این فناوری کاهش هزینه تمام شده هر واحد شیر و گوشت، خودکفایی در تولید گوشت (برنامه توسعه ششم) و افزایش بهره وری و رونق اقتصادی (تا ۳۰% کاهش هزینه ها) در صنعت دام پروری است.
در حال حاضر، تولید حدود ۵۰۰ جنین از نژادهای شیری (جرزی) و دومنظوره (سیمنتال)، تولید سفارشی ۴۰۰۰ جنین گاو گوشتی برای یک شرکت خصوصی و درخواست تولید جنین گاومیش توسط مرکز اصلاح نژاد انجام و «گندم»، آغازین گوساله جرزی حاصل از این فناوری متولد شده است.
توان تولید فعلی کشور در این زمینه، ۵۰۰۰ جنین در سال (بر اساس تولید سفارشی) و میزان مورد نیاز کشور، ۱۵۰.۰۰۰ جنین در سال (تولید داخل: ۱۵۰ دلار، وارداتی: ۵۰۰ دلار) است و امکان صادرات تا ۱۵۰.۰۰۰ جنین در سال (معاد ۷۵ میلیون یورو) در این صنعت وجود دارد.
هم چنین میزان اشتغال در صورت استفاده از تولید داخل به صورت مستقیم، ۳۰ نفر و غیرمستقیم، ۶۰ نفر است و قابلیت صادرات به خارج از کشور باز ممکن خواهد بود.
دستیابی به فناوری نمک زدایی نفت خام
بخش اصلی در تاسیسات سطح الارضی جهت کاهش آب و آب نمک موجود در نفت به منظور دستیابی به سطوح استاندارد نفت خام جهت فروش یا استفاده در پالایشگاه ها، لزوم استفاده از نمک زدایی با عنایت به پیر شدن چاه های نفتی ایران و زیادشدن آب و نمک همراه نفت، افزایش کیفیت و کمیت نفت، کاهش خسارت در ابزار و وسایل در اثر خوردگی و تجهیز کاملا استراتژیک جهت کاهش اثرات تحریم ها بر اجرای برنامه های نگهداری و توسعه ای چاه های صنعت نفت از کاربردهای این طرح است.
در حال مذاکره برای ساخت واحد ۵۵۰۰۰ بشکه در روز، استفاده از سیمولاتور برای تست دیمولسیفایر و سایر پارامترهای فرآیندی بدون از کار افتادن خط و امکان شبیه سازی تاثیر دما در فصول مختلف کاری، با استفاده از سیمولاتور وضعیت کاربرد پروژه هم اکنون است.
در حال حاضر بیشتر از ۸۰ درصد نفت ایران نمکی است و نیاز به نمک زدایی دارد؛ نیاز دیگر به سبب وجود واحدهای نمک زدایی قدیمی یا غیرفعال و توسعه واحدهای فعال و نیاز بعدی به سبب وجود چاه های نفتی پیر و فرسوده در کشور است.
میزان اشتغال در صورت استفاده از تولید داخل، اشتغال زایی به واسطه استفاده از توان طراحی مهندسین کشور، اشتغال زایی به واسطه استفاده از توان و امکانات ساخت داخل کشور، اشتغال زایی به واسطه راه اندازی کارخانه نمک زدایی و اشتغال زایی به واسطه فروش و نمایش خدمات است و قابلیت صادرات به خارج از کشور و فروش سیستم نمک زدا و تجهیزات بخصوص به کشور عراق و نمایش خدمات وجود دارد.
پروژه تولید آنتی بادی های درمانی دارو درمانگر گاما/ روشی نوین برای پیش گیری و درمان بیماری اسهال در دام
آنتی بیوتیک ها یکی از مؤثرترین سلاح های انسان در مقابل بیماری ها هستند؛ امروزه مصرف بی رویه و نادرست آن در درمان بیماری های انسان و دام منجر به یک تهدید جدی شده است و هرساله حدود ۵۰۰ هزار نفر در سراسر جهان به آنتی بیوتیک ها مقاومت پیدا می کنند و تعداد آنها به سرعت در حال افزایش می باشد. بیماری اسهال در دام های تازه متولدشده یکی از عوامل موثر در بروز تلفات یا از دست رفتن بازده اقتصادی می باشد.
تاکنون ۲۰ دامداری و داروخانه از این محصول بهره برده اند و سالانه ۳۰۰۰ گوساله با استفاده از این دارو درمان شده اند (بالغ بر ۱۰۰۰ میلیون ریال در سال از خروج ارز از کشور با عدم خرید انواعی از آنتی بیوتیک های خارجی صرفه جویی شده است).
با برآورد اولیه از آمار دام بزرگ و کوچک در ایران پیش بینی میگردد در سال بیشتر از دو میلیون از این محصول موردنیاز باشد؛ برای بیشتر از ۳۰ نفر به صورت مستقیم و ۵۰ نفر به صورت غیرمستقیم اشتغال زایی میگردد. امکان صادرات این محصولات به کشورهای خاورمیانه (با توجه به پتانسیل های موجود در کشورهای همسایه در پرورش دام بزرگ و کوچک) وجود دارد.
دست یابی به فناوری ساخت جرم های ویژه نسوز
مواد عایق و نسوز به دو صورت مواد نسوز شکل دار، آجر و مواد نسوز بی شکل، جرم در صنایع مختلف مورد استفاده قرار می گیرند.
میزان مصرف مواد نسوز و عایق در کشور هم اکنون، ۴۴۰ هزار تن در سال، میزان تولید، ۳۳۰ هزار تن در سال، واردات، ۱۱۰ هزار تن در سال و میزان نیاز کشور با عنایت به سند ۱۴۰۴: ۷۴۰ هزار تن است.
کسب دانش فنی تولید جرم های نسوز وارداتی، استفاده حداکثری از مواد اولیه داخلی، کاهش وابستگی و خروج ارز و احداث اشتغال از خاصیت های اصلی این طرح است.
هم چنین مهم ترین کاربردهای جرم های نسوز در صنایع آهن و فولاد (نسوزهای کوره های فولادسازی کوره های القایی و پاتیل ها)، صنایع سیمان (نسوزکاری کوره دوار، سیکلون ها، پیش گرم کن ها)، صنایع پتروشیمی (نسوزکاری ریفورمرها، واحد بازیافت گوگرد، واحد کراکینگ کاتالیستی و کوره ها) و صنایع غیرآهنی (نسوزهای قسمت های مختلف کوره و بخش هایی از واحد احیا و کوره های پیش گرم کن های آلومینیوم و مس) می باشد.
راه اندازی خط تولید مته های حفاری
مته حفاری نوک پیکان صنعت حفاری است و مورد نیاز شرکت های حفاری چاه های نفت و گاز است.
این پروژه هم اکنون تاییدیه آزمایش میدانی و مجوز تولید انبوه را دارا است و راه اندازی خط تولید انبوه مته های حفاری با دانش کاملا بومی اتفاق افتاده است.
میزان مورد نیاز کشور برای این محصول، ۱۰۰۰ مته در سال و میزان اشتغال در صورت استفاده از تولید داخل، ۱۰۰ نفر متخصص است و این پروژه قابلیت صادرات به خارج از کشور در تمام کشورهای نفت خیز بخصوص عراق، آذربایجان و ترکمنستان را دارا است.
طراحی، ساخت، نصب و راه اندازی بازوی بارگیری دریایی در صنعت نفت
بازوی بارگیری دریایی یک رباط بسیار بزرگ برای انتقال نفت خام، فرآورده های نفتی و میعانات گازی از ساحل به کشتی و برعکس است. این تجهیز آخرین حلقه از مجموعه تجهیزات مورد نیاز جهت استخراج و صادرات نفت می باشد که خوشبختانه آغازین حلقه های این زنجیره شامل دکل حفاری و نمک زدایی نفت باز در جهاددانشگاهی بومی سازی شده است.
هم حالا، نصب، راه اندازی و تجهیز در محل جزیره خارک انجام شده است و این طرح به صورت عملیاتی در اختیار پایانه نفتی خارک می باشد.
با توجه به اهداف برنامه پنجم در بخش افزایش تولید پالایشگاه های کشور و همین طور بحث راه اندازی پایانه نفتی جاسک سالانه حداقل ۵۰ دستگاه از این محصول مورد نیاز است و با عنایت به نیاز کشورهای صادرکننده و هم کشورهای واردکننده نفت، قابلیت صادرات و ارزآوری بسیاری دارد.
هم چنین فرسوده بودن خیلی از بازوهای بارگیری موجود وعدم همکاری شرکت های سازنده خارجی، تعمیرات اساسی و جایگزینی این تجهیزات را از اهمیت بسیار بالایی برخوردار می کند و با راه اندازی ﺧﻂ ﺗﻮﻟﯿﺪ اﯾﻦ ﻣﺤﺼﻮل، ﺣﺪاﻗﻞ ۵۰ ﻧﻔﺮ به صورت ﻣﺴﺘﻘﯿﻢ و ۵۰۰ ﻧﻔﺮ به صورت ﻏﯿﺮمستقیم وارد بازار کار می شوند.
خط تولید تورهای قفس پرورش ماهی در دریا
با توجه به محدودیت منابع آبی داخل کشور و وجود سواحل دریای خزر، خلیج فارس و دریای عمان، پرورش ماهی در قفس از اولویت های وزارت جهاد کشاورزی شمرده می شود. تور یکی از بخش های اصلی قفس پرورش ماهی در دریا است که نقش مؤثری در حفاظت از سرمایه گذاری انجام شده و بهره وری پرورش ماهی، در این روش دارد. به صورتی که با بروز کوچک ترین مشکلی در تورهای بدون گره مصرفی، کل سرمایه، امکانات و زمان مصرف شده برای پرورش آبزیان محصور در قفس، از بین خواهد رفت.
تاکنون این تورها از کشورهای اروپایی و چین وارد می شد که مشکلاتی را برای فعالان صنعت شیلات به وجود آورده بود. تورهای وارداتی از اروپا، قیمت بالایی داشته و زمان تحویل آنها طولانی است. همین طور اغلب تورهای چینی کیفیت مناسبی جهت استفاده در قفس های پرورش آبزیان در دریا را ندارد، بدین سبب در هر دو حالت ریسک و هزینه های تولید صنعتی ماهی به روش پرورش در قفس، افزایش می یابد.
نمونه تورهای تولیدشده، آزمون های کیفی مکانیکی را با موفقیت پشت سر گذاشته اند. پس با دانش فنی کسب شده ضمن تولید صنعتی، مراحل ارزیابی عملکرد میدانی این تورهای بومی شده در شرایط واقعی دریای خزر، در دست پیگیری است.
قیمت توری که هم اکنون تولید می شود، حدود ۳۰ تا ۴۰ درصد پایین تر از نمونه های خوب نروژی است و تورهای تولیدی به نحوی است که در این سه سال، با وجود نگهداری و تعمیر نه چندان استاندارد بهره بردارها، بعضی از تورها تا سه دوره در دریا مورداستفاده قرار گرفته است، بدون آنکه تعمیر و نگهداری صورت گیرد.