بحث آب، چالشی راهبردی و حیاتی برای آینده کشور بوده و بحران آن یکی از ابرچالش های موجود شمرده می شود. تغییرات اقلیمی سالیان اخیر سبب بروز تغییرات عمده ای در نحوه بارندگیها و میزان آن شده، به شکلی که سبب خشکسالی های چند ساله اخیر شده و این خشکسالی ها بر رودخانه های کشور و لرستان نیز تاثیرات بسیار زیادی گذاشته و این در حالیست که اهمیت رودها در تأمین آب و حفظ اکوسیستم های طبیعی بسیار بالا بوده و نه تنها منابع حیاتی برای کشاورزی و شرب هستند، بلکه اهمیت بالای ی در مدیریت سیلاب ها و حفظ محیط زیست ایفا می کنند.
شبکه رودخانه ای لرستان را بیشتر از ۱۳۰ رودخانه دائمی و فصلی به طول حدود ۸۸۷۷ کیلومتر، چهار رودخانه اصلی سیمره، کشکان، سزار و بختیاری به طول حدود ۱۴۵۴ کیلومتر و مابقی شامل سرشاخه های دائمی و فصلی مهم آنها به طول حدود ۷۴۲۳ کیلومتر در دو حوضه کارون (دز) و کرخه تشکیل داده و خشکسالی این شبکه رودخانه ای را که یکی از غنی ترین شبکه آب های روان کشور محسوب شده و با احتساب آب های ورودی از استانهای مجاور بعد از کسر مصارف میلیاردها مترمکعب آب به دریاچه پشت سدهای دز و کرخه تخلیه می کند تحت تأثیر قرار داده است.
کشکان یکی از مهم ترین و پرآب ترین رودخانه های لرستان نقش حیاتی در اکوسیستم و منابع آبی منطقه دارد و سرچشمه اصلی رود کرخه محسوب شده و یک زمانی از آن بعنوان سیل خیزترین رودخانه یاد می شد و سال ها بود که برای مردم استان فقط یک جریان آب نبود؛ بلکه رگ حیاتی زندگی آنها بود. رودخانه ای که روستاها کنار آن جان می گرفتند، کشاورزی و دامداری با آن رونق می گرفت و شهرها با صدای آن آرامش می یافتند؛ ولی اکنون کشکان، همان رودخانه ی همیشه پرخروش و امیدبخش، روزهای سختی را می گذراند؛ روزهایی که خیلی از مردم منطقه با دیدن بستر خشک و ترک خورده اش، احساس نا امیدی می کنند.
پایین بودن دبی این رودخانه در این فصل سال کشاورزان شهرستان های پلدختر و معمولان را نگران کرده چونکه فصل زراعی جدید شروع شده و هنوز کشت غلات خویش را انجام نداده اند و کشت های دیگر مانند صیفی جات هم به طور محدود وجود دارند.
آب کشکان کفاف کشاورزی را نمی دهد
محمد پیری از کشاورزان منطقه در حالی که می گفت همه مردم دست به دعا برای بارندگی باران و رحمت الهی شده اند به ایسنا اظهار داشت: معیشت من روستایی همین کشاورزی است و شغل دیگری ندارم. هر سال این موقع آغاز به کشت می کردیم ولی هم اکنون نه بارانی هست و نه کشکان آبی دارد تا محصول دیگری بکاریم.
وی اضافه کرد: آب این رودخانه اکنون کفاف کشاورزی منطقه معمولان و پلدختر را نمی دهد و این مساله ما را نگران کرده است و باید چاره اساسی برای معیشت مردم اندیشیده شود.
پیری خاطرنشان کرد: اگر کشکان در این زمان مهم خشک شود کشاورزی منطقه نابود می شود و آن وقت چه کسی پاسخگوی کشاورزان خواهد بود؟
علی رفیعی دیگر کشاورز لرستانی ساکن پلدختر می گوید: تابستان هم مشکل کم آبی شدید کشکان را داشتیم و این در حالی بود که کشاورزان بالادست ما کشت های فراوان برنج انجام داده بودند و ما اینجا در مضیقه بودیم.
