ربات کشاورز: معاون علمی و فناوری رئیس دولت از باز شدن یک خط تامین مالی جدید در توافق با صندوق توسعه ملی آگاهی داد.
به گزارش ربات کشاورز به نقل از مهر، حسین افشین، معاون علمی، فناوری و اقتصاد دانش بنیان رییس جمهور، در رویداد جایزه ملی تأمین مالی فناوری و نوآوری ایران که امروز در تالار قلم سالن همایش های بین المللی کتابخانه ملی برگزار گردید، اظهار داشت: امروز به خوبی می دانیم که علم و فناوری دیگر پدیده ای تجملی، نمایشی یا لوکس محسوب نمی شود؛ بلکه زیربنای بقا، رقابت و پیشرفت کشورهاست. وی ضمن اشاره به این که پیشرفت و بقای کشور بدون زیرساخت مناسب تأمین مالی امکان ندارد، اظهار داشت: زمانی نگاه شرکت های دانش بنیان این بود که یک ایده آزمایشگاهی به یک محصول تجاری تبدیل گردد. در همان چارچوب نیز برای تأمین مالی برنامه ریزی می شد؛ یعنی هدف این بود که یک نوآوری یا فناوری از دل لابراتوار بیرون بیاید و به مرحله تجاری سازی برسد. افشین خاطرنشان کرد: اما این مدل دیگر پاسخگو نیست. آن یک مرحله بوده و تمام شده است. امروز شرکت های دانش بنیان به بلوغ کافی رسیده اند و احتیاج به تأمین مالی در مقیاس بسیار بزرگ تری دارند. در عین حال، این تغییر در ذهن خیلی از مسؤلان هنوز جای نگرفته است. او با انتقاد از نگاه محدود نسبت به سرمایه گذاری در شرکت های دانش بنیان، اظهار داشت: تصور غالب این است که با یک تا دو میلیارد تومان، تأمین مالی این شرکت ها تمام می شود، در حالیکه دیگران که دانش بنیان نیستند، اصلاً احتیاجی به حمایت ندارند. در حالیکه حقیقت امروز بطورکامل متفاوت می باشد. معاون علمی رئیس جمهوری با تاکید بر لزوم بازبینی در سیاستهای حمایت مالی، اظهار داشت: تأمین مالی شرکت های نوآور برای دستیافتن به محصولات پیشرفته، نیازمند سرمایه هایی در حد ۵۰۰ میلیارد تومان یا حتی یک تا دو همت است. ازاین رو باید برنامه ریزی تأمین مالی متناسب با این اعداد و ارقام صورت گیرد. وی هدف از برگزاری چنین رویدادهایی را ایجاد هم گرایی در ذهن تصمیم گیران دانست و اظهار داشت: یکی از وظایف جایزه ها، همایش ها و رویدادهای مشابه، همین است که ذهن مسؤلان و فعالین زیست بوم فناوری را تغییر دهند و حقیقت های جدید را به آنها منتقل کنند. افشین ضمن اشاره به ناکارآمدی برخی روش های رایج تأمین مالی اظهار داشت: روش های معمول، دیگر کفایت نمی کنند. در دنیا مدلهای مختلفی برای تأمین مالی وجود دارد. در کشور ما نیز گسترش صندوق های پژوهش و فناوری و صندوق های خطرپذیر انجام شده است. همینطور از ابزارهایی نظیر معافیت مالیاتی یا اعتبار مالیاتی استفاده می شود، اما این ها دیگر پاسخگوی نیاز فعلی شرکت ها نیستند. او اضافه کرد: از آغاز مسئولیتم تصمیم گرفتیم توجه ویژه ای به حوزه تأمین مالی داشته باشیم. در معاونت علمی، دفتری به نام «تأمین مالی» داشتیم که غیرفعال بود. سعی کردیم آنرا به «مرکز تأمین مالی» ارتقا دهیم. همینطور تعدادی از الگوهای موفق جهانی در حوزه تأمین مالی را بررسی کردیم و تلاش کردیم آنها را در کشور پیاده سازی نماییم که خوشبختانه نتایج مثبتی هم گرفتیم. معاون رئیس جمهوری ضمن اشاره به شعار سالجاری بر اساس «سرمایه گذاری در تولید» بیان نمود: برمبنای ماده ۱۲ سندی که دولت در همین جهت مصوب کرد، به معاونت علمی اجازه داده شد که برای توسعه فناوری، سازوکاری برای انتشار اوراق فراهم آورد. انتشار این اوراق می تواند از محل منابع داخلی بانکها یا از راه سرمایه گذاری مردمی باشد. خوشبختانه ما برای هر دو روش مجوز دریافت کرده ایم. او اضافه کرد: بعد از مذاکره، اوایل سالجاری موفق شدیم مجوز انتشار حدود ۲۰ همت اوراق را دریافت نماییم. این اوراق، سود پایینی دارند و با این حال، یک