به گزارش ربات کشاورز رئیس مرکز تحقیقات سالمندی با تاکید بر اهمیت مسئله و چالش سالمندی در کشور، به مهمترین و شایعترین علل سقوط در سالمند و راه های جلوگیری از وقوع آن اشاره نمود.
به گزارش ربات کشاورز به نقل از ایسنا، دکتر احمد دلبری در دومین نشست تخصصی سلامت سالمندی با مبحث “سقوط در سالمندان، پیامدها و راهکارها” که از جانب معاونت پژوهشی جهاد دانشگاهی علوم پزشکی شهید بهشتی برگزار شد، اظهار نمود: متاسفانه سالمندان در کشور ما حال خوبی ندارند و باید برای روبرو شدن با این معضل در آینده و رفاه حال و افزایش کیفیت زندگی ۸ میلیون سالمند امروز جامعه، برنامه ریزی و سیاستگذاری مناسبی داشته باشیم.
وی با اشاره به طرح پژوهشی صورت گرفته در ارتباط با وضعیت سالمندان کشور، عنوان کرد: بر مبنای نتایج این طرح، شهروندان سالمند به صورت میانگین ۵.۵ فرزند داشتند که ۲.۲ نفر آنها حمایتگر سالمند بودند و باقی در اطراف سالمند حضور نداشتند. باید در نظر داشته باشیم که این مشکل روزبروز بدتر خواهد شد.
انتقاد از وضعیت معیشتی و پوشش بیمه ای سالمندان
این عضو هیات علمی دانشگاه علوم بهزیستی و توانبخشی با انتقاد از وضعیت معیشتی و پوشش بیمه ای سالمندان در کشور، اظهار داشت: ما تنها تونسته ایم طول عمر و امید به زندگی افراد را زیاد نماییم، اما آیا واقعا برای افزایش کیفیت عمر و زندگی افراد کاری کرده ایم؟!
وی با اشاره به اینکه یک سوم عمر افراد در دوره بازنشستگی است، اظهار نمود: دولت و سایر موسسات و ارگان های زیربط چه برنامه ای برای افزایش کیفیت این دوره زندگی افراد جامعه دارند؟
احمد دلبری با اشاره به اینکه راه اندازی کلینیک های سالمندی از سال ۷۶ مصوب شده ولی هنوز اجرایی نشده است، از حذف رشته طب سالمندی در سال گذشته، انتقاد نمود و اظهار داشت: این رشته بعد از کار کارشناسی گسترده تصویب شده بود که متاسفانه سال قبل لغو و حذف شد.
سالمندی فراتر از چالش و معضل است
وی مسئله سالمندی را فراتر از چالش و معضل دانست و افزود: اگر به همین روال و بدون رنامه ریزی صحیح پیش برویم، روزهای سختی در پیش خواهیم داشت.
دلبری در بخش دیگر سخنان خودبا اشاره مسئله “سقوط در سالمندان” و با اشاره به شیوع آن در کشور، اظهار داشت: ۳۰ درصد افراد بالای ۶۰ سال در طول سال، تجربه سقوط و زمین خوردن دارند که این آماری قابل توجه و نیازمند بررسی بیشتر است. همینطور ۲۰ درصد افرادی که زمین می خورند گرفتار شکستگی شده و از این تعداد هم ۱۰ درصد در ماه اول و ۳۰ درصد در سال اول فوت می کنند.
۶۰ درصد علل سقوط سالمندان به عوامل محیطی برمی گردد
این عضو هیات علمی دانشگاه با اشاره به عوامل محیطی موثر در سقوط سالمندان، اظهار داشت: شاخص های خطر محیطی اطراف سالمند عدد قابل توجهی است، به عبارت دیگر بیشتر از ۵۰ تا ۶۰ درصد علل سقوط سالمندان به عوامل محیطی برمی گردد که گاها به راحتی قابل اصلاح و پیشگیری است.
وی با اشاره به آمار سقوط سالمندان به دلیل عوامل محیطی و با تاکید بر اینکه خیلی از این سقوط ها با آموزش مناسب و ایمن سازی محیط قابل پیشگیری است، اظهار داشت: بیشتر از ۶۰ درصد سقوط سالمندان در محیط زندگی و خانه فرد، ۱۰ درصد در محل نگهداری سالمندان و ۳۰ درصد در معابر شهری اتفاق می افتد.
شایعترین زمان های وقوع سقوط در سالمندان
وی با اشاره به شایعترین زمان های وقوع سقوط در سالمندان، اظهار نمود: بیشتر از ۵۰ درصد موارد سقوط در زمان تنهایی سالمند در منزل و برای انجام کارهای جزیی اتفاق افتاده که همین مسئله اهمیت ایمت سازی محیط زندگی سالمند را دوچندان می کند.
دلبری با اشاره به راه پله بعنوان یکی از محیط هایی که بیشترین احتمال و موارد در آن سقوط رخ می دهد، اظهار نمود: ایمن سازی راه پله ها با ایجاد نورکافی و یکنواخت، ایمن سازی کفپوش راه پله، جاسازی مناسب کلید برق، تعبیه حسگر نور در راه پله، نصب علایم حسی پیش از ورود به پلکان در پاگردها، تعبیه میله های حمایتی در کنار پله در ارتفاع ۹۰ سانتی، افزایش ایمنی پله های بیرونی ساختمان به خصوص در زمستان، عرض کف پله ۳۰ سانت و حداکثر ارتفاع پله ۱۷ سانت، نصب دستگیره در طرفین پلکان و تعبیه سطح پله از جنس سخت و غیرلغزنده بعضی از این راهکارهاست.
وی با اشاره به راه هایی برای افزایش ایمنی سرویس های بهداشتی و حمام، اظهار داشت: بیشترین سقوط سالمندان در این محیط رخ می دهد ازاین رو می توان با استفاده از دمپایی غیرلغزنده و غیر مستعمل، عدم استفاده از وان، حذف پله و موانع داخل حمام، استفاده از دوش دستی، تعبیه حسگر حرارتی در شیر آب سرد و گرم، کف غیر لغزنده، کفپوش پلاستیکی چسبنده و مکش دار زیر دوش، تعبیه زنگ خطر و اخطار در ارتفاع ۴۰ سانتی از کف حمام، استفاده از توالت فرنگی دسته دار و با میله های حمایتی عمودی و افقی، حذف قفل درِ حمام یا بازشدن در از بیرون، استفاده از صندلی ثابت در حمام و غیره بعضی از اقداماتی است که می توان برای کاهش احتمال سقوط بهره برد.
دلبری با اشاره با اتاق خواب استاندارد برای سالمندان نیز، خاطرنشان کرد: استفاده از ترمز فرش، توجه به مسیر اتاق به توالت، تختخواب در ارتفاع ۴۰ تا ۴۵ سانت، نور کافی از نوع طبیعی و الکتریکی، کلید برق نزدیک در و کنار تخت، کاملا مفروش و عدم استفاده از قالیچه های لغزنده، اتاق مرتب و عاری از سیم تلفن و وسایل اضافی، اجتناب از رنگ کف و دیوار نزدیک به هم بعضی از اصول اتاق استاندارد برای سالمند است.
رئیس مرکز تحقیقات سالمندی با توضیح درباره سالن استاندارد سالمند به مواردی همچون اجتناب از به هم ریختگی و شلوغی، جمع بودن سیم تلفن و تلویزیون و غیره، رعایت استاندارد در اندازه آستانه در، عدم استفاده از قالیچه های لغزنده، دسترسی به تلفن، استفاده از کفش به جای جوراب و پای برهنه، نبود اختلاف ارتفاع در رمپ ورودی و خروجی، استفاده از مبل ایمن اشاره نمود.
او همینطور با تاکید بر مناسب و ایمن سازی آشپزخانه برای سالمندان، اظهار داشت: تمیز و خشک بودن سرامیک کف از آب و روغن، استفاده از اجاق گاز برقی یا پیلوتی، تعبیه دسته قابلمه و ظروف روی اجاق به سمت دیوار، استفاده از دستگیره اهرمی درب ها و شیرآب، تعبیه دستگیره های کشویی درب های کابینت و وجود سیستم اعلان حریق و کپسول آتش نشانی بعضی از استانداردای لازم است.
دلبری در خاتمه استفاده از کفش نامناسب را از علائم خطرساز در دوره سالمندی دانست و اظهار داشت: عدم استفاده از کفش های پاشنه بلند و دارای کفی تخت نرم و ضخیم، استفاده از کفش های با کف سخت، غیرلغزند و در عین حال سبک و قابل انعطاف و استفاده از کفش های قابل کوچک و بزرگ شدن بعضی از نکات در ارتباط با کفش در دوره سالمندی است.
پیامدهای سقوط در سالمندان
همینطور دکتر مریم نیک صولت، استادیار دانشگاه علوم پزشکی ایران در این جلسه تخصصی با محور”مشکلات جسمی، پیامدها و پیشگیری سقوط در سالمندان”، با اشاره به علل و ریسک شاخص های موثر در مسئله “سقوط سالمندان”، اظهار نمود: وضعیت پزشکی فرد، بیماری های زمینه ای مانند بیماری های قلبی عروقی، دیابت، بی اختیاری ادرار، پارکینسون، مصرف و تعدد دارویی، وجود سابقه سقوط در گذشته، زن بودن، سن بالا، تنهایی و افسردگی بعضی از فاکتورهایی است که به بالا رفتن خطر سقوط و افتادن در سالمندان منجر می شود.
وی با اشاره به سایر شاخص های موثر در مسئله “سقوط سالمندان”، خاطرنشان کرد: اختلالات تعادلی و حسی مانند کاهش بینایی، ضعف عضلات، کاهش حس محیطی، تعادل به هم ریخته و سرعت راه رفتن برخی دیگر از این فاکتورهاست که باید ضمن شناسایی افراد دارای ریسک را جهت کاهش احتمال سقوط به پزشک متخصص ارجاع داد.
وی با اشاره به علل نگرانی و اهمیت از مسئله “سقوط در سالمندان”، اظهار نمود: ایجاد عوارض جسمی مانند صدمه به سر و سایر اعضای بدن، شکستگی لگن، عفونت و غیره، بروز ترس و اضطراب در فرد، اقدام سالمند به ایزوله کرد خود در خانه، افسردگی و کاهش اعتماد بنفس بعضی از نتایج سقوط است که به کاهش کیفیت زندگی فرد منجر می شود.
این استادیار دانشگاه با اشاره به اهمیت توجه پزشکان به شناسایی افراد دارای ریسک سقوط، بعضی از تست های موثر در تشخیص و شناسایی این افراد را شرح داد و اظهار داشت: بعد از شناسایی افراد دارای ریسک می توان نسبت به اعمال مداخلات لازم برای کاهش ریسک سقوط در افراد اقدام نمود.
نیک صولت در خاتمه با تاکید بر اینکه با بررسی ریسک فاکتورها و اعمال مداخلات می توان از سقوط سالمندان پیشگیری کرد، افزود: ارزیابی وضعیت عضلانی و اسکلتی فرد و بیماری های زمینه ای، تست های آزمایشگاهی و سنجش سطح ویتامین D و تجویز ویتامین دی و کلسیم درصورت نیاز، مداخلاتی همچون تجویز ورزش مناسب برای تقویت تعادل، معاینات دوره ای چشم و گوش و همینطور ارائه آموزش های لازم برای جلوگیری از سقوط به فرد سالمند و خانواده ها در این رابطه بسیار موثر و ضروریست.