او اضافه کرد: اگر کشکان آب ندارد چرا مسؤلان استان اجازه کشت برنج می دهند، چرا آنها می توانند کشاورزی کرده و اقتصاد خانواده خویش را تأمین کنند و ما در پلدختر و معمولان که قطب تولید انجیر و صیفی جات هستیم در تأمین مایحتاج خود بمانیم به واسطه این که می گویند کشکان آب ندارد.
رفیعی خاطرنشان کرد: هم اکنون که کشت برنج تمام شده دیگر آب آنچنانی در کشکان نیست که ما بتوانیم کشت زیادی انجام دهیم و باز هم محدودیت داریم، امیدواریم مسؤلان برای این مساله فکری کنند و با بسته های حمایتی بهره برداران منطقه را یاری رسانند.
در حالی کاهش بارندگی نسبت به دهه های گذشته را شاهد می باشیم که افزایش نیاز آبی بخش کشاورزی بیشتر از پیش شده و به قول کارشناسان حدود ۹۰ درصد مصرف آب کشور در این بخش است.
پیمان رجبی استادیار دانشگاه پیام نور در این رابطه به ایسنا اظهار داشت: حدود ۹۰ درصد مصرف آب کشور در بخش کشاورزی بوده و بهبود راندمان آب در این عرصه، کلید کاهش فشار است.
افزایش دوره های خشکی و افزایش تبخیر
وی با اعلان اینکه بازیابی سریع دشت های بحرانی و رودخانه ها بدون تغییرات ساختاری در مدیریت آب در عمل امکان ندارد، خاطرنشان کرد: ایران در وضعیت تنش آبی بسیار شدید قرار دارد؛ تلفیقی از کاهش بارندگی نسبت به دهه های گذشته، افزایش نیاز آبی بخش کشاورزی و برداشت بیش از اندازه منابع زیرزمینی سبب شده تقریبا بخش های وسیعی از کشور در وضعیت کسری آب قرار گیرند؛ خیلی از حوضه ها کسری (deficit) جدی ذخیرهٔ آب زیرزمینی دارند که تاب آوری آبی کشور را تضعیف کرده است.
رجبی با اعلان اینکه بر مبنای برآوردهای علمی انتشار یافته، روند سالانه کاهش ذخیره آب زیرزمینی در مقیاس ملی بسیار بزرگ است، افزود: یک مطالعه مبتنی بر داده چاه ها نشان دهنده روند منفی حدود ۲۰.۰۸ میلیارد تن در سال برای کل ایران طی دوره های مورد بررسی بوده، که معادل چند ده کیلومتر مکعبِ آب در سال بوده و در تعدادی زیرحوضه ها (مثلاً فلات مرکزی) این میزان بسیار بالاتر بوده و این کاهش به طور عمده بعد از خشکسالی های بزرگ (مثلاً از ۲۰۰۷ به بعد) تشدید شده است.
استادیار رشته زمین شناسی دانشگاه پیام نور خاطرنشان کرد: بخش کشاورزی سهم بسیار بزرگی از مصرف آب ملی را دارد؛ تخمین ها نشان میدهد بین ۸۷ تا ۹۰ درصد از مصرف آب کشور در ارتباط با کشاورزی بوده و بخش قابل توجهی از این مصرف، به علت روش های آبیاری سنتی و راندمان پایین، هدر می رود. این مساله فشار روی منابع زیرزمینی را بالا برده است.
وی ادامه داد: تغییر اقلیم سبب کاهش میانگین و تغییر الگوی بارندگی در فصول نامتعادل تر، افزایش دوره های خشکی و افزایش تبخیر شده است، مدلهای اقلیمی(CMIP۶ و تحلیل های منطقه ای) نشان می دهند احتمال افزایش دفعات و شدت خشکسالی در آینده وجود دارد که فشار بر منابع سطحی و زیرسطحی را تشدید خواهد نمود. بدین سبب حتی اگر برداشت ها کاهش یابند، کاهش ورودی آب طبیعی احتمالا تاب آوری را پایین می آورد مگر سازگاری های جدی صورت گیرد.
