ربات كشاورز: یكی از جراحان پژوهشكده معتمد جهاد دانشگاهی(مركز تحقیقات سرطان پستان) با تاكید بر باورهای نادرستی كه درباره این بیماری وجود دارد، اظهار داشت: هیچ ارتباطی بین استفاده از سینه بند، فارغ از شكل و نوع آن با مبتلا شدن به سرطان پستان وجود ندارد.
دكتر حمید احمدی در گفت وگو با ایسنا، به مناسبت ماه اكتبر كه بعنوان ماه جهانی آگاهی بخشی در مورد سرطان پستان شناخته می شود، به بررسی درستی و غلطی باورهایی كه در مورد سرطان پستان وجود دارد، پرداخت.
این جراح با ابراز تاسف از اینكه در راه درمان افرادی دیده می شوند كه بدون اطلاع از علم پزشكی با سفارش های غلط با جان افراد بازی می كنند، اظهار نمود: متاسفانه برخی باورهای عمومی داریم كه نمی دانیم اصلا از كجا آمده اند و افراد به دفعات از ما درباره آن ها سوال می كنند.
این فلوشیپ جراحی پستان، استفاده از سینه بند را یكی از این موارد برشمرد و اظهار نمود: چیزهای دیگری هم هست كه درباره آن ها باورهای غلطی وجود دارد، مانند وجود رابطه بین استفاده از رنگ مو، اسپری ها و دئودورانت ها با مبتلا شدن به سرطان سینه، كه در این مورد هم پاسخ ما منفی است.
“چاقوی لیزری” هیچ تاثیری در درمان بیمار سرطانی ندارد
احمدی درباره نوعی از چاقوهای جراحی كه با عنوان چاقوی لیزری از آنان یاد می شود، توضیح داد: یك باور اشتباه دیگر، درباره وسایل و ملزومات جراحی است، از آنجایی كه واژه لیرزی به نظر بعضی از مردم جذاب به نظر می آید، امكان دارد با این عناوین، سوءاستفاده هایی هم صورت گیرد.
وی افزود: چیزی كه با عنوان چاقوی لیزری در میان عموم مردم شناخته می شود، در واقع یك دستگاه است كه به آن “الكتروكوتر” گفته می گردد كه با برق كار می كند و همزمان كه برش می دهد، می تواند بافت را بسوزاند و جلوی خونریزی را بگیرد كه خارج از فیلد پزشكی به لیزر معروف است.
جراح پژوهشكده معتمد جهاد دانشگاهی خاطرنشان كرد: امكان دارد دقت جراحی با این دستگاه بالاتر رود و اصلا هیچ حساسیتی وجود ندارد كه یك برش با تیغ بیستوری كه از زمان هیتلر مورد استفاده بود صورت گیرد یا با دستگاه های جدیدتر. یعنی این ها در درمان بیمار سرطانی هیچ اهمیتی ندارد و چیزی كه مهم می باشد این است كه حاشیه های بافت سرطانی كه در عمل برداشته می شود، توسط پاتولوژیست بررسی شود و اطمینان حاصل شود كه در این حاشیه ها بافت سرطانی باقی نمانده و سند جراحی كامل همین است.
احمدی با اشاره به اینكه فاكتورهایی وجود دارد كه سبب می گردد فرد بیشتر در معرض مبتلا شدن به سرطان قرار گیرد، درباره این فاكتورها توضیح داد: این فاكتورها در همه جای دنیا ثابت شده اند و ” فكت” محسوب می شوند، كه این فاكتورها هم دو دسته اند كه روی برخی افراد می توانند اثر داشته باشند و روی برخی دیگر خیر.
افزایش سن و چاقی احتمال مبتلا شدن به سرطان سینه را افزایش می دهد
وی افزود: یكی از این فاكتورها سن است، هرچقدر سن خانمی بالاتر رود خطر ابتلای وی به سرطان پستان بیشتر می گردد. یعنی یك خانم ۷۰ ساله نسبت به یك زن ۲۵ ساله بیشتر در معرض مبتلا شدن به سرطان پستان است. بطور قطع ما نمی توانیم روی سنمان كنترلی داشته باشیم و با گذر زمان سنمان بیشتر می گردد.
جراح پژوهشكده معتمد جهاد دانشگاهی چاقی را یكی دیگر از فاكتورهای مبتلا شدن به سرطان پستان عنوان نمود و اظهار داشت: چاقی یك عامل قابل كنترل است و یك خانم چاق بیشتر در معرض مبتلا شدن به سرطان پستان است تا یك خانم لاغر، اما این فاكتور را می توان تا حد زیادی با رژیم غذایی و ورزش كنترل كرد.
احمدی ژنتیك را یكی دیگر از فاكتورهای مبتلا شدن به سرطان پستان عنوان نمود و اضافه كرد: اگر زنی در خانواده اش سابقه مبتلا شدن به سرطان پستان وجود داشته باشد، نسبت به سایر افراد بیشتر در معرض خطر مبتلا شدن به سرطان است، اما افراد نمی توانند روی این فاكتور هم تاثیری داشته باشند.