تنوع جدید در مدل تأمین مالی ایجاد می کنند. انتشار آن با تأکید بر بانک رفاه شروع شده و با پنج بانک دیگر نیز وارد مذاکره شده ایم. درحال نهائی سازی حدود ۱۰۰ همت اوراق هستیم که با کمک صندوق نوآوری و شکوفایی اجرا خواهد شد تا بتوانیم منابع مالی بیشتری وارد اکوسیستم نوآوری نماییم. افشین یکی دیگر از روش های تأمین مالی را سودجستن از ظرفیت زنجیره های تأمین دانست و اظهار داشت: شرکت هایی که دارای شبکه فروش گسترده هستند، می توانند نقش برجسته ی در این حوزه ایفا کنند. مثلا شرکت هایی مانند دیجی کالا، اسنپ یا علی بابا که تعداد زیادی فروشنده زیرمجموعه دارند، می توانند از مدل انتشار اوراق بهره ببرند. وی توضیح داد: در این مدل، شرکت اصلی مبادرت به انتشار اوراق می کند و فروشندگان زیرمجموعه، خریدار این اوراق می شوند. فرض کنید چنین شرکتی ۲۰۰ هزار فروشنده داشته باشد و هر فروشنده فقط ۱۰ میلیون تومان اوراق خریداری کند؛ در این حالت، یک یا دو همت تأمین مالی برای همان شرکت ایجاد خواهد شد. او اضافه کرد: این مدل مزایای دیگری نیز دارد. شرکت مادر می تواند برای فروشندگانی که این اوراق را خریداری می کنند مشوق هایی درنظر بگیرد؛ مثلا پرداخت های آنها با تأخیر صورت گیرد یا در اولویت همکاری قرار گیرند. به این ترتیب، ضمن ایجاد منابع مالی ارزان قیمت، رشد درون زای اکوسیستم نیز تقویت می شود. معاون علمی رئیس جمهوری تاکید کرد: ما آمادگی کامل داریم تا این مدلهای نوین را توسعه دهیم و در اجرای آنها به شرکت های بزرگ و بازیگران زنجیره های ارزش کمک نماییم.
دارایی های نامشهود بعنوان وثیقه به رسمیت شناخته شده اند
معاون علمی، فناوری و اقتصاد دانش بنیان رئیس جمهوری در ادامه سخنان خود در رویداد جایزه ملی تأمین مالی فناوری و نوآوری، ضمن اشاره به ظرفیت فروش اوراق توسعه فناوری اظهار داشت: برای فروش این اوراق، باید در طرف مقابل خریدارانی وجود داشته باشند. خوشبختانه هم صندوق نوآوری آمادگی ضروری جهت خرید را داشته و هم در سطح اکوسیستم نوآوری، این آمادگی برای خرید اوراق وجود دارد.
وی اضافه کرد: مجموعه های بزرگ نیز می توانند خود مبادرت به انتشار اوراق کرده و خرید این اوراق از راه زنجیره تأمین آنها صورت گیرد. ما زمینه این کار را فراهم نموده ایم. این فرآیند می تواند وفاداری فروشندگان به اکوسیستم را هم نشان دهد. مبلغ ۱۰ یا ۲۰ میلیون تومان برای خریدار رقم بزرگی نیست، اما در مجموع، یک تأمین مالی بزرگ برای کل اکوسیستم رقم می زند. افشین ضمن اشاره به رویکرد های جدید مرکز تأمین مالی بیان نمود: همکاران من در این مرکز تلاش کردند تا دسترسی شرکت های دانش بنیان به منابع مالی را بالا برند. خواهشم از تمامی فعالین این حوزه این است که حتما قانون تأمین مالی را مطالعه کنند؛ چونکه فرصت های بسیار خوبی در این قانون برای شرکت های دانش بنیان و اکوسیستم نوآوری کشور پیشبینی شده است. وی اضافه کرد: یکی از مهم ترین نکات در این قانون، به رسمیت شناختن دارایی های نامشهود است که می توانند بعنوان وثیقه برای تأمین مالی استفاده شوند. در خیلی از موارد، دارایی های فیزیکی شرکت های دانش بنیان چیزی بیشتر از یک میز، صندلی یا چند کامپیوتر نیست. اما ارزش واقعی این شرکت ها در “مغزافزار” آنها و دارایی های نامشهودشان نهفته است. او افزود: دارایی نامشهودی که ارزیابی شود، می تواند برای شرکت وثیقه گذاری شود و این در قانون تأمین مالی نیز به صراحت ذکر شده است. البته باید پذیرفت که از زمان تصویب قانون تا اجرای کامل آن، زمان ضروری است. ممکنست در شروع بگویند فقط ۲۰ درصد وثیقه می تواند نامشهود باشد و ۸۰ درصد باید فیزیکی باشد، اما کم کم این نسبت افزایش می یابد؛ ۳۰ درصد، ۴۰ درصد و بیشتر.