این استادیار دانشگاه پیام نور بیان کرد: کاهش آب قابل دسترس برای کشاورزی می تواند تولید محصولات را کم کند، هزینه آب و غذا را بالا ببرد، و مهاجرت روستا به شهر یا بین منطقه ای را تشدید کند. در مناطقی که کشاورزی محور اقتصاد محلی است، از دست رفتن آب زیرزمینی معیشت جوامع را تهدید می کند و احتمالاً مناقشات محلی بر سر آب افزایش خواهد یافت.
رجبی در جواب این پرسش که چه اقداماتی برای مدیریت و کاهش بحران آب پیشنهاد می شود؟ اظهار داشت: کاهش برداشت از آب زیرزمینی با تعیین کُوتا و اجرای دقیق در دشت های بحرانی همراه با بسته های جبرانی برای کشاورزان و افزایش کارآمدی مصرف آب در کشاورزی انتقال به آبیاری تحت فشار و سیستم های مدیریت دقیق، کاهش محصولاتی با نیاز آبی نامتناسب در مناطق خشک می تواند در مدیریت بحران آب موثر باشد.
وی ادامه داد: همینطور بازچرخانی و استفاده مجدد از آب شهری و صنعتی برای اهداف غیرشرب (آبیاری فضای سبز، صنعت). پایش و مدیریت مبتنی بر داده، توسعه شبکهٔ مانیتورینگ سطحی و زیرسطحی(چاه ها، سنجش از دور) و ایجاد آمار ملی قابل اعتماد و به روز و تغییر سیاستهای منطقه ای و هماهنگی بین بخشی(کشاورزی، انرژی، شهرسازی) بخصوص در مناطقی که فرونشست و بحران آب هم زمان اند همچون راهکارهای مدیریت بحران آب است.
رودخانه کشکان نقش بسیار مهمی در توسعه منطقه ای داشته و مهم تر از این تنها منبع آبی مهم برای کشاورزی و تأمین آب آشامیدنی است.
بابک امرایی فرماندار معمولان درباب وضعیت فعلی این رودخانه راهبردی به ایسنا اظهار داشت: دبی رودخانه کشکان نسبت به سالیان اخیر بسیار پایین بوده و درختان زیادی خشک خواهند شد که با راه اندازی سد، میتوان از خیلی از مشکلات باغداران معمولان جلوگیری کرد.
وی بیان کرد: سال قبل دبی رودخانه کشکان به حدی پایین بود که باغات معمولان لطمه جدی دیده و اگر این روند ادامه داشته باشد، و با عنایت به این که شغل بیشتر مردم مردم معمولان کشاورزی بوده لطمه جدی تر و باغات زودتر خشک می شوند.
با ادامه روند فعلی رودخانه کشکان زودتر خشک می شود
امرایی با اعلان اینکه ۳ رودخانه چولهول، مادیان رود و کشکان در معمولان جریان دارند، افزود: با عنایت به این که فاصله رودخانه چولهول تا افرینه حدود ۵۰ کیلومتر و عمده باغات شهرستان در این راه قرار دارد، اگر دبی رودخانه به همین شکل ادامه داشته و نبود بارش و کشت محصولات آبدوست همچون برنج، چغندر و… در بالادست که سبب می شود آب به پایین دست نرسد، باغات منطقه به طور کامل خشک خواهد شد.
فرماندار معمولان خاطرنشان کرد: در منطقه زیودار مادیان رود قرار دارد و در این زمینه ۷۰۰ تا ۱۰۰۰ هکتار باغ وجود دارد که تعدادی از درختان توسط باغداران قطع شده و اگر این روند ادامه داشته باشد، شاهد قطع درختان بیشتری تا حدود ۲۰۰ هکتار خواهیم بود.
