ربات كشاورز: پژوهشگران ˮپژوهشكده فرآوری مواد معدنیˮ جهاد دانشگاهی با رویكرد تولید ملی و احیای معادن كم عیار فلوئوریت، موفق به كسب دانش فنی تولید ˮبریكت كنسانتره فلوئوریت عیار متالورژیكیˮ در یك مسیر فرآوری اقتصادی و عملیاتی شده اند.
به گزارش ربات كشاورز به نقل از ایسنا، محمدرضا توكلی محمدی، مدیرگروه كانه آرایی و هیدرومتالوژی پژوهشكده فرآوری مواد معدنی جهاد دانشگاهی با اشاره به اینكه فلوئورید كلسیم (CaF۲) با نام “كانی فلوئوریت” و نام تجاری “فلوئوراسپار” در سه تركیب عیاری متالورژیكی (۷۵-۹۳ درصد)، سرامیكی (۸۵-۹۵ درصد) و اسیدی (> ۹۷ درصد) طبقه بندی می شود، اظهار نمود: علی رغم اهمیت پرعیارسازی كنسانتره های فلوئوریت و ایجاد ارزش افزوده برای آن ها، تأمین نیاز كنسانتره فلوئوریت عیار متالورژیكی كشور برای صنایع فولاد (۸۵-۷۵ هزار تن در سال) در اولویت قرار دارد.
وی افزود: در صنایع فولاد، به منظور روان سازی سرباره و ایجاد سرباره پفكی، به وفور از كنسانتره فلوئوریت عیار متالورژیكی بعنوان كمك ذوب استفاده می شود؛ بااینكه فلوئوریت خودش نقطه ذوب بالایی دارد، اما زمانی كه به كوره افزوده می شود، بسیار سیال شده و با روان سازی سرباره و جدایش بهتر ناخالصی ها از فلز مذاب، عملیات پالایش را تسهیل می كند.
عضو هیئت علمی پژوهشكده فرآوری مواد معدنی جهاد دانشگاهی اظهار داشت: هم اكنون، ظرفیت فعلی تولید فولاد خام، آهن اسفنجی، گندله و كنسانتره به ترتیب ۲۷، ۲۵، ۲۳ و ۴۳ میلیون تن است و بایستی طبق چشم انداز ۲۰ ساله فولاد تا سال ۱۴۰۴، ۲۸ میلیون تن فولاد خام، ۳۳ میلیون تن آهن اسفنجی، ۳۲ میلیون تن گندله و ۴۳ میلیون تن كنسانتره دیگر تولید شود كه این ها به منزله افزایش مصرف قابل توجه فلوئوریت در این صنایع است.
توكلی محمدی اظهار داشت: در كنار نیاز بیش از پیش صنایع به این ماده معدنی، كاهش ذخایر پرعیار فلوئوریت و فقر دانش فنی عملیاتی در زمینه فرآوری آن، منجر به خروج ارز و واردات بی رویه این ماده معدنی از كشورهایی نظیر چین و تركیه شده است. این در حالیست كه در ایران، بیشتر از ۱/۳ میلیون تن ذخیره احتمالی و ۵/۱ میلیون تن ذخیره قطعی وجود دارد و این میزان ۲/۱ درصد از كل ذخایر فلوئوریت دنیا را شامل می شود.
وی اشاره كرد: هم اكنون، بعضی از معادن این ماده باارزش نظیر “معدن كمر مهدی” طبس صرفاً به سبب عیار بالا و ضرورت فرآوری اندك (صرفاً سنگجوری و واسطه سنگین) مشغول فعالیت هستند و دیگر معادن آن به سبب عیار پائین، ناخالصی های بالای گوگرد، فسفر و سیلیس در محصول و عدم توسعه یافتگی تكنولوژیكی نیمه فعال یا متروكه هستند.
مدیرگروه كانه آرایی و هیدرومتالوژی پژوهشكده فرآوری مواد معدنی جهاد دانشگاهی با اشاره به اینكه مبنای دانش فنی تولید “بریكت كنسانتره فلوئوریت عیار متالورژیكی” روش فلوتاسیون است و برای اجرای موفق آن نیاز به خردایش و آسیاكنی نمونه تا ابعاد كوچكتر از ۱۰۰ میكرون است، اشاره كرد: از آنجایی كه فلوئوریت عیار متالورژیكی برای فرو رفتن داخل بار مذاب می بایست در ابعاد درشت (۱ تا ۱۲ سانتیمتر) باشد، فلوئوریت های ریزدانه همچون كنسانتره فلوتاسیون با دنباله روی گاز به بیرون از كوره دمیده شده و اتلاف می شوند.
توكلی محمدی افزود: برای رفع این مشكل، مبادرت به بریكت سازی كنسانتره فلوتاسیون شده است. در این فرایند، كنسانتره دانه ریز بعد از اختلاط با مواد شیمیایی خاص بعنوان چسب با توزیع ابعادی، تركیب كانی شناسی و استواری مكانیكی یكنواخت تحت فشار متراكم شده تا مقاومت فیزیكی مناسب و مشخصات متالورژیكی مورد نیاز برای جابجایی و كاربرد را پیدا كند.
به گزارش روابط عمومی پژوهشكده فرآوری مواد معدنی جهاد دانشگاهی، عدد افتادن بالا، مقاومت فشاری خوب و مقاومت در مقابل خرد شدن قابل توجه بریكت های تولیدی موجب ایجاد شرایط مكانیكی مطلوب برای كاربرد موفقیت آمیز آن ها در عملیات ذوب شده است. لازم به ذكر است، امروزه استفاده از بریكت كنسانتره فلوئوریت عیار متالورژیكی در كشورهای پیشرفته به سبب محدوده دانه بندی كوچكتر و امكان تولید طبق پارامترهای مكانیكی مشخص از ارجحیت برخوردارست.
منبع: ربات كشاورز