ربات كشاورز: عضو هیات علمی مجتمع تحقیقات گیاهان دارویی جهاد دانشگاهی خراسان جنوبی اظهار داشت: هم اكنون مطالعاتی توسط محققین جهاد دانشگاهی خراسان جنوبی در امتداد شناسایی ژنتیكی ارقام عناب در منطقه در حال انجام می باشد كه می تواند نتایج مطلوبی در این زمینه به دنبال داشته باشد.
به گزارش ربات كشاورز به نقل از ایسنا، مهدی ابراهیمی، عضو هیات علمی مجتمع تحقیقات گیاهان دارویی جهاد دانشگاهی خراسان جنوبی اظهار نمود: خاصیت های خاص و منحصر به فرد درخت عناب و تطابق اكولوژیكی این گیاه با اقلیم خراسان جنوبی موجب گرایش خیلی از كشاورزان در سال های اخیر به راه اندازی باغ های عناب و سرمایه گذاری روی این محصول ثمین شده است.
وی افزود: این گرایش تاجایی بوده كه سطح زیر كشت این محصول در استان با رشد چهار برابری از 777 هكتار در سال 87 به 2986 هكتار در سال 95 افزایش یافته است.
عضو هیات علمی مجتمع تحقیقات گیاهان دارویی جهاد دانشگاهی خراسان جنوبی بیان كرد: این سوژه سبب شده تا فروش پاجوش های حاصل از درختان عناب در فصل پاییز یا اواخر زمستان به یكی از روش های كسب درآمد از باغات عناب استان تبدیل گردد و درآمد حاصل از آن امكان دارد با كل درآمد حاصل از فروش میوه عناب توسط باغدار برابری كند.
ابراهیمی اظهار نمود: این در شرایطی است كه تكثیر عناب تنها به استفاده از پاجوش های گیاه محدود نمی گردد و امروزه روش های مختلفی برای تكثیر این گیاه ثمین وجود دارد.
وی ادامه داد: با عنایت به اینكه كاشت هسته های عناب برای تولید نهال جدید علاوه بر دشواری های موجود، به سبب تفرق ژنتیكی سبب تولید نهال هایی با كیفیت پایین تر نسبت به پایه مادری می شود، پیوند نهال های بذری امری ضروری خواهد بود.
عضو هیات علمی مجتمع تحقیقات گیاهان دارویی جهاد دانشگاهی خراسان جنوبی اظهار نمود: خیلی از عناب كاران علاقمند هستند كه تمامی درختان عناب به لحاظ نوع میوه تولیدی یكنواخت باشند و باغدار بتواند خصوصیات یك رقم مطلوب را به سایر درختان باغ باز منتقل كند.
ابراهیمی اشاره كرد: استفاده از پیوندك های گرفته شده از یك رقم مطلوب و پیوند آن روی پایه های مختلف موجود در یك باغ عناب برای این منظور چاره مناسب و مقرون به صرفه ای خواهد بود.
وی ادامه داد: پیوند عناب همانند خیلی از درختان به روش های مختلفی صورت می گیرد كه البته با سختی های خاص خود همراه می باشد.
عضو هیات علمی مجتمع تحقیقات گیاهان دارویی جهاد دانشگاهی خراسان جنوبی اشاره كرد: بعنوان مثال استفاده از پیوند تی ( T ) كه یكی از روش های مرسوم پیوندزنی در میوه های دانه دار و هسته دار است به سبب ساختار خاص ساقه و جوانه های عناب و پوست نازك آن غیر قابل اجرا می باشد.
ابراهیمی اظهار نمود: در عناب پیوند زبانه ای، پیوند پوست و پیوند اسكنه همچون پركاربردترین و موفق ترین روش های پیوند در جهان هستند.
وی افزود: برای انجام پیوند زبانه ای ضروری می باشد كه قطر پیوندك و پایه در محل انجام پیوند با هم برابر باشند و این سوژه سبب دشواری انجام این نوع از پیوند میگردد.
عضو هیات علمی مجتمع تحقیقات گیاهان دارویی جهاد دانشگاهی خراسان جنوبی اشاره كرد: یكی از مهم ترین مزایای پیوند زبانه ای عناب، عملیاتی بودن آن روی پایه های با قطر كم است و در منطقه ای مانند خراسان جنوبی كه وزش بادهای شدید امكان دارد سبب شكستن درخت از محل پیوند شود، پیوند زبانه ای از مقاومت خوبی در مقابل وزش باد برخوردار می باشد.
ابراهیمی بیان كرد: پیوند پوست باید در فصل رشد گیاه كه لایه كامبیوم بافت گیاهی فعال است انجام گیرد و انجام آن نسبت به روش زبانه ای آسان تر است.
وی با اشاره به اینكه برای پیوند پایه های قطور بهتر است از پیوند اسكنه استفاده كرد، اضافه كرد: در مناطق گرمی مانند استان خراسان جنوبی از نوع دیگری پیوند به نام پیوند كناری باز می توان بهره برد.
عضو مجتمع تحقیقات گیاهان دارویی جهاد دانشگاهی خراسان جنوبی بیان كرد: با این وجود بهتر است از چندین روش پیوند بر روی یك درخت بهره برد تا درصد پیوندهای موفق در باغ افزایش یابد.
ابراهیمی اظهار نمود: البته باید توجه داشت كه نبود رقم شناخته شده و مناسب در منطقه جهت استفاده بعنوان پیوندك بعنوان مهم ترین چالش تكثیر عناب به روش پیوند بشمار می رود.
وی اشاره كرد: هم اكنون مطالعاتی توسط محققین جهاد دانشگاهی خراسان جنوبی در امتداد شناسایی ژنتیكی ارقام عناب در منطقه در حال انجام می باشد كه می تواند نتایج مطلوبی در این زمینه به دنبال داشته باشد.
نهادینه كردن روش های نوین تكثیر درخت عناب در خراسان جنوبی
عضو هیات علمی مجتمع تحقیقات گیاهان دارویی جهاد دانشگاهی خراسان جنوبی اشاره كرد: علاوه بر روش هایی كه به آنها اشاره شد، كشت بافت و قلمه زنی عناب باز همچون روش های تكثیر غیرجنسی عناب به حساب می آیند كه از آن برای تولید نهال هایی با خصوصیات كاملا مشابه پایه مادری استفاده میگردد.
ابراهیمی بیان كرد: با این وجود تحقیقات صورت گرفته روی تكثیر عناب به روش قلمه در ایران تابحال به موفقیت چندانی دست نیافته است، اما كشت بافت عناب بعنوان روشی قابل اعتماد و مقرون به صرفه الان توسط محققین جهاد دانشگاهی خراسان جنوبی در دست انجام است.
وی اشاره كرد: تكثیر حداقل هزار نهال عناب به روش كشت بافت در گلخانه مجتمع تحقیقات گیاهان دارویی جهاد دانشگاهی خراسان جنوبی از برنامه های مصوب این مركز پژوهشی است.
روابط عمومی جهاددانشگاهی خراسان جنوبی، عضو هیات علمی مجتمع تحقیقات گیاهان دارویی جهاد دانشگاهی خراسان جنوبی تصریح كرد: نهادینه كردن روش های نوین تكثیر درخت عناب در خراسان جنوبی، با عنایت به ظرفیت های بوجود آمده در استان برای توسعه كشت این محصول علاوه بر افزایش ظرفیت تولید عناب در این استان مرزی می تواند به منبع درآمد پایداری برای عناب كاران تبدیل گردد و بخشی از زیان ناشی از تنش های محیطی همچون خشكسالی كه طی سال های اخیر سبب كاهش درآمد كشاورزان استان شده است را جبران كند.