امرایی عنوان کرد: در راه رودخانه کشکان نیز کشاورزان مشغول زراعت حبوبات هستند و درختان کمتری دارد و عمده درختان و باغات شهرستان در منطقه چولهول و زیودار واقع شده که امکان بهره برداری باغات چولهول از رودخانه کشکان خیلی کم است و برای باغات زیودار نیز یک پمپاژ قرار داده شده و بین ۵۰ تا ۱۰۰ هکتار از اراضی کشاورزی این منطقه از رودخانه کشکان استفاده می نمایند.
فرماندار معمولان با اعلان اینکه با ادامه روند فعلی بطور قطع رودخانه کشکان زودتر از سالیان اخیر خشک شده و کشاورزی شهرستان گرفتار لطمه جدی می شود، افزود: بارش پاییزی شهرستان صفر بوده و با عنایت به این که سد یا آب بندی هم وجود ندارد امیدواریم وضعیت بارش بهتر شود.
امرایی با اعلان اینکه دبی رودخانه کشکان در امسال نسبت به سالیان اخیر قابل قیاس نیست و امسال خیلی پائین است، یادآوری کرد: اگر در بالادست رودخانه چولهول سد راه اندازی می شد به این اندازه لطمه نمی دیدیم؛ همینطور اگر حق آبه معمولان و پلدختر از سد معشوره اختصاص پیدا کند، خیلی از مشکلات این دو شهرستان رفع می شود.
اهمیت رودخانه کشکان درحدی بالا بوده که نماینده مردم پلدختر و معمولان در مجلس شورای اسلامی از آن بعنوان رگ حیات شهرستانهای لرستان یاد می کند.
سیدحمیدرضا کاظمی نماینده مردم پلدختر و معمولان در مجلس شورای اسلامی و رییس مجمع نمایندگان لرستان در گفت و گو با ایسنا اظهار نمود: رودخانه کشکان، سرشاخه های مختلفی دارد که دو سرشاخه آن از سوی شهرستان هاق نورآباد و خرم آباد وارد رودخانه می شود و در داخل منطقه هم رودخانه چولهول و مادیان رود از سرشاخه های این رودخانه هستند.
رودخانه کشکان رگ حیات پلدختر و معمولان است
وی با بیان اینکه کشکان ، رگ حیات شهرستان های پلدختر و معمولان و همینطور نورآباد، چگنی و خرم آباد بوده و نیازمند اقدامات جدی برای حفظ آن هستیم، افزود: مردم ساکن در راه سرشاخه های رودخانه کشکان، در محدوده این رودخانه با باغداری و کشاورزی زندگی خویش را اداره کرده و منبع درآمدشان بوده و تاثیرپذیر از این رودخانه است.
کاظمی با اعلان اینکه متاسفانه به علل مختلف همچون خشکسالی و بی توجهی مسئولان وزارت نیرو، آب منطقه ای و جهاد کشاورزی استان کشکان با خشکی روبرو شده است، خاطرنشان کرد: جهاد کشاورزی باید الگوی کشت برای ساکنین حاشیه رودخانه کشکان و به ویژه در بالادست تعریف کند که با کشت محصولات آبدوست همچون برنج، هندوانه، چغندر و… جلوی سرشاخه ها را گرفته و رودخانه کشکان خشک می شود. همینطور آب منطقه ای نیز به علت ضعف در مدیریت رودخانه ها و کشت برنج و… سبب خشک شدن رگ حیات منطقه شد.
وی با اعلان اینکه شغل اصلی مردم پلدختر و معمولان کشاورزی و دامپروری بوده و شغل و زندگی آنها به رودخانه کشکان بستگی دارد، اضافه کرد: انتظار می رود دستگاه های مربوطه از این خشکسالی درس بگیرند، جهاد کشاورزی و آب منطقه ای استان، برای سالهای آینده الگوی کشت مناسب و برنامه ریزی درستی برای بستر رودخانه داشته باشند تا مانند سالهای گذشته رودخانه کشکان خشک نشود.