تلاش جهت راه اندازی صندوق تضمین دارایی های نامشهود
افشین اظهار داشت: در کنار آن، ما راه اندازی صندوق تضمین دارایی های نامشهود را نیز آغاز نموده ایم. هدف از این صندوق این است که به شرکت ها اطمینان بدهیم معاونت علمی و دولت از آنها پشتیبانی می کند. البته این دارایی ها باید به شکل مستمر بروزرسانی شوند؛ چونکه یک تکنولوژی ممکنست در گذر زمان قدیمی یا بی ارزش شود. معاون علمی رئیس جمهوری ضمن اشاره به ابزارهای مکمل تأمین مالی اضافه کرد: ما با همکاری وزارت اقتصاد و تیم معاونت، نمونه موفقی از دو ابزار دیگر را اجرا کردیم؛ یکی، فکتورینگ و دیگری استفاده از دارایی های آینده. هر دو ابزار از سال ۱۳۹۸ در قانون وجود داشته اند اما تا حالا استفاده مؤثری از آنها نشده بود. وی ادامه داد: با کمک صندوق نوآوری و شکوفایی، مدل فکتورینگ را فعال کردیم. در واقع صندوق پیش قدم شد و اعلام نمود که فکتورها را می پذیرد. این ابزار می تواند به شرکت ها در تأمین مالی جدید کمک کند؛ چه در بحث وثیقه گذاری و چه در ایجاد درآمد. افشین ضمن اشاره به ظرفیتهای قانونی موجود برای شرکت های فعال در حوزه پژوهش و توسعه اظهار داشت: یکی از مهم ترین پتانسیل هایی که باید مورد توجه قرار گیرد، اعتبار مالیاتی است. این ظرفیت قانونی می تواند به شرکت ها کمک نماید تا هزینه های پژوهش و توسعه خودرا جبران کنند. او اضافه کرد: برمبنای بند “ی” و بند “ب” قانون، هر شرکتی می تواند از این ظرفیت برای توسعه خود استفاده نماید. علاوه بر آن، زیست بوم علمی، دانشگاه ها و شرکت های فناور نیز می توانند از این اعتبارات مالیاتی برای پروژه های توسعه ای بهره مند شوند. این مورد مشابه معافیت مالیاتی است که تا حالا برخی شرکت ها از آن بهره برده اند.
اختصاص یک خط تأمین مالی جدید در توافق با صندوق توسعه ملی
معاون علمی رئیس جمهوری همینطور از باز شدن یک خط تأمین مالی جدید در توافق با صندوق توسعه ملی اطلاع داد و اظهار داشت: در توافق با این صندوق، حدود ۲.۵ همت منابع ریالی و ۱۰۰ میلیون دلار منابع ارزی برای شرکت های فناور و نوآور اختصاص یافته است. وی افزود: البته جهت استفاده از این منابع ارزی، شرایطی درنظر گرفته شده است. مثلا شرکت باید در سال قبل به اندازه مبلغی که قصد دریافت وام ارزی دارد، درآمد ارزی داشته باشد. این شرط برای ایجاد تعادل در نظام مالی کشور ضرورت دارد.
افشین هشدار داد: اگر این تعادل برقرار نشود، ممکنست شرکت ها به تله ارزی بیفتند. یعنی تسهیلات ارزی دریافت نمایند، اما با جهش نرخ ارز، گرفتار مشکل در بازپرداخت شوند. از ین جهت، دریافت کنندگان باید توانایی واقعی برای مدیریت منابع ارزی را داشته باشند.