وی با اشاره به اینكه افرادی كه زایمان بالای ۳۰ سال داشته اند هم نسبت به دیگر افراد بیشتر در معرض مبتلا شدن به سرطان پستان اند، اظهار داشت: قاعدگی زودرس، یائسگی دیررس(بالای ۵۵ سال) هم خطر مبتلا شدن به سرطان پستان را بالا می برد.
جراح پژوهشكده معتمد جهاد دانشگاهی با اشاره به اینكه مقاله هایی در خصوص بیشتر در معرض مبتلا شدن بودن افرادی كه كمبود ویتامین D وجود دارد، اظهار داشت: اما در برابر این مقالات، مقالاتی وجود دارد كه عدم ارتباط بین این دو مسئله را نشان داده است. ازاین رو می طلبد كه روی این مسئله با حجم نمونه های بیشتری تحقیقات وسیع تری صورت گیرد.
احمدی خاطرنشان كرد: اما از آنجایی كه جبران كمبود ویتامین D هیچ ضرری ندارد ما سفارش می نماییم كه اگر كسی این مشكل را دارد، مبادرت به درمان كند، كما اینكه معمولا خیلی از مردم ایران كمبود ویتامین D دارند.
توصیه گرانی كه به جای طبابت جنایت می كنند
وی درباره اینكه بعضی از افراد سفارش می كنند بهتر است سینه سرطانی تحت عمل جراحی قرار نگیرد، خاطرنشان كرد: هركس با هربرچسب و تحت هر لوایی چنین چیزی را سفارش كند، به جای طبابت جنایت كرده است.
جراح پژوهشكده معتمد جهاد دانشگاهی با اشاره به اینكه متاسفانه در جامعه این سفارش بسیار اتفاق می افتد، اظهار داشت: جراحی سرطان پستان مانند باقی سرطان ها هرچقدر كه زودتر اتفاق بیفتد، درمان بیمار زودتر كامل می گردد. اما متاسفانه در راه درمان افرادی ورود می كنند و با تولید هیجان و ترس سبب می شوند مریضی كه می توانسته با یك جراحی كوچك درمان گردد، توده اش اندازه یك گل كلم رشد كند و دچار مشكلات جدی و غیر قابل حل شود.
احمدی در ادامه به بیان خاطره ای پرداخت و اظهار داشت: چند وقت پیش بیماری كه به خاطر همین سفارش ها از عمل به موقع جراحی سر باز زده بود، به من مراجعه نمود و گفت می دانم كه عمر زیادی برای من باقی نمانده است، اما از آنجایی كه توده سرطانی درون سینه ام عفونی و بدبو شده است، از شما می خواهم كه این توده را از بدنم خارج كنید تا یك بار دیگر بتوانم نوه ام را در آغوش بگیرم، چونكه به خاطر وضعیت عفونی توده ام او از آغوش من دوری می كند.
وی اضافه كرد: در نهایت تنها كاری كه برای این بیمار از دستمان برآمد، برداشتن این بافت بود، بدون اینكه بتوانیم برای سلامتی اش كاری انجام دهیم و این یكی از نمونه های تاسف آور نتیجه عمل به سفارش های غیركارشناسانه بود.
بیوپسی سبب تشدید بیماری نمی شود
جراح پژوهشكده معتمد جهاد دانشگاهی با اشاره به اینكه یك باور غلط دیگر درباره سرطان پستان ترس از بیوپسی (یك آزمایش پزشكی است كه معمولا توسط یك جراح یا متخصص رادیولوژی انجام می گردد و شامل برداشتن نمونه ای از سلول ها یا بافت ها برای بررسی وجود یك بیماری یا تعیین وسعت آن است) است، اظهار داشت: خیلی از افراد می ترسند كه در صورت انجام این كار توده در بدنشان پخش شود، درحالی كه توده اگر خوش خیم باشد كه پخش شدن معنایی ندارد، اگر بدخیم باشد هم چنین چیزی امكان ندارد.
احمدی در ادامه توضیح داد: نهایتا سه روز پس از تكه برداری جواب آزمایش بیمار مشخص می شود، اگر توده بدخیم باشد بیمار بلافاصله وارد پروسه درمان می شود، اگر استیجش پایین باشد جراحی می گردد و اگر بالا باشد ابتدا یك دوره شیمی درمانی و سپس جراحی می گردد. یعنی فاصله بین تشخیص تا درمان بسیار كوتاه است، در صورتیكه امكان دارد از زمان تبدیل یك سلول به یك توده سرطانی سالها گذشته باشد و قاعدتا یك فاصله حدود چهار یا پنج روزه نمی تواند در تشدید بیماری تاثیری داشته باشد.
