ربات كشاورز: ۱۰ طرح فناورانه جهاد دانشگاهی در حالی رونمایی شده است كه مباحثی از مته حفاری صنعت نفت گرفته تا تورهای قفس پرورش ماهی، جرم های ویژه نسوز، بازوی بارگیری دریایی در صنعت نفت، پسماندهای نفتی، دكل های حفاری و غیره را در برمی گیرد.
به گزارش ربات كشاورز به نقل از ایسنا، ۱۰ طرح فناورانه جهاد دانشگاهی پگاه امروز با حضور معاون اول رئیس جمهور رونمایی گردید، در این گزارش به معرفی اجمالی طرح های مربوطه پرداخته شده است.
توسعه دانش فنی و ساخت ماشین بازیافت و زیست پالایی پسماندهای نفتی
این طرح به منظور بازیافت و زیست پالایی تولید پسماندهای نفتی كه یكی از اشكالات پیش روی صنایع مختلف نفتی در راه توسعه صنعت نفت می باشد، رفع احداث آلاینده های نفتی موجود در این پسماندها (كه تهدیدی جدی را هم برای محیط زیست و هم برای سلامت پرسنل صنعت نفت به همراه دارد)، توجیه اقتصادی بازیافت این مواد نفتی، استفاده از روش های بیولوژیكی (زیست پالایی) كم هزینه و كاملاً سازگار با محیط زیست و افزایش سرعت اجرای عملیات پاك سازی در سراسر كشور انجام گرفت.
هم چنین طراحی، ساخت، مونتاژ و تست ماشین بازیافت و زیست پالایی پسماندهای نفتی با استفاده از توان داخلی در مجتمع تحقیقاتی جهاددانشگاهی انجام گرفته است.
میزان مورد نیاز كشور، ۱۰۰ دستگاه است و میزان اشتغال در صورت استفاده از تولید داخل ۱۳۰ نفر مستقیم و ۴۰۰ نفر غیرمستقیم است. هم چنین قابلیت صادرات محصول و خدمات آن به خارج از كشور در كشورهای نفت خیز حوزه خلیج فارس و دریای خزر وجود دارد و كاربردهای آن شامل، بازیافت و پاك سازی لجن های مخازن ذخیره نفت و فرآورده های نفتی، مدیریت پسماندهای حفاری و بازیافت و پاك سازی گودال های پسماند میگردد.
وضعیت كاربرد پروژه هم اكنون، لجن زدایی، لای روبی و بازیافت پساب و پسماند نفتی در جزیره ی لاوان به كارفرمایی شركت نفت فلات قاره است.
طراحی، مهندسی و ساخت دكل های حفاری خشكی چاه های نفت
با توجه به واردات بی رویه دكل های حفاری توسط پیمانكاران عملیات حفاری از كشور چین هم اكنون ۱۱۶ دكل حفاری خشكی در كشور موجود است. صرف نظر از بی مهری های گذشته به ساخت داخل الان برای نگهداشت دكل های موجود با طول عمر ۴۰ سال به ساخت حداقل سه دكل در سال نیاز است و همین طور بایستی هر سال حدود ۱۰ دكل حفاری تحت تعمیرات اساسی قرار گیرد.
جهاددانشگاهی در گام اول، انتقال دانش فنی از راه تجمیع خرید خارجی (اخذ امتیاز انتقال فناوری در مقابل خرید ۶۰% از تجهیزات سه دستگاه دكل حفاری) را انجام داد و در گام دوم، بومی سازی و ارتقای دانش فنی از راه طراحی و مهندسی مجدد را بر عهده گرفت.
ارزش این بازار حدود ۲۰۰۰ میلیارد تومان است كه زمینه اشتغال مستقیم و غیرمستقیم متخصصین و تكنسین ها را در چارچوب شركت های دانش بنیان و تجاری در حوزه ساخت، بازسازی و تامین قطعات یدكی فراهم می آورد.
اولین دكل حفاری با نام دكل” ۷۱ فتح “با همكاری طرف خارجی تحویل شركت ملی حفاری ایران شد كه در همان سال نخست سه چاه در میدان های منصوری و قلعه نار حفاری كرده است؛ دومین دكل حفاری با نام ۷۲ فتح توسط متخصصین جهاددانشگاهی ساخته و در حال تحویل اولیه به شركت ملی حفاری ایران است و سومین دكل حفاری با نام ۷۳ فتح در یارد جهاددانشگاهی در حال ساخت است.
كسب فناوری تولید كربن فعال از قیر طبیعی/ راه اندازی واحد نیمه صنعتی با ظرفیت ۱۰۰ تن در سال
كربن فعال یك ماده كربنی با ساختار متخلخل، توانایی جذب مواد آلوده كننده از محیط را دارد و كاربردهای آن در نفت، گاز و پتروشیمی، تصفیه آب و پساب، صنایع شیمیایی، صنایع دفاعی (ماسك های شیمیایی و ضد شورش)، صنایع هسته ای (جذب عناصر رادیواكتیو)، صنایع غذایی، صنایع دارویی، بازیافت طلا و… است.
میزان مصرف كشور در این ماده، ۱۴ هزار تن در سال و میزان تولید داخل، ۲۰۰۰ تن در سال است و ماده اولیه مورد استفاده در دنیا برای تولید كربن فعال، ضایعات كشاورزی و زغال سنگ و در ایران، ضایعات كشاورزی است و این تكنولوژی جدید، برای نخستین بار در دنیا از قیر طبیعی، كربن فعال تولید میگردد.
قیر طبیعی باز یك ماده معدنی، منشأ از نفت خام است و آمریكا، كانادا و ایران مقام اول تا سوم ذخایر جهانی آنرا دارا هستند؛ حدود هشتاد درصد قیر طبیعی كشور در استان كرمانشاه است.
مزایای فرآوری قیر طبیعی شامل: كسب ارزش افزوده و توسعه صنعتی و اشتغال زایی است و به طوركلی توجه به بخش معدن و پرهیز از خام فروشی، می تواند یكی از جایگزین های مناسب برای نفت باشد.
وضعیت كاربرد پروژه هم اكنون، كسب فناوری صنعتی تولید كربن فعال از قیر طبیعی و احداث آغازین فناوری در كشور در حوزه قیر طبیعی، احداث یك بازار مصرف جدید جهانی برای قیر طبیعی، راه اندازی یك واحد نیمه صنعتی با ظرفیت ۱۰۰ تن در سال و تامین بخشی از نیاز داخل به كربن فعال و هم چنین زمینه سازی احداث اشتغال پایدار ۲۰ نفر مستقیم و ۱۵ نفر غیرمستقیم در منطقه برای واحد نیمه صنعتی است.
بومی سازی دانش فنی «تولید آزمایشگاهی جنین» از گاوهای اصلاح نژاد شده/ احداث بانك جنین از نژادهای ارزشمند
خشك سالی پیش رونده و كاهش علوفه و خوراك دام، افزایش جمعیت و واردات سالیانه ۱۵۰.۰۰۰ تن گوشت، تسریع شاخص های اصلاح نژادی و تكثیر ۲۰ برابری حیوانات ممتاز گله (نسبت به روش فعلی) و نیاز به تكثیر گاوهای شیری و گوشتی ممتاز (تولید حداقل ۶۰ جنین پیش از سن تولیدمثل) از لزوم های اجرای این طرح است.
مراحل اجرای این پروژه شامل: انتخاب حیوانات ممتاز (واردات بهترین های جهان)، تكثیر هدفمند حیوانات ممتاز (تولید جنین نر و ماده) و كاشت جنین در حیوانات غیر ممتاز (ارزش افزوده) است و كاربرد این فناوری كاهش هزینه تمام شده هر واحد شیر و گوشت، خودكفایی در تولید گوشت (برنامه توسعه ششم) و افزایش بهره وری و رونق اقتصادی (تا ۳۰% كاهش هزینه ها) در صنعت دام پروری است.
در حال حاضر، تولید حدود ۵۰۰ جنین از نژادهای شیری (جرزی) و دومنظوره (سیمنتال)، تولید سفارشی ۴۰۰۰ جنین گاو گوشتی برای یك شركت خصوصی و درخواست تولید جنین گاومیش توسط مركز اصلاح نژاد انجام و «گندم»، آغازین گوساله جرزی حاصل از این فناوری متولد شده است.
توان تولید فعلی كشور در این زمینه، ۵۰۰۰ جنین در سال (بر اساس تولید سفارشی) و میزان مورد نیاز كشور، ۱۵۰.۰۰۰ جنین در سال (تولید داخل: ۱۵۰ دلار، وارداتی: ۵۰۰ دلار) است و امكان صادرات تا ۱۵۰.۰۰۰ جنین در سال (معاد ۷۵ میلیون یورو) در این صنعت وجود دارد.
هم چنین میزان اشتغال در صورت استفاده از تولید داخل به صورت مستقیم، ۳۰ نفر و غیرمستقیم، ۶۰ نفر است و قابلیت صادرات به خارج از كشور باز ممكن خواهد بود.
