معاون پژوهشی جهاد دانشگاهی علوم پزشکی تهران: از لیزر انتظار معجزه نداشته باشید

به گزارش ربات کشاورز معاون پژوهشی جهاد دانشگاهی علوم پزشکی تهران با اشاره به اینکه لیزر یک ابزار درمانی است که نمی توان از آن انتظار معجزه داشت، اظهار نمود: تنها حوزه ای که لیزر در طب اثرات معجزه آسا داشت و واقعا روش های درمانی را متحول کرد در حوزه چشم پزشکی است. البته لیزر در درمان ضایعات عروقی پوست نیز تاثیرات قابل توجهی داشته اما در دیگر حیطه ها بیشتر بعنوان یک روش مکمل استفاده می شود.
معاون پژوهشی جهاد دانشگاهی علوم پزشکی تهران در گفت و گو با ایسنا، با اشاره به اینکه سالها است در دنیا از لیزر در درمان بیماری ها استفاده می شود و قدمت آن به بیشتر از ۱۰۰ سال قبل بر می گردد، اظهارکرد: طیف خاصی از نور با طول موج مشخص و با شدت بالا بعنوان لیزر شناخته می شود.
دکتر محسن فاتح درباب روش های استفاده از لیزر در درمان بیماری ها اظهار داشت: یکی از این روشها استفاده از اثرات حرارتی لیزر است که در جراحی ها برای برش بافت یا جهت برطرف نمودن موهای ناخواسته استفاده می شود و استفاده دیگر از لیزر در زمینه اثرات بیولوژیک آن در بافت است که اثر حرارتی ندارد بلکه تابش آن موجب تغییرات بیوشیمیایی در سلول های بافتی می شود.
وی با اشاره به اینکه استفاده از اثرات زیستی لیزر در دو حیطه کاهش درد و ترمیم بافت کاربرد بیشتری دارد، اظهارکرد: این روش به سبب اینکه تغییر حرارتی در بافت ایجاد نمی کند با عنوان لیزرهای کم توان نام گذاری شده و یکی از روش های مکمل درمانی است که در کنار روش های دیگر استفاده می شود.
فاتح اظهارکرد: لیزر کم توان می تواند اثرات کاهش درد داشته باشد و به خصوص در دردهای مزمن ناشی از لطمه های بافتی و دردهای موضعی و همین طور در ترمیم بافت و تسریع روند درمان زخم های مزمن و زخم بستر موثر است.
معاون پژوهشی جهاد دانشگاهی علوم پزشکی تهران افزود: حیطه دیگر استفاده از لیزر در واکنش های فتو دینامیکی است که برای درمان های هدفمند استفاده می شود. این روش سالهاست در درمان هدفمند انواع سلول های سرطانی به کارمی رود بدون اینکه به بافتهای اطراف سلول سرطانی لطمه بزند.

تلاش برای تهیه ترکیبات حساسگر نوری
فاتح با تاکید بر اینکه لیزر در همه حوزه ها در کلینیک ها و مراکز درمانی جهاد دانشگاهی علوم پزشکی تهران استفاده می شود، اظهار داشت: در درمان های پوستی از لیزرهای با توان بالا و در کلینیک های توانبخشی از اثرات کم توان لیزر در مراکز درمانی جهاد دانشگاهی استفاده می شود.
وی افزود: در حوزه های فتودینامیکی استفاده از لیزر هنوز همگانی نشده و به سبب هزینه بالای ترکیبات حساسگر نوری و محدود بودن تعداد منابع نوری کاربرد درمانی پیدا نکرده است. اما جهاد دانشگاهی به دنبال این است که ترکیبات حساسگر نوری را با استناد به دانش بومی تهیه نماییم.
فاتح با اشاره به اینکه تنوع آب و هوایی و اقلیمی در ایران، سطح دسترسی به گونه های گیاهی متنوع را آسان تر می کند، اظهار داشت: می توان با استفاده از طب گیاهی و دانش بومی گونه های گیاهی را استحصال و ترکیباتی را تولید کرد که در درمان بیماری ها کمک نماید.
وی اشاره کرد: یکی از اهداف مهم معاونت پژوهشی جهاد دانشگاهی این است که با همکاری پژوهشکده گیاهان دارویی ماده موثره گونه های مختلف گیاهی استحصال شوند و در حیطه اثرات لیزر و فتودینامیک استفاده شوند.

استفاده موثر از لیزر در ترمیم زخم و درمان تکمیلی لنف ادم
فاتح در ادامه با اشاره به اینکه هم اکنون کارهای لیزرهای کم توان در دو حیطه ترمیم زخم و لنف ادم در جهاد علوم پزشکی تهران به بار نشسته است، اظهار داشت: درباب ترمیم زخم لیزر در کنار سایر اقدامات مراقبتی با تحریک سلول ها و نیز کاهش تجمع باکتری ها از قطع عضو احتمالی در بیماران به خصوص در مورد زخم پای دیابتی جلوگیری می کند و اندام را حفظ می نماید.
وی درباب کاربرد لیزر در لنف ادم بیان کرد: در جراحی های پستان به خصوص وقتی غدد لنفاوی زیر بغل جراحی می شود گاها مسیر عروق لنفاوی بسته می شود و در صورت عدم اطلاع و مراقبت ناکافی سبب متورم شدن دست می شود به صورتی که یک دست سه تا ۴ برابر دست دیگر خواهد شد بدین سبب اگر افراد پس از جراحی پستان مراقبت نشوند گرفتار لنف ادم می شوند.
معاون پژوهشی جهاد دانشگاهی علوم پزشکی تهران اظهارکرد: در صورت بروز لنف ادم درمان های مراقبتی، انواع بانداژ، ماساژ و خود مراقبتی به افراد آموزش داده می شود و در کنار این ها لیزرتراپی بعنوان درمانی تکمیلی می تواند مورد استفاده قرار گیرد.
وی اشاره کرد: در سال های گذشته متاسفانه مرکز مشخصی برای بازگشت بیماران مبتلا به لنف ادم وجود نداشت اما از ۱۳ سال پیش که جهاد دانشگاهی علوم پزشکی تهران این فعالیت را با انجام پژوهشی درباب اثرات لیزر بر روی این بیماری انجام داد، طرح موضوعی در این خصوص شکل گرفت که نشانگر این بود که لیزر به تنهایی در این مساله اثر ندارد و می تواند بعنوان درمان جانبی در کنار مراقبت های دیگر به کارگرفته شود. این طرح سوژه به ارائه الگویی درمانی دراین زمینه کمک کرد و سبب به وجود آمدن مرکز درمانی دراین زمینه شد. هم اکنون در پژوهشکده معتمد جهاد دانشگاهی بخشی برای درمان ورم های لنفاوی وجود دارد که خدمات مختلفی در این عرصه ارائه می کند.

منبع: