از سوی محققان پژوهشكده فرآوری مواد معدنی انجام شد كسب دانش فنی تولید بریكت كنسانتره فلوئوریت عیار متالورژیكی

ربات كشاورز: پژوهشگران ˮپژوهشكده فرآوری مواد معدنیˮ جهاد دانشگاهی با رویكرد تولید ملی و احیای معادن كم عیار فلوئوریت، موفق به كسب دانش فنی تولید ˮبریكت كنسانتره فلوئوریت عیار متالورژیكیˮ در یك مسیر فرآوری اقتصادی و عملیاتی شده ­اند.
به گزارش ربات كشاورز به نقل از ایسنا، محمدرضا توكلی محمدی، مدیرگروه كانه آرایی و هیدرومتالوژی پژوهشكده فرآوری مواد معدنی جهاد دانشگاهی با اشاره به اینكه فلوئورید كلسیم (CaF۲) با نام “كانی فلوئوریت” و نام تجاری “فلوئوراسپار” در سه تركیب عیاری متالورژیكی (۷۵-۹۳ درصد)، سرامیكی (۸۵-۹۵ درصد) و اسیدی (> ۹۷ درصد) طبقه ­بندی می­ شود، اظهار نمود: علی­ رغم اهمیت پرعیارسازی كنسانتره­ های فلوئوریت و ایجاد ارزش افزوده برای آن ­ها، تأمین نیاز كنسانتره فلوئوریت عیار متالورژیكی كشور برای صنایع فولاد (۸۵-۷۵ هزار تن در سال) در اولویت قرار دارد.
وی افزود: در صنایع فولاد، به منظور روان سازی سرباره و ایجاد سرباره پفكی، به وفور از كنسانتره فلوئوریت عیار متالورژیكی بعنوان كمك ذوب استفاده می شود؛ بااینكه فلوئوریت خودش نقطه ذوب بالایی دارد، اما زمانی كه به كوره افزوده می ­شود، بسیار سیال شده و با روان­ سازی سرباره و جدایش بهتر ناخالصی ­ها از فلز مذاب، عملیات پالایش را تسهیل می ­كند.
عضو هیئت علمی پژوهشكده فرآوری مواد معدنی جهاد دانشگاهی اظهار داشت: هم اكنون، ظرفیت فعلی تولید فولاد خام، آهن اسفنجی، گندله و كنسانتره به ترتیب ۲۷، ۲۵، ۲۳ و ۴۳ میلیون تن است و بایستی طبق چشم انداز ۲۰ ساله فولاد تا سال ۱۴۰۴، ۲۸ میلیون تن فولاد خام، ۳۳ میلیون تن آهن اسفنجی، ۳۲ میلیون تن گندله و ۴۳ میلیون تن كنسانتره دیگر تولید شود كه این ها به منزله افزایش مصرف قابل توجه فلوئوریت در این صنایع است.
توكلی محمدی اظهار داشت: در كنار نیاز بیش از پیش صنایع به این ماده معدنی، كاهش ذخایر پرعیار فلوئوریت و فقر دانش فنی عملیاتی در زمینه فرآوری آن، منجر به خروج ارز و واردات بی­ رویه این ماده معدنی از كشورهایی نظیر چین و تركیه شده است. این در حالیست كه در ایران، بیشتر از ۱/۳ میلیون تن ذخیره احتمالی و ۵/۱ میلیون تن ذخیره قطعی وجود دارد و این میزان ۲/۱ درصد از كل ذخایر فلوئوریت دنیا را شامل می­ شود.
وی اشاره كرد: هم اكنون، بعضی از معادن این ماده باارزش نظیر “معدن كمر مهدی” طبس صرفاً به سبب عیار بالا و ضرورت فرآوری اندك (صرفاً سنگجوری و واسطه سنگین) مشغول فعالیت هستند و دیگر معادن آن به سبب عیار پائین، ناخالصی­ های بالای گوگرد، فسفر و سیلیس در محصول و عدم توسعه یافتگی تكنولوژیكی نیمه فعال یا متروكه هستند.
مدیرگروه كانه آرایی و هیدرومتالوژی پژوهشكده فرآوری مواد معدنی جهاد دانشگاهی با اشاره به اینكه مبنای دانش فنی تولید “بریكت كنسانتره فلوئوریت عیار متالورژیكی” روش فلوتاسیون است و برای اجرای موفق آن نیاز به خردایش و آسیاكنی نمونه تا ابعاد كوچكتر از ۱۰۰ میكرون است، اشاره كرد: از آنجایی كه فلوئوریت عیار متالورژیكی برای فرو رفتن داخل بار مذاب می­ بایست در ابعاد درشت (۱ تا ۱۲ سانتیمتر) باشد، فلوئوریت­ های ریزدانه همچون كنسانتره فلوتاسیون با دنباله ­روی گاز به بیرون از كوره دمیده شده و اتلاف می شوند.
توكلی محمدی افزود: برای رفع این مشكل، مبادرت به بریكت ­سازی كنسانتره فلوتاسیون شده است. در این فرایند، كنسانتره دانه ریز بعد از اختلاط با مواد شیمیایی خاص بعنوان چسب با توزیع ابعادی، تركیب كانی­ شناسی و استواری مكانیكی یكنواخت تحت فشار متراكم شده تا مقاومت فیزیكی مناسب و مشخصات متالورژیكی مورد نیاز برای جابجایی و كاربرد را پیدا كند.
به گزارش روابط عمومی پژوهشكده فرآوری مواد معدنی جهاد دانشگاهی، عدد افتادن بالا، مقاومت فشاری خوب و مقاومت در مقابل خرد شدن قابل توجه بریكت­ های تولیدی موجب ایجاد شرایط مكانیكی مطلوب برای كاربرد موفقیت آمیز آن­ ها در عملیات ذوب شده است. لازم به ذكر است، امروزه استفاده از بریكت كنسانتره فلوئوریت عیار متالورژیكی در كشورهای پیشرفته به سبب محدوده دانه­ بندی كوچكتر و امكان تولید طبق پارامترهای مكانیكی مشخص از ارجحیت برخوردارست.

منبع: