ربات کشاورز: نمونه اولیه عینک نوردرمانی برای بهبود عملکرد شناختی سالمندان در مراحل اول آلزایمر طراحی شد و این قدم نخست در راه بومی سازی این تکنیک در کشور است.
به گزارش ربات کشاورز به نقل از دانشگاه صنعتی امیرکبیر، تیمی از محققان مستقر در دانشگاه صنعتی امیرکبیر، تحت عنوان «گروه سلامت دیجیتال ایزایمر» که اعضاء آن سید سعید آل هاشمی، دانیال نژادمعصوم، فاضل امیرواحدی بناب، محمد اشرفی، صابر عبدالله زاده بناب و خانم موژان باقری با راهنمایی پروفسور سید بهنام الدین جامعی، ریاست مرکز تحقیقات علوم اعصاب دانشگاه علوم پزشکی ایران هستند، پژوهشی با عنوان «ساخت نمونه اولیه عینک نوردرمانی ۴۰ هرتز برای مساعدت با بهبود عملکرد شناختی در مراحل اولیه آلزایمر» را اجرا کردند.
سید سعید آل هاشمی، از پژوهشگران این پروژه، در توضیح دلیلهای پرداختن به این مطالعه اظهار داشت: در سالیان اخیر، بیماری آلزایمر به عنوان یکی از بزرگ ترین چالش های سلامت عمومی سالمندان شناخته شده است. در کنار روش های دارویی، رویکرد های غیردارویی مانند تحریک مغزی با نور چشمک زن ۴۰ هرتز در مطالعات جهانی (به ویژه در MIT) نتایج امیدوارکننده ای نشان داده اند. اما در کشور ما، هیچ ابزار یا فناوری بومی جهت استفاده از این تکنیک وجود نداشت.
وی اضافه کرد: هدف ما طراحی و ساخت نمونه اولیه ای بود که این فناوری را در بستر بومی، قابل استفاده و ایمن عرضه نماید.
آل هاشمی با اعلان اینکه تیم پژوهشی موفق به طراحی و ساخت یک نمونه اولیه عینک نوردرمانی با قابلیت تولید پالس نوری دقیق در فرکانس ۴۰ هرتز شده، اظهار داشت: این نمونه بر پایه استانداردهای ایمنی نوری طراحی شده، قابلیت استفاده در زندگی روزمره سالمندان را دارد و برای اولین بار در کشور تولید شده است.
وی افزود: این پروژه گام نخست در راه بومی سازی فناوری نوردرمانی شناختی در ایران است و می تواند زمینه ساز توسعه کاربردهای دیجیتال سلامت در عرصه اختلالات مغزی شود. همین طور فناوری به کاررفته در این طرح قابلیت تجاری سازی و استفاده در مراکز بالینی یا مراقبتی را در آینده دارد.
دانیال نژادمعصوم، مدیر بخش مطالعه و توسعه ایزایمر درباره ی نحوه ی اجرای پروژه توضیح داد: در این پروژه ابتدا مکانیزم اثر نور ۴۰ هرتز بر مغز (به ویژه فعال سازی ریتم گاما و نقش آن در پاکسازی رسوبات پاتولوژیک آلزایمر) مرور شد. سپس تیم تحقیقاتی مبادرت به طراحی مدار الکترونیکی و الگوریتم نوری با قابلیت تولید پالس های دقیق ۴۰ هرتز کرد.
وی اضافه کرد: در کنار طراحی الکترونیکی، طراحی ارگونومیک عینک و تست های ایمنی نوری نیز انجام شد. نمونه اولیه تولید شده حالا در فاز آزمایش عملکرد پایه ای قرار دارد و برای مراحل بعدی شامل آزمون های انسانی و بالینی آماده سازی خواهد شد.
آل هاشمی سرپرست گروه سلامت دیجیتال ایزایمر اضافه کرد: ساخت نمونه اولیه از این محصول را موفقیت فناورانه این مطالعه نام برد و اضافه کرد: نسخه تولید شده در حقیقت یک نمونه اولیه حداقلی (Minimum Viable Prototype) است که امکان بررسی فنی و آزمون مفهومی فناوری را فراهم می آورد. بعد از اجرای تست های اثربخشی شناختی، نتایج حاصله بصورت مقاله های علمی مستند منتشر خواهد شد.
وی درباره ی برنامه های آینده تیم تحقیقاتی نیز اظهار داشت: هدف ما در مرحله بعد، توسعه نسخه بهبودیافته عینک با محوریت تجربه کاربری است؛ یعنی ارتقاء طراحی، سبکی، قابلیت حمل، و سهولت استفاده برای سالمندان.
این پژوهشگر فناور اشاره کرد: در کنار این ارتقاء فنی، برنامه ریزی برای شروع مطالعات اثربخشی بالینی در دستور کار قرار دارد که با همکاری مراکز نوروساینس و متخصصان علوم شناختی صورت خواهد گرفت.
آل هاشمی با اشاره به نمونه های مشابه بین المللی اظهار داشت: هم اکنون، نمونه هایی از نوردرمانی با فرکانس ۴۰ هرتز در سطح بین المللی ـ خصوصاً در آمریکاـ توسعه یافته اند. برجسته ترین آنها پروژه ای است که در لابراتوار علوم اعصاب MIT تحت نظر پروفسور لی-هویی تسای انجام شده است.
وی اضافه کرد: این تیم اخیراً گام هایی در امتداد تجاری سازی فناوری برداشته اند، اما محصولات آنها هنوز در مراحل پیش بالینی یا پایلوت انسانی هستند و استفاده بالینی گسترده ای نیافته اند. در ایران، این پروژه اولین نمونه شناخته شده در این زمینه بصورت بومی سازی شده شمرده می شود.
وی مزیت این موفقیت نسبت به نمونه های مشابه خارجی را دارا بودن سیستم طراحی متفاوت، بهینه شده و هزینه تولید پایین تر آن دانست و اظهار داشت: هزینه های اجرای این پروژه از طرف شرکت دانش پژوهان فناور کاشف و مرکز تحقیقات علوم اعصاب دانشگاه علوم پزشکی ایران تامین شده است. این پروژه در مقاصد تحقیقاتی و جهت پیشرفت سطح سلامت شناختی سالمندان به کار می آید.