ربات کشاورز: یکی از جراحان پژوهشکده معتمد جهاد دانشگاهی(مرکز تحقیقات سرطان پستان) با تاکید بر باورهای نادرستی که درباره این بیماری وجود دارد، اظهار داشت: هیچ ارتباطی بین استفاده از سینه بند، فارغ از شکل و نوع آن با مبتلا شدن به سرطان پستان وجود ندارد.
دکتر حمید احمدی در گفت وگو با ایسنا، به مناسبت ماه اکتبر که بعنوان ماه جهانی آگاهی بخشی در مورد سرطان پستان شناخته می شود، به بررسی درستی و غلطی باورهایی که در مورد سرطان پستان وجود دارد، پرداخت.
این جراح با ابراز تاسف از اینکه در راه درمان افرادی دیده می شوند که بدون اطلاع از علم پزشکی با سفارش های غلط با جان افراد بازی می کنند، اظهار نمود: متاسفانه برخی باورهای عمومی داریم که نمی دانیم اصلا از کجا آمده اند و افراد به دفعات از ما درباره آن ها سوال می کنند.
این فلوشیپ جراحی پستان، استفاده از سینه بند را یکی از این موارد برشمرد و اظهار نمود: چیزهای دیگری هم هست که درباره آن ها باورهای غلطی وجود دارد، مانند وجود رابطه بین استفاده از رنگ مو، اسپری ها و دئودورانت ها با مبتلا شدن به سرطان سینه، که در این مورد هم پاسخ ما منفی است.
“چاقوی لیزری” هیچ تاثیری در درمان بیمار سرطانی ندارد
احمدی درباره نوعی از چاقوهای جراحی که با عنوان چاقوی لیزری از آنان یاد می شود، توضیح داد: یک باور اشتباه دیگر، درباره وسایل و ملزومات جراحی است، از آنجایی که واژه لیرزی به نظر بعضی از مردم جذاب به نظر می آید، امکان دارد با این عناوین، سوءاستفاده هایی هم صورت گیرد.
وی افزود: چیزی که با عنوان چاقوی لیزری در میان عموم مردم شناخته می شود، در واقع یک دستگاه است که به آن “الکتروکوتر” گفته می گردد که با برق کار می کند و همزمان که برش می دهد، می تواند بافت را بسوزاند و جلوی خونریزی را بگیرد که خارج از فیلد پزشکی به لیزر معروف است.
جراح پژوهشکده معتمد جهاد دانشگاهی خاطرنشان کرد: امکان دارد دقت جراحی با این دستگاه بالاتر رود و اصلا هیچ حساسیتی وجود ندارد که یک برش با تیغ بیستوری که از زمان هیتلر مورد استفاده بود صورت گیرد یا با دستگاه های جدیدتر. یعنی این ها در درمان بیمار سرطانی هیچ اهمیتی ندارد و چیزی که مهم می باشد این است که حاشیه های بافت سرطانی که در عمل برداشته می شود، توسط پاتولوژیست بررسی شود و اطمینان حاصل شود که در این حاشیه ها بافت سرطانی باقی نمانده و سند جراحی کامل همین است.
احمدی با اشاره به اینکه فاکتورهایی وجود دارد که سبب می گردد فرد بیشتر در معرض مبتلا شدن به سرطان قرار گیرد، درباره این فاکتورها توضیح داد: این فاکتورها در همه جای دنیا ثابت شده اند و ” فکت” محسوب می شوند، که این فاکتورها هم دو دسته اند که روی برخی افراد می توانند اثر داشته باشند و روی برخی دیگر خیر.
افزایش سن و چاقی احتمال مبتلا شدن به سرطان سینه را افزایش می دهد
وی افزود: یکی از این فاکتورها سن است، هرچقدر سن خانمی بالاتر رود خطر ابتلای وی به سرطان پستان بیشتر می گردد. یعنی یک خانم ۷۰ ساله نسبت به یک زن ۲۵ ساله بیشتر در معرض مبتلا شدن به سرطان پستان است. بطور قطع ما نمی توانیم روی سنمان کنترلی داشته باشیم و با گذر زمان سنمان بیشتر می گردد.
جراح پژوهشکده معتمد جهاد دانشگاهی چاقی را یکی دیگر از فاکتورهای مبتلا شدن به سرطان پستان عنوان نمود و اظهار داشت: چاقی یک عامل قابل کنترل است و یک خانم چاق بیشتر در معرض مبتلا شدن به سرطان پستان است تا یک خانم لاغر، اما این فاکتور را می توان تا حد زیادی با رژیم غذایی و ورزش کنترل کرد.
احمدی ژنتیک را یکی دیگر از فاکتورهای مبتلا شدن به سرطان پستان عنوان نمود و اضافه کرد: اگر زنی در خانواده اش سابقه مبتلا شدن به سرطان پستان وجود داشته باشد، نسبت به سایر افراد بیشتر در معرض خطر مبتلا شدن به سرطان است، اما افراد نمی توانند روی این فاکتور هم تاثیری داشته باشند.
وی با اشاره به اینکه افرادی که زایمان بالای ۳۰ سال داشته اند هم نسبت به دیگر افراد بیشتر در معرض مبتلا شدن به سرطان پستان اند، اظهار داشت: قاعدگی زودرس، یائسگی دیررس(بالای ۵۵ سال) هم خطر مبتلا شدن به سرطان پستان را بالا می برد.
جراح پژوهشکده معتمد جهاد دانشگاهی با اشاره به اینکه مقاله هایی در خصوص بیشتر در معرض مبتلا شدن بودن افرادی که کمبود ویتامین D وجود دارد، اظهار داشت: اما در برابر این مقالات، مقالاتی وجود دارد که عدم ارتباط بین این دو مسئله را نشان داده است. ازاین رو می طلبد که روی این مسئله با حجم نمونه های بیشتری تحقیقات وسیع تری صورت گیرد.
احمدی خاطرنشان کرد: اما از آنجایی که جبران کمبود ویتامین D هیچ ضرری ندارد ما سفارش می نماییم که اگر کسی این مشکل را دارد، مبادرت به درمان کند، کما اینکه معمولا خیلی از مردم ایران کمبود ویتامین D دارند.
توصیه گرانی که به جای طبابت جنایت می کنند
وی درباره اینکه بعضی از افراد سفارش می کنند بهتر است سینه سرطانی تحت عمل جراحی قرار نگیرد، خاطرنشان کرد: هرکس با هربرچسب و تحت هر لوایی چنین چیزی را سفارش کند، به جای طبابت جنایت کرده است.
جراح پژوهشکده معتمد جهاد دانشگاهی با اشاره به اینکه متاسفانه در جامعه این سفارش بسیار اتفاق می افتد، اظهار داشت: جراحی سرطان پستان مانند باقی سرطان ها هرچقدر که زودتر اتفاق بیفتد، درمان بیمار زودتر کامل می گردد. اما متاسفانه در راه درمان افرادی ورود می کنند و با تولید هیجان و ترس سبب می شوند مریضی که می توانسته با یک جراحی کوچک درمان گردد، توده اش اندازه یک گل کلم رشد کند و دچار مشکلات جدی و غیر قابل حل شود.
احمدی در ادامه به بیان خاطره ای پرداخت و اظهار داشت: چند وقت پیش بیماری که به خاطر همین سفارش ها از عمل به موقع جراحی سر باز زده بود، به من مراجعه نمود و گفت می دانم که عمر زیادی برای من باقی نمانده است، اما از آنجایی که توده سرطانی درون سینه ام عفونی و بدبو شده است، از شما می خواهم که این توده را از بدنم خارج کنید تا یک بار دیگر بتوانم نوه ام را در آغوش بگیرم، چونکه به خاطر وضعیت عفونی توده ام او از آغوش من دوری می کند.
وی اضافه کرد: در نهایت تنها کاری که برای این بیمار از دستمان برآمد، برداشتن این بافت بود، بدون اینکه بتوانیم برای سلامتی اش کاری انجام دهیم و این یکی از نمونه های تاسف آور نتیجه عمل به سفارش های غیرکارشناسانه بود.
بیوپسی سبب تشدید بیماری نمی شود
جراح پژوهشکده معتمد جهاد دانشگاهی با اشاره به اینکه یک باور غلط دیگر درباره سرطان پستان ترس از بیوپسی (یک آزمایش پزشکی است که معمولا توسط یک جراح یا متخصص رادیولوژی انجام می گردد و شامل برداشتن نمونه ای از سلول ها یا بافت ها برای بررسی وجود یک بیماری یا تعیین وسعت آن است) است، اظهار داشت: خیلی از افراد می ترسند که در صورت انجام این کار توده در بدنشان پخش شود، درحالی که توده اگر خوش خیم باشد که پخش شدن معنایی ندارد، اگر بدخیم باشد هم چنین چیزی امکان ندارد.
احمدی در ادامه توضیح داد: نهایتا سه روز پس از تکه برداری جواب آزمایش بیمار مشخص می شود، اگر توده بدخیم باشد بیمار بلافاصله وارد پروسه درمان می شود، اگر استیجش پایین باشد جراحی می گردد و اگر بالا باشد ابتدا یک دوره شیمی درمانی و سپس جراحی می گردد. یعنی فاصله بین تشخیص تا درمان بسیار کوتاه است، در صورتیکه امکان دارد از زمان تبدیل یک سلول به یک توده سرطانی سالها گذشته باشد و قاعدتا یک فاصله حدود چهار یا پنج روزه نمی تواند در تشدید بیماری تاثیری داشته باشد.
جراحی، تنها راه درمان سرطان پستان
وی خاطرنشان کرد: تنها راه درمان سرطان پستان جراحی است و در این خصوص هیچ تعارفی هم با مریض نداریم، یعنی تنها راه درمان سرطان پستان خارج کردن بافت سرطانی است.
جراح پژوهشکده معتمد جهاد دانشگاهی با اشاره به اینکه زمان ورود جراحی به پروسه درمان به مرحله بیماری بستگی دارد، توضیح داد: اگر مراحل اولیه بیماری باشد، ابتدا جراحی و سپس شیمی درمانی یا رادیوتراپی صورت می گیرد، اما اگر بیماری پیشرفت کرده باشد باید ابتدا با شیمی درمانی توده را کوچکتر کرد تا شرایط برای جراحی مساعد شود و پس از این مراحل، بیمار وارد چکاپ های دوره ای می گردد.
احمدی خاطرنشان کرد: همیشه سرطان پستان مساوی با تخلیه کامل سینه نیست چونکه تکنیک ها و شرایط جراحی کاملا فرق کرده است. شاید تا چند سال پیش این اتفاق می افتاد، اما الان اصلا این گونه نیست و شرایط داروهای شیمی درمانی بسیار بهتر شده است.
وی خاطرنشان کرد: قبلا بدون اینکه بررسی خاصی کنند، برای برداشتن همه توده ها سفارش می کردند که سینه هم خالی شود، اما الان اگر حجم توده نسبت به خود سینه بزرگ باشد با شیمی درمانی آنرا کوچک می نماییم تا در جراحی بتوانیم بافت سینه را حفظ نماییم و اگر بافت حفظ نشود هم، حتی در حین عمل امکان بازسازی سینه وجود دارد.
جراح پژوهشکده معتمد جهاد دانشگاهی اضافه کرد: حتی اگر مریضی سال های گذشته سینه اش را تخلیه کرده باشد یا با استفاده از بافت بدن خودش یا پروتزهای مصنوعی سینه اش را بازسازی می نماییم.
احمدی با اشاره به اینکه باورهای این چنینی در مورد سرطان پستان حقیقت ندارد، اظهار داشت: در مورد سن مناسب برای غربالگری هم اختلاف نظر زیاد است و وزارت بهداشت هرکشوری یک سن را با در نظر گرفتن شرایط تعیین می کند، در کشور ما ۴۰ سالگی سن مناسب غربالگری عنوان می گردد.
وی در ادامه توضیح داد: معمولا غربالگری با ماموگرافی انجام می شود، ماموگرافی نسبت به بافت چربی حساسیت دارد و اگر بافت چربی سینه زنی کم باشد، دقت ماموگرافی پایین می آید و از آنجایی که زیر ۴۰ سال حجم بافت چربی کم است، ۴۰ سالگی بعنوان سن مناسب برای غربالگری تعیین شده است.
ماموگرافی کاملا بی ضرر است
جراح پژوهشکده معتمد جهاد دانشگاهی با اشاره به اینکه یکی دیگر از باورهای غلط درباره سرطان پستان این است که ماموگرافی برای سلامتی ضرر دارد، خاطرنشان کرد: ماموگرافی مطلقا هیچ ضرری برای کسی ندارد.
وی درباره روش های نوین جراحی توضیح داد: روش های نوین جراحی بیشتر به سمت کارهای کمتر تهاجمی رفته است و باتوجه به پیشرفت تکنیک های جراحی و افزایش دانش نسبت به آناتومی، خون رسانی و سیستم لنفاوی، وسعت محل جراحی کاهش یافته است.
جراح پژوهشکده معتمد جهاد دانشگاهی خاطرنشان کرد: در گذشته شاید یک توده دوسانتی در سینه یک شخص مساوی بود با تخلیه کامل، اما الان گفته می گردد اگر جراحی بتواند سینه را بدون سلول سرطانی تحویل دهد کار خویش را به بهترین شکل انجام داده است. یعنی جراحی به این سمت رفته است که سینه بیشتر حفظ شود و حتی اگر سینه تخلیه شد امکان این وجود دارد که در همان عمل بازسازی صورت گیرد.
احمدی در انتها با اشاره به اینکه ما جزء کشورهایی هستیم که سن مبتلا شدن به سرطان پستان در میان مبتلایان پایین تر آمده و از جانب دیگر تعداد مبتلایان هم افزایش یافته است اظهار داشت: سرطان پستان شایع ترین سرطان بین زنان ایرانی است و شایع ترین مرگ ناشی از سرطان، مربوط به سرطان پستان است به همین خاطر باید نسبت به آن حساسیت ویژه ای داشته باشیم. در آماری که در سطح جهان وجود دارد نیز، از هر هشت زن، یک نفر به سرطان پستان مبتلا می گردد. سفارش می گردد اگر برای کسی مشکلی در این خصوص پیش آمد به کسانی رجوع کند که علم مربوط به آنرا دارند. نخستین کسی که از ترسیدن نسبت به سرطان ضربه می خورد خود بیمار است.