نماینده مردم پلدختر و معمولان در مجلس افزود: باید برای مردم فرهنگ سازی شود و اگر مسئولان مربوطه اطلاع رسانی درستی انجام دهند، حتی با نبود الگوی کشت، رعایت کرده و اقتصاد خویش را تأمین و از کشت محصولات آبدوست جلوگیری خواهند کرد؛ نقش رسانه ها در این خصوص بسیار اهمیت دارد و باید هشدارهایی را به دستگاه های مربوطه در این مورد بدهند.
وی افزود: حدود سه هزار هکتار باغ انجیر در پلدختر و معمولان وجود دارد و این باغات بعد از ۴ یا ۵ سال محصول می دهد که اگر آب به آنها نرسد خشک شود زحمات چند ده ساله باغدار به هدر خواهد رفت. با تشکیل الگوی کشت مناسب، کشاورزان بالادست، درآمد خواهند داشت و همینطور آب به باغات پایین دست خواهد رسید.
کاظمی در ادامه اظهار داشت: باتوجه به شروع سال زراعی، دو دستگاه متولی یعنی جهاد کشاورزی و آب منطقه ای استان، مدیریت رودخانه و الگوی کشت را انجام دهند.
در کنار عدم تعریف الگوی کشت برای کشاورزان حاشیه این رودخانه لرستان، خشکسالی و تنش آبی حاکم در استان تاثیر زیادی بر کاهش دبی کشکان نیز داشته که مدیرکل هواشناسی نیز بر این امر صحه گذاشته و می گوید: خشکسالی و تنش آبی که بر لرستان حاکم بوده تنها مربوط امسال نیست.
بهروز مرادپور بیان کرد: خشکسالی و تنش آبی که بر لرستان حاکم بوده تنها مربوط امسال نبوده و از ۵ تا ۳۰ سال پیش با شدت و ضعف در منطقه حاکم بوده است.
پاییز خشک و کم بارندگی برای بیشتر نقاط لرستان
وی با اعلان اینکه خشکسالی و تنش آبی در سال زراعی اخیر به اوج خود رسید، اضافه کرد: در کنار کمبود بارندگی های مایع، بارندگی های جامد نیز به صورت شایان توجهی کم شده است.
مرادپور خاطرنشان کرد: پاییز امسال نیز تا حالا خشک و کم بارندگی برای بیشتر نقاط استان بوده و از شروع مهرماه تاکنون، هیچ گونه بارشی در سطح استان رخ نداده است.
مدیرکل هواشناسی لرستان افزود: طبق نقشه های بلندمدت، شرایط کم بارشی تا نیمه اول آذر ادامه داشته که البته امکان تغییر الگوها وجود دارد.
در جریان سیل سال ۱۳۹۸، دبی این رودخانه به بالای ۶۰۰۰ متر مکعب در ثانیه رسید که نشان دهنده قدرت و خطر بالقوه آن در شرایط بارش شدید بود و هم اکنون مدیرعامل شرکت آب منطقه ای لرستان از فاقد جریان بودن آب کشکان در مرداد و شهریور خبر می دهد.
داریوش حسن نژاد به ایسنا اظهار داشت: کشکان به طول حدود ۳۰۰ کیلومتر با سرشاخه هایی از شهرستان های خرم آباد و الشتر با اسامی رودخانه های خرم آباد، کاکارضا، کهمان، زز، هنام، سراب صیدعلی، کاکاشرف، کرگانه سرچشمه می گیرد.
وی بیان کرد: دبی فعلی تا ۲۱ آبان ماه ۱۴۰۴ رودخانه کشکان در محل پلدختر حدود ۶ مترمکعب برثانیه که نسبت به سال گذشته(۱۸ مترمکعب برثانیه) حدود ۶۶ درصد و نسبت به بلند مدت (۲۸مترمکعب برثانیه) حدود ۷۹ درصد کاهش داشته است.
حسن نژاد اضافه کرد: کمترین دبی کشکان در مرداد و شهریور امسال بوده است (فاقد جریان) و بیشترین دبی در ارتباط با فروردین ماه سال ۱۳۹۸ حدود ۶۸۰۰ مترمکعب برثانیه (سیل پلدختر) بوده است.
