ارائه یک روش جدید درمان ناباروری از طرف پژوهشگاه ابن سینا جهاددانشگاهی

ربات کشاورز: در سال قبل پژوهشگران و متخصصان پژوهشگاه و مرکز درمان ناباروری ابن سینا جهاددانشگاهی توانستند روشی نوین برای درمان ناباروری ناشی از کاهش ذخیره‌ی تخمدان را برای اولین بار در ایران ارائه نمایند و این روش اکنون در کلینیک سلول درمانی مرکز درمان ناباروری ابن سینا به مراجعان این مرکز ارائه می شود.

به گزارش ربات کشاورز به نقل از ایسنا، به بهانه برگزاری کمپین پشتیبانی از زوج های نابارور که توسط مرکز درمان ناباروری ابن سینا از ۲۵ تا ۳۰ اردیبهشت برگزار می شود، دکتر سیمین ظفردوست، فلوشیپ ناباروری و مدیر کلینیک سلول درمانی ابن سینا جهاددانشگاهی درباره کاربردهای این روش توضیحاتی ارائه کرد.

دکتر ظفردوست درباب تعریف «ذخیره تخمدان» در خانم ها اظهار داشت: سلول های زایا در دوران جنینی شکل می گیرند، خودرا به تخمدان ها می رسانند و به فولیکول و تخمک تبدیل می شوند. در حقیقت ذخیره تخمدان هر خانم در همان دوران جنینی شکل می گیرد. تعداد این سلول ها از همان دوران جنینی رو به کاهش می رود، این کاهش بعد از تولد نیز ادامه می یابد و در سنین ۴۷ تا ۵۰ سالگی که یائسگی رخ می دهد، این ذخیره تمام می شود.

این فلوشیپ ناباروری درباره تأثیر سن بر میزان ذخیره تخمدان اضافه کرد: روند کاهش ذخیره‌ی تخمدان در خانم ها از سنین ۳۵ تا ۳۷ سالگی سریع تر می شود و بعد از ۴۰ سالگی شتاب بیشتری می گیرد. این کاهش نه فقط در تعداد تخمک ها، بلکه در کیفیت آنها هم اتفاق می افتد و به سبب همین کاهش کیفیت تخمک، خطر سقط جنین نیز افزایش می یابد. از ین جهت، همیشه سفارش می شود که خانم ها قبل از ۳۵ سالگی حامله شوند، برای اینکه با افزایش سن هم شانس حاملگی کاهش پیدا می کند و هم خطر سقط جنین بیشتر می شود.

مسئول کلینیک سلول درمانی مرکز درمان ناباروری ابن سینا کاهش ذخیره‌ی تخمدان و پاسخ ضعیف تخمدان ها را یک از علل ناباروری دانست و توضیح داد: در بعضی خانم ها ما با کاهش شدید ذخیره تخمدان مواجه ایم و تخمدان ها، حتی بعد از تحریک تخمک گذاری با دوز بالای داروهای محرک در سیکل های آی وی اف یا میکرواینجکشن هم پاسخ مناسبی ندارند و تعداد و کیفیت تخمک ها بسیار پایین است. قبلاً هیچ روشی برای افزایش شانس موفقیت درمان این دسته از خانم ها وجود نداشت، برای اینکه ظاهراً سلول های زایا و فولیکول های تخمدانی جزو سلول هایی هستند که وقتی از بین می روند، قابل جایگزینی نیستند. تا این که ما در پژوهشگاه و مرکز درمان ناباروری ابن سینا پروژه استفاده از سلول های بنیادی خون قاعدگی برای بهبود عملکرد تخمدان ها را طراحی و اجرا کردیم.

دکتر ظفردوست درباره این روش نوین اظهار داشت: بیش از ده سال است که طرح پژوهشی سلول های بنیادی خون قاعدگی در پژوهشگاه ابن سینا در حال انجام می باشد. خون قاعدگی یک منبع بسیار عالی از سلول های بنیادی است، برای اینکه در دسترس و تکرارپذیر است و نمونه گیری آن نیز آسان و غیرتهاجمی است. از چهار سال پیش ما بر پروژه استفاده از سلول های بنیادی خون قاعدگی برای درمان ناباروری ناشی از کاهش ذخیره‌ی تخمدان متمرکز شدیم. در این روش ما سلول های بنیادی با منشأ رحمی را از خون قاعدگی بیمار جداسازی و کشت می نماییم و سپس به تخمدان وی تزریق می نماییم. این روش برای خانم هایی که با کاهش شدید ذخیره تخمدان مواجه اند و به درمان آی وی اف نیز پاسخ نمی دهند، اما قاعدگی منظم دارند، کاربرد دارد.

این فلوشیپ ناباروری نتایج بالینی این روش را درخشان دانست و اضافه کرد: خوشبختانه نتایج بالینی این روش خیلی خوب بوده و ما با بهره گیری از سلول های بنیادی خون قاعدگی توانستیم تعداد تخمک، تعداد جنین، میزان حاملگی خودبه خود و میزان حاملگی به دنبال آی وی را بطور مدلول دار افزایش دهیم. برای نمونه، شانس موفقیت آی وی اف در خانم های دارای ذخیره تخمدان پایین و پاسخ ضعیف تخمدان ها به داروهای تحریک تخمک گذاری، حدود ۱۰ درصد است، اما با بهره گیری از روش سلول درمانی توانستیم آنرا به ۴۰ تا ۴۵ درصد افزایش دهیم.

به گزارش روابط عمومی پژوهشگاه ابن سینا جهاددانشگاهی، عضو تیم تخصصی مرکز درمان ناباروری ابن سینا در آخر بیان کرد: خوشبختانه در چهار سال قبل هیچ عارضه کوتاه مدت یا بلندمدتی برای این روش گزارش نشده است و ما امیدواریم که بتوانیم کاربرد این روش در حوزه درمان ناباروری را گسترش دهیم.

منبع: