ربات کشاورز: عضو هیات علمی مجتمع تحقیقات گیاهان دارویی جهاد دانشگاهی خراسان جنوبی اظهار داشت: هم اکنون مطالعاتی توسط محققین جهاد دانشگاهی خراسان جنوبی در امتداد شناسایی ژنتیکی ارقام عناب در منطقه در حال انجام می باشد که می تواند نتایج مطلوبی در این زمینه به دنبال داشته باشد.
به گزارش ربات کشاورز به نقل از ایسنا، مهدی ابراهیمی، عضو هیات علمی مجتمع تحقیقات گیاهان دارویی جهاد دانشگاهی خراسان جنوبی اظهار نمود: خاصیت های خاص و منحصر به فرد درخت عناب و تطابق اکولوژیکی این گیاه با اقلیم خراسان جنوبی موجب گرایش خیلی از کشاورزان در سال های اخیر به راه اندازی باغ های عناب و سرمایه گذاری روی این محصول ثمین شده است.
وی افزود: این گرایش تاجایی بوده که سطح زیر کشت این محصول در استان با رشد چهار برابری از ۷۷۷ هکتار در سال ۸۷ به ۲۹۸۶ هکتار در سال ۹۵ افزایش یافته است.
عضو هیات علمی مجتمع تحقیقات گیاهان دارویی جهاد دانشگاهی خراسان جنوبی بیان کرد: این سوژه سبب شده تا فروش پاجوش های حاصل از درختان عناب در فصل پاییز یا اواخر زمستان به یکی از روش های کسب درآمد از باغات عناب استان تبدیل گردد و درآمد حاصل از آن امکان دارد با کل درآمد حاصل از فروش میوه عناب توسط باغدار برابری کند.
ابراهیمی اظهار نمود: این در شرایطی است که تکثیر عناب تنها به استفاده از پاجوش های گیاه محدود نمی گردد و امروزه روش های مختلفی برای تکثیر این گیاه ثمین وجود دارد.
وی ادامه داد: با عنایت به اینکه کاشت هسته های عناب برای تولید نهال جدید علاوه بر دشواری های موجود، به سبب تفرق ژنتیکی سبب تولید نهال هایی با کیفیت پایین تر نسبت به پایه مادری می شود، پیوند نهال های بذری امری ضروری خواهد بود.
عضو هیات علمی مجتمع تحقیقات گیاهان دارویی جهاد دانشگاهی خراسان جنوبی اظهار نمود: خیلی از عناب کاران علاقمند هستند که تمامی درختان عناب به لحاظ نوع میوه تولیدی یکنواخت باشند و باغدار بتواند خصوصیات یک رقم مطلوب را به سایر درختان باغ باز منتقل کند.
ابراهیمی اشاره کرد: استفاده از پیوندک های گرفته شده از یک رقم مطلوب و پیوند آن روی پایه های مختلف موجود در یک باغ عناب برای این منظور چاره مناسب و مقرون به صرفه ای خواهد بود.
وی ادامه داد: پیوند عناب همانند خیلی از درختان به روش های مختلفی صورت می گیرد که البته با سختی های خاص خود همراه می باشد.
عضو هیات علمی مجتمع تحقیقات گیاهان دارویی جهاد دانشگاهی خراسان جنوبی اشاره کرد: بعنوان مثال استفاده از پیوند تی ( T ) که یکی از روش های مرسوم پیوندزنی در میوه های دانه دار و هسته دار است به سبب ساختار خاص ساقه و جوانه های عناب و پوست نازک آن غیر قابل اجرا می باشد.
ابراهیمی اظهار نمود: در عناب پیوند زبانه ای، پیوند پوست و پیوند اسکنه همچون پرکاربردترین و موفق ترین روش های پیوند در جهان هستند.
وی افزود: برای انجام پیوند زبانه ای ضروری می باشد که قطر پیوندک و پایه در محل انجام پیوند با هم برابر باشند و این سوژه سبب دشواری انجام این نوع از پیوند میگردد.