ایشان سپس خاطرنشان کرد: بیشتر از ۲۰ هزار هکتار (آماربرداری دور سوم) اراضی به وسیله موتورپمپ های سیار و ثابت در طول کل رودخانه آبیاری می شوند و بنابراین کشکان تاثیر بسیار مثبتی برروی اقتصاد و آبی کردن کشتزارها خواهد داشت.
مدیرعامل شرکت آب منطقه ای لرستان اظهار داشت: خشک شدن یا کاهش خیلی شدید دبی این رودخانه سبب می شود تا کشاورزان نتوانند اراضی خویش را بصورت آبی کشت کنند و از میان رفتن کشت با نیاز آبی سبب وارد شدن خسارت زیادی به کشاورزان شده و کاهش معیشت و امنیت غذایی را بدنبال خواهد داشت.
حسن نژاد اضافه کرد: امسال کشور با یک خشکسالی بی سابقه روبرو شده و استان لرستان هم یکی از استانهای تحت تأثیر خشکسالی است.
وی ادامه داد: میزان بارندگی های سال قبل کاهش محسوسی داشته و بنابراین علاوه بر این که کاهش بارش داشتیم پراکنش نامناسب و نوع بارندگیها که بطور معمول برفی بود به بارش تغییر کرد و ورودی های سدها و خروجی چشمه ها کاهش زیادی داشته که تاثیر زیادی روی دبی رودخانه ها دارد.
مدیرعامل شرکت آب منطقه ای لرستان اشاره کرد: بیشتر رودخانه های استان امسال تحت تأثیر این خشکسالی قرار گرفته اند.
رودخانه کشکان علاوه بر کشاورزی منطقه نقش مهمی در تغذیه تالاب ها و رودهای پایین دست دارد که دبی کم آن خسارات جبران ناپذیر زیست محیطی نیز به همراه دارد.
کامران فرمانپور مدیرکل حفاظت محیط زیست لرستان در این رابطه به ایسنا اظهار داشت: در فصل کشاورزی به علت برداشت های بی رویه مردم از آب رودخانه کشکان، حق آبه محیط زیست رعایت نشد و رودخانه خشک و ذخایر ژنتیکی لطمه دید و گونه های آبزی از بین رفتند.
وی اضافه کرد: منابع تغذیه ای تالاب های ۱۱ گانه پلدختر و تالاب بیشه دالان بروجرد از آب های زیرزمینی است.
خشک شدن کشکان لطمه جدی به محیط زیست می زند
فرمانپور اظهار داشت: خشک شدن رودخانه ها لطمه جدی به محیط زیست زده و گونه های آبزی در معرض خطر خواهند بود.
مدیرکل حفاظت محیط زیست لرستان با اشاره به این که برداشت های بی رویه و عدم مدیریت منابع آبی و عدم نظارت دستگاه های نظارتی و متولی، سبب ایجاد خسارات زیادی به محیط زیست شد، خاطرنشان کرد: اگر بارش نداشته باشیم و مدیریت منابع آب صورت نگیرد، منابع زیرزمینی آب کم شده و تالاب های ۱۱ گانه پلدختر که از منابع زیرزمینی تغذیه می کند، خشک خواهد شد.
وی اشاره کرد: امیدواریم اثرات تغییرات اقلیمی کم شده اما باتوجه به هشدارها و الگوهای هواشناسی باید از هم اکنون برنامه ریزی مناسبی برای منابع آبی داشته باشیم.
در کنار مباحث زیست محیطی، کشاورزی، آب آشامیدنی، این رودخانه با مناظر طبیعی زیبا، پتانسیل بالایی برای گردشگری رودخانه ای دارد و می تواند بعنوان جاذبه ای برای فعالیتهای تفریحی و طبیعت گردی مورد استفاده قرار گیرد که خشکسالی این مهم را نیز تحت شعاع قرار داده و حتی خطر بزرگی نیز برای آثار تاریخی به حساب می آید.