جراحی، تنها راه درمان سرطان پستان
وی خاطرنشان كرد: تنها راه درمان سرطان پستان جراحی است و در این خصوص هیچ تعارفی هم با مریض نداریم، یعنی تنها راه درمان سرطان پستان خارج كردن بافت سرطانی است.
جراح پژوهشكده معتمد جهاد دانشگاهی با اشاره به اینكه زمان ورود جراحی به پروسه درمان به مرحله بیماری بستگی دارد، توضیح داد: اگر مراحل اولیه بیماری باشد، ابتدا جراحی و سپس شیمی درمانی یا رادیوتراپی صورت می گیرد، اما اگر بیماری پیشرفت كرده باشد باید ابتدا با شیمی درمانی توده را كوچكتر كرد تا شرایط برای جراحی مساعد شود و پس از این مراحل، بیمار وارد چكاپ های دوره ای می گردد.
احمدی خاطرنشان كرد: همیشه سرطان پستان مساوی با تخلیه كامل سینه نیست چونكه تكنیك ها و شرایط جراحی كاملا فرق كرده است. شاید تا چند سال پیش این اتفاق می افتاد، اما الان اصلا این گونه نیست و شرایط داروهای شیمی درمانی بسیار بهتر شده است.
وی خاطرنشان كرد: قبلا بدون اینكه بررسی خاصی كنند، برای برداشتن همه توده ها سفارش می كردند كه سینه هم خالی شود، اما الان اگر حجم توده نسبت به خود سینه بزرگ باشد با شیمی درمانی آنرا كوچك می نماییم تا در جراحی بتوانیم بافت سینه را حفظ نماییم و اگر بافت حفظ نشود هم، حتی در حین عمل امكان بازسازی سینه وجود دارد.
جراح پژوهشكده معتمد جهاد دانشگاهی اضافه كرد: حتی اگر مریضی سال های گذشته سینه اش را تخلیه كرده باشد یا با استفاده از بافت بدن خودش یا پروتزهای مصنوعی سینه اش را بازسازی می نماییم.
احمدی با اشاره به اینكه باورهای این چنینی در مورد سرطان پستان حقیقت ندارد، اظهار داشت: در مورد سن مناسب برای غربالگری هم اختلاف نظر زیاد است و وزارت بهداشت هركشوری یك سن را با در نظر گرفتن شرایط تعیین می كند، در كشور ما ۴۰ سالگی سن مناسب غربالگری عنوان می گردد.
وی در ادامه توضیح داد: معمولا غربالگری با ماموگرافی انجام می شود، ماموگرافی نسبت به بافت چربی حساسیت دارد و اگر بافت چربی سینه زنی كم باشد، دقت ماموگرافی پایین می آید و از آنجایی كه زیر ۴۰ سال حجم بافت چربی كم است، ۴۰ سالگی بعنوان سن مناسب برای غربالگری تعیین شده است.
ماموگرافی كاملا بی ضرر است
جراح پژوهشكده معتمد جهاد دانشگاهی با اشاره به اینكه یكی دیگر از باورهای غلط درباره سرطان پستان این است كه ماموگرافی برای سلامتی ضرر دارد، خاطرنشان كرد: ماموگرافی مطلقا هیچ ضرری برای كسی ندارد.
وی درباره روش های نوین جراحی توضیح داد: روش های نوین جراحی بیشتر به سمت كارهای كمتر تهاجمی رفته است و باتوجه به پیشرفت تكنیك های جراحی و افزایش دانش نسبت به آناتومی، خون رسانی و سیستم لنفاوی، وسعت محل جراحی كاهش یافته است.
جراح پژوهشكده معتمد جهاد دانشگاهی خاطرنشان كرد: در گذشته شاید یك توده دوسانتی در سینه یك شخص مساوی بود با تخلیه كامل، اما الان گفته می گردد اگر جراحی بتواند سینه را بدون سلول سرطانی تحویل دهد كار خویش را به بهترین شكل انجام داده است. یعنی جراحی به این سمت رفته است كه سینه بیشتر حفظ شود و حتی اگر سینه تخلیه شد امكان این وجود دارد كه در همان عمل بازسازی صورت گیرد.
احمدی در انتها با اشاره به اینكه ما جزء كشورهایی هستیم كه سن مبتلا شدن به سرطان پستان در میان مبتلایان پایین تر آمده و از جانب دیگر تعداد مبتلایان هم افزایش یافته است اظهار داشت: سرطان پستان شایع ترین سرطان بین زنان ایرانی است و شایع ترین مرگ ناشی از سرطان، مربوط به سرطان پستان است به همین خاطر باید نسبت به آن حساسیت ویژه ای داشته باشیم. در آماری كه در سطح جهان وجود دارد نیز، از هر هشت زن، یك نفر به سرطان پستان مبتلا می گردد. سفارش می گردد اگر برای كسی مشكلی در این خصوص پیش آمد به كسانی رجوع كند كه علم مربوط به آنرا دارند. نخستین كسی كه از ترسیدن نسبت به سرطان ضربه می خورد خود بیمار است.