فرآیند ورود شرکت های دانش بنیان به بورس تسهیل می شود
افشین در ادامه سخنان خود به اهمیت همخوانی ورودی و خروجی منابع در پروسه سرمایه گذاری اشاره نمود و اظهار داشت: در هر حال، باید روی موضوعی سرمایه گذاری شود که اطمینان وجود داشته باشد ورودی و خروجی منابع با هم هم خوانی دارند. وی ضمن اشاره به نقش بازار سرمایه در تأمین مالی شرکت های نوآور، اظهار داشت: موضوع بعدی، بحث بورس است. ما درحال همکاری با وزارت اقتصاد هستیم که با امضای یک تفاهم نامه با وزیر محترم اقتصاد، پروسه ورود شرکت های دانش بنیان به بورس تسهیل شود. او اضافه کرد: هم اکنون، برای ورود شرکت ها به بازار سرمایه، فرآیندهایی مثل نظارت، ارزیابی و قیمت گذاری اولیه سهام در جریان است. این ها می توانند منابع بسیار خوبی برای تأمین مالی شرکت ها فراهم آورند. افشین اضافه کرد: ما علاقه مندیم هر ایده و پیشنهادی که در این عرصه وجود دارد، به معاونت علمی منتقل شود تا بتوانیم برمبنای روش های نوآورانه، ساختارهای به روزتری طراحی نماییم. وی ضمن اشاره به تجربه های جهانی در حوزه سرمایه گذاری اظهار داشت: در تعدادی مدلها که در سطح بین الملل درحال اجراست، نرخ هایی برای فاندینگ (تأمین مالی) درنظر گرفته شده که ممکنست برای خیلی از شرکت ها مناسب نباشد. بنابراین، ما بیشتر بدنبال مدلی هستیم که در آن سیستم ارزش فعال شود. او توضیح داد: شرکت های بزرگی که زیرمجموعه دارند، می توانند در این مدل وارد شوند. همان گونه که قبلاً اشاره کردم، پروسه بسیار ساده ای دارد. شرکت اصلی مجوز انتشار اوراق دریافت می کند، سپس زیرمجموعه های آن یعنی فروشندگان یا تأمین کنندگان، اوراق را خریداری می کنند. افشین افزود: فرض کنید یک شرکت ۲۰۰ هزار فروشنده یا تأمین کننده دارد. اگر هرکدام از آنها ۱۰ یا ۲۰ میلیون تومان اوراق بخرند، حجم تأمین مالی قابل توجهی، مثلا چند همت، ایجاد می شود. این اوراق می توانند علاوه بر سوددهی برای خریداران، بعنوان وثیقه نیز مورد استفاده قرار گیرند. ما طراحی لازم را انجام داده ایم تا اوراق توسعه فناوری یا اوراق سیستم ارزش، در سایر ساز و کار های مالی نظیر برات یا سیستم های اعتباری نیز قابل استفاده باشد. معاون علمی رئیس جمهوری اظهار داشت: امیدواریم با سرمایه گذاری های بزرگی که در این عرصه درحال تشکیل است، بتوانیم تغییرات اساسی در زیست بوم دانش بنیان کشور ایجاد نماییم. شرکت های دانش بنیان امروز بیشتر از هر زمان دیگر نیازمند تأمین سرمایه های بزرگ هستند. شما فعالین این حوزه باید به ترویج این ادبیات کمک کنید و ما هم وظیفه داریم در این راه تلاش نماییم تا سرمایه گذاری های بزرگی در این عرصه شکل بگیرد. افشین با یادآوری سخنان ابتدایی خود اظهار داشت: فراموش نکنیم که همان گونه که در شروع سخنانم گفتم، علم و تکنولوژی امروز اساس بقا، رقابت و پیشرفت کشورهاست. اما این اهداف زمانی محقق می شوند که علم و فناوری به شکل واقعی توسعه پیدا کند. او در انتها اضافه کرد: برای توسعه واقعی دانش و فناوری، زیرساخت لازم است؛ از لابراتوار های مجهز گرفته تا کارهای پژوهش و توسعه قوی. و همه این ها نیازمند یک تأمین مالی قدرتمند و هوشمندانه است. او در آخر سخنانش از دست اندرکاران این رویداد قدردانی نمود و اظهار داشت: از دوستانی که این برنامه را شکل دادند، تشکر می کنم. تلاش کردم مروری خلاصه بر مهم ترین موضوعات داشته باشم.
منبع: ربات کشاورز