در این رابطه عطا حسن پور مدیرکل میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی لرستان به ایسنا اظهار داشت: رودخانه کشکان از ابتدا تا پایان دارای جاذبه های طبیعی همچون چشمه لی لی، چغلوندی، دواب، تنگ گاوشمار و چگنی است.
خشک شدن رودخانه کشکان، لطمه جدی به پل های تاریخی خواهد زد
وی اضافه کرد: چون این رودخانه شریان اصلی حیات بوده، تپه ها، محوطه ها و قلعه های تاریخی در اطراف کشکان واقع شده که مهم ترین اثر، پل تاریخی کشکان است.
حسن نژاد با اعلان اینکه ملات پل های تاریخی مانند کشکان، پل دختر، کلهر و گاومیشان از ساروج ساخته شده است، اضافه کرد: ساروج ماده ای آبدوست بوده که اگر آب به آن نرسد، چسبندگی خویش را از دست داده و پودر می شود؛ بدین سبب نبودن آب در رودخانه کشکان، لطمه بزرگی به این پل ها به ویژه پل کشکان خواهد زد.
مدیرکل میراث فرهنگی لرستان بیان کرد: اگر خشکسالی ادامه داشته باشد، در آینده احتمال ریزش پایه پل های رودخانه کشکان وجود دارد. همینطور روستاهایی گردشگرپذیر در حاشیه این رودخانه وجود دارند که خشک شدن این رودخانه لطمه زیادی به گردشگری این منطقه میزند.
به گزارش ربات کشاورز به نقل از ایسنا، کاهش شدید دبی رودخانه کشکان و خشک شدن قسمتی از آن می تواند تأمین آب آشامیدنی، کشاورزی، صنعت و گردشگری را تهدید کند و خطر خشکسالی گسترده را افزایش دهد بدین سبب برای مدیریت بهینه منابع آبی و پیشگیری از چالش های احتمالی در آینده، احتیاج به برنامه ریزی دقیق در زمینهٔ محافظت از رودها و اکوسیستم های آبی داریم تا از این منابع باارزش به خوبی بهره برداری کرده و سلامت محیط زیست را حفظ نماییم.
خلاصه اینکه شبکه رودخانه ای لرستان را بیشتر از ۱۳۰ رودخانه دائمی و فصلی به طول حدود ۸۸۷۷ کیلومتر، چهار رودخانه اصلی سیمره، کشکان، سزار و بختیاری به طول حدود ۱۴۵۴ کیلومتر و مابقی شامل سرشاخه های دائمی و فصلی مهم آنها به طول حدود ۷۴۲۳ کیلومتر در دو حوضه کارون (دز) و کرخه تشکیل داده و خشکسالی این شبکه رودخانه ای را که یکی از غنی ترین شبکه آب های روان کشور محسوب شده و با احتساب آب های ورودی از استان های مجاور پس از کسر مصارف میلیاردها مترمکعب آب به دریاچه پشت سدهای دز و کرخه تخلیه می کند تحت تأثیر قرار داده است. وی بیان نمود: دبی فعلی تا ۲۱ آبان ماه ۱۴۰۴ رودخانه کشکان در محل پلدختر حدود ۶ مترمکعب برثانیه که نسبت به سال گذشته(۱۸ مترمکعب برثانیه) حدود ۶۶ درصد و نسبت به طولانی مدت (۲۸مترمکعب برثانیه) حدود ۷۹ درصد کاهش داشته است. حسن نژاد با اشاره به اینکه ملات پل های تاریخی مانند کشکان، پل دختر، کلهر و گاومیشان از ساروج تولید شده است، افزود: ساروج ماده ای آبدوست بوده که اگر آب به آن نرسد، چسبندگی خود را از دست داده و پودر می شود؛ به این دلیل نبودن آب در رودخانه کشکان، لطمه بزرگی به این پل ها خصوصاً پل کشکان خواهد زد.
منبع: agrobot.ir