دستیابی به فناوری نمك زدایی نفت خام
بخش اصلی در تاسیسات سطح الارضی جهت كاهش آب و آب نمك موجود در نفت به منظور دستیابی به سطوح استاندارد نفت خام جهت فروش یا استفاده در پالایشگاه ها، لزوم استفاده از نمك زدایی با عنایت به پیر شدن چاه های نفتی ایران و زیادشدن آب و نمك همراه نفت، افزایش كیفیت و كمیت نفت، كاهش خسارت در ابزار و وسایل در اثر خوردگی و تجهیز كاملا استراتژیك جهت كاهش اثرات تحریم ها بر اجرای برنامه های نگهداری و توسعه ای چاه های صنعت نفت از كاربردهای این طرح است.
در حال مذاكره برای ساخت واحد ۵۵۰۰۰ بشكه در روز، استفاده از سیمولاتور برای تست دیمولسیفایر و سایر پارامترهای فرآیندی بدون از كار افتادن خط و امكان شبیه سازی تاثیر دما در فصول مختلف كاری، با استفاده از سیمولاتور وضعیت كاربرد پروژه هم اكنون است.
در حال حاضر بیشتر از ۸۰ درصد نفت ایران نمكی است و نیاز به نمك زدایی دارد؛ نیاز دیگر به سبب وجود واحدهای نمك زدایی قدیمی یا غیرفعال و توسعه واحدهای فعال و نیاز بعدی به سبب وجود چاه های نفتی پیر و فرسوده در كشور است.
میزان اشتغال در صورت استفاده از تولید داخل، اشتغال زایی به واسطه استفاده از توان طراحی مهندسین كشور، اشتغال زایی به واسطه استفاده از توان و امكانات ساخت داخل كشور، اشتغال زایی به واسطه راه اندازی كارخانه نمك زدایی و اشتغال زایی به واسطه فروش و نمایش خدمات است و قابلیت صادرات به خارج از كشور و فروش سیستم نمك زدا و تجهیزات بخصوص به كشور عراق و نمایش خدمات وجود دارد.
پروژه تولید آنتی بادی های درمانی دارو درمانگر گاما/ روشی نوین برای پیش گیری و درمان بیماری اسهال در دام
آنتی بیوتیك ها یكی از مؤثرترین سلاح های انسان در مقابل بیماری ها هستند؛ امروزه مصرف بی رویه و نادرست آن در درمان بیماری های انسان و دام منجر به یك تهدید جدی شده است و هرساله حدود ۵۰۰ هزار نفر در سراسر جهان به آنتی بیوتیك ها مقاومت پیدا می كنند و تعداد آنها به سرعت در حال افزایش می باشد. بیماری اسهال در دام های تازه متولدشده یكی از عوامل موثر در بروز تلفات یا از دست رفتن بازده اقتصادی می باشد.
تاكنون ۲۰ دامداری و داروخانه از این محصول بهره برده اند و سالانه ۳۰۰۰ گوساله با استفاده از این دارو درمان شده اند (بالغ بر ۱۰۰۰ میلیون ریال در سال از خروج ارز از كشور با عدم خرید انواعی از آنتی بیوتیك های خارجی صرفه جویی شده است).
با برآورد اولیه از آمار دام بزرگ و كوچك در ایران پیش بینی میگردد در سال بیشتر از دو میلیون از این محصول موردنیاز باشد؛ برای بیشتر از ۳۰ نفر به صورت مستقیم و ۵۰ نفر به صورت غیرمستقیم اشتغال زایی میگردد. امكان صادرات این محصولات به كشورهای خاورمیانه (با توجه به پتانسیل های موجود در كشورهای همسایه در پرورش دام بزرگ و كوچك) وجود دارد.
دست یابی به فناوری ساخت جرم های ویژه نسوز
مواد عایق و نسوز به دو صورت مواد نسوز شكل دار، آجر و مواد نسوز بی شكل، جرم در صنایع مختلف مورد استفاده قرار می گیرند.
میزان مصرف مواد نسوز و عایق در كشور هم اكنون، ۴۴۰ هزار تن در سال، میزان تولید، ۳۳۰ هزار تن در سال، واردات، ۱۱۰ هزار تن در سال و میزان نیاز كشور با عنایت به سند ۱۴۰۴: ۷۴۰ هزار تن است.
كسب دانش فنی تولید جرم های نسوز وارداتی، استفاده حداكثری از مواد اولیه داخلی، كاهش وابستگی و خروج ارز و احداث اشتغال از خاصیت های اصلی این طرح است.
هم چنین مهم ترین كاربردهای جرم های نسوز در صنایع آهن و فولاد (نسوزهای كوره های فولادسازی كوره های القایی و پاتیل ها)، صنایع سیمان (نسوزكاری كوره دوار، سیكلون ها، پیش گرم كن ها)، صنایع پتروشیمی (نسوزكاری ریفورمرها، واحد بازیافت گوگرد، واحد كراكینگ كاتالیستی و كوره ها) و صنایع غیرآهنی (نسوزهای قسمت های مختلف كوره و بخش هایی از واحد احیا و كوره های پیش گرم كن های آلومینیوم و مس) می باشد.
راه اندازی خط تولید مته های حفاری
مته حفاری نوك پیكان صنعت حفاری است و مورد نیاز شركت های حفاری چاه های نفت و گاز است.
این پروژه هم اكنون تاییدیه آزمایش میدانی و مجوز تولید انبوه را دارا است و راه اندازی خط تولید انبوه مته های حفاری با دانش كاملا بومی اتفاق افتاده است.
میزان مورد نیاز كشور برای این محصول، ۱۰۰۰ مته در سال و میزان اشتغال در صورت استفاده از تولید داخل، ۱۰۰ نفر متخصص است و این پروژه قابلیت صادرات به خارج از كشور در تمام كشورهای نفت خیز بخصوص عراق، آذربایجان و تركمنستان را دارا است.
طراحی، ساخت، نصب و راه اندازی بازوی بارگیری دریایی در صنعت نفت
بازوی بارگیری دریایی یك رباط بسیار بزرگ برای انتقال نفت خام، فرآورده های نفتی و میعانات گازی از ساحل به كشتی و برعكس است. این تجهیز آخرین حلقه از مجموعه تجهیزات مورد نیاز جهت استخراج و صادرات نفت می باشد كه خوشبختانه آغازین حلقه های این زنجیره شامل دكل حفاری و نمك زدایی نفت باز در جهاددانشگاهی بومی سازی شده است.
هم حالا، نصب، راه اندازی و تجهیز در محل جزیره خارك انجام شده است و این طرح به صورت عملیاتی در اختیار پایانه نفتی خارك می باشد.
با توجه به اهداف برنامه پنجم در بخش افزایش تولید پالایشگاه های كشور و همین طور بحث راه اندازی پایانه نفتی جاسك سالانه حداقل ۵۰ دستگاه از این محصول مورد نیاز است و با عنایت به نیاز كشورهای صادركننده و هم كشورهای واردكننده نفت، قابلیت صادرات و ارزآوری بسیاری دارد.
هم چنین فرسوده بودن خیلی از بازوهای بارگیری موجود وعدم همكاری شركت های سازنده خارجی، تعمیرات اساسی و جایگزینی این تجهیزات را از اهمیت بسیار بالایی برخوردار می كند و با راه اندازی ﺧﻂ ﺗﻮﻟﯿﺪ اﯾﻦ ﻣﺤﺼﻮل، ﺣﺪاﻗﻞ ۵۰ ﻧﻔﺮ به صورت ﻣﺴﺘﻘﯿﻢ و ۵۰۰ ﻧﻔﺮ به صورت ﻏﯿﺮمستقیم وارد بازار كار می شوند.
خط تولید تورهای قفس پرورش ماهی در دریا
با توجه به محدودیت منابع آبی داخل كشور و وجود سواحل دریای خزر، خلیج فارس و دریای عمان، پرورش ماهی در قفس از اولویت های وزارت جهاد كشاورزی شمرده می شود. تور یكی از بخش های اصلی قفس پرورش ماهی در دریا است كه نقش مؤثری در حفاظت از سرمایه گذاری انجام شده و بهره وری پرورش ماهی، در این روش دارد. به صورتی كه با بروز كوچك ترین مشكلی در تورهای بدون گره مصرفی، كل سرمایه، امكانات و زمان مصرف شده برای پرورش آبزیان محصور در قفس، از بین خواهد رفت.
تاكنون این تورها از كشورهای اروپایی و چین وارد می شد كه مشكلاتی را برای فعالان صنعت شیلات به وجود آورده بود. تورهای وارداتی از اروپا، قیمت بالایی داشته و زمان تحویل آنها طولانی است. همین طور اغلب تورهای چینی كیفیت مناسبی جهت استفاده در قفس های پرورش آبزیان در دریا را ندارد، بدین سبب در هر دو حالت ریسك و هزینه های تولید صنعتی ماهی به روش پرورش در قفس، افزایش می یابد.
نمونه تورهای تولیدشده، آزمون های كیفی مكانیكی را با موفقیت پشت سر گذاشته اند. پس با دانش فنی كسب شده ضمن تولید صنعتی، مراحل ارزیابی عملكرد میدانی این تورهای بومی شده در شرایط واقعی دریای خزر، در دست پیگیری است.
قیمت توری كه هم اكنون تولید می شود، حدود ۳۰ تا ۴۰ درصد پایین تر از نمونه های خوب نروژی است و تورهای تولیدی به نحوی است كه در این سه سال، با وجود نگهداری و تعمیر نه چندان استاندارد بهره بردارها، بعضی از تورها تا سه دوره در دریا مورداستفاده قرار گرفته است، بدون آنكه تعمیر و نگهداری صورت گیرد.