عضو هیات علمی مجتمع تحقیقات گیاهان دارویی جهاد دانشگاهی خراسان جنوبی اشاره کرد: یکی از مهم ترین مزایای پیوند زبانه ای عناب، عملیاتی بودن آن روی پایه های با قطر کم است و در منطقه ای مانند خراسان جنوبی که وزش بادهای شدید امکان دارد سبب شکستن درخت از محل پیوند شود، پیوند زبانه ای از مقاومت خوبی در مقابل وزش باد برخوردار می باشد.
ابراهیمی بیان کرد: پیوند پوست باید در فصل رشد گیاه که لایه کامبیوم بافت گیاهی فعال است انجام گیرد و انجام آن نسبت به روش زبانه ای آسان تر است.
وی با اشاره به اینکه برای پیوند پایه های قطور بهتر است از پیوند اسکنه استفاده کرد، اضافه کرد: در مناطق گرمی مانند استان خراسان جنوبی از نوع دیگری پیوند به نام پیوند کناری باز می توان بهره برد.
عضو مجتمع تحقیقات گیاهان دارویی جهاد دانشگاهی خراسان جنوبی بیان کرد: با این وجود بهتر است از چندین روش پیوند بر روی یک درخت بهره برد تا درصد پیوندهای موفق در باغ افزایش یابد.
ابراهیمی اظهار نمود: البته باید توجه داشت که نبود رقم شناخته شده و مناسب در منطقه جهت استفاده بعنوان پیوندک بعنوان مهم ترین چالش تکثیر عناب به روش پیوند بشمار می رود.
وی اشاره کرد: هم اکنون مطالعاتی توسط محققین جهاد دانشگاهی خراسان جنوبی در امتداد شناسایی ژنتیکی ارقام عناب در منطقه در حال انجام می باشد که می تواند نتایج مطلوبی در این زمینه به دنبال داشته باشد.
نهادینه کردن روش های نوین تکثیر درخت عناب در خراسان جنوبی
عضو هیات علمی مجتمع تحقیقات گیاهان دارویی جهاد دانشگاهی خراسان جنوبی اشاره کرد: علاوه بر روش هایی که به آنها اشاره شد، کشت بافت و قلمه زنی عناب باز همچون روش های تکثیر غیرجنسی عناب به حساب می آیند که از آن برای تولید نهال هایی با خصوصیات کاملا مشابه پایه مادری استفاده میگردد.
ابراهیمی بیان کرد: با این وجود تحقیقات صورت گرفته روی تکثیر عناب به روش قلمه در ایران تابحال به موفقیت چندانی دست نیافته است، اما کشت بافت عناب بعنوان روشی قابل اعتماد و مقرون به صرفه الان توسط محققین جهاد دانشگاهی خراسان جنوبی در دست انجام است.
وی اشاره کرد: تکثیر حداقل هزار نهال عناب به روش کشت بافت در گلخانه مجتمع تحقیقات گیاهان دارویی جهاد دانشگاهی خراسان جنوبی از برنامه های مصوب این مرکز پژوهشی است.
روابط عمومی جهاددانشگاهی خراسان جنوبی، عضو هیات علمی مجتمع تحقیقات گیاهان دارویی جهاد دانشگاهی خراسان جنوبی تصریح کرد: نهادینه کردن روش های نوین تکثیر درخت عناب در خراسان جنوبی، با عنایت به ظرفیت های بوجود آمده در استان برای توسعه کشت این محصول علاوه بر افزایش ظرفیت تولید عناب در این استان مرزی می تواند به منبع درآمد پایداری برای عناب کاران تبدیل گردد و بخشی از زیان ناشی از تنش های محیطی همچون خشکسالی که طی سال های اخیر سبب کاهش درآمد کشاورزان استان شده است را جبران کند.
