از سوی محققان پژوهشکده فرآوری مواد معدنی انجام شد کسب دانش فنی تولید بریکت کنسانتره فلوئوریت عیار متالورژیکی

ربات کشاورز: پژوهشگران ˮپژوهشکده فرآوری مواد معدنیˮ جهاد دانشگاهی با رویکرد تولید ملی و احیای معادن کم عیار فلوئوریت، موفق به کسب دانش فنی تولید ˮبریکت کنسانتره فلوئوریت عیار متالورژیکیˮ در یک مسیر فرآوری اقتصادی و عملیاتی شده ­اند.
به گزارش ربات کشاورز به نقل از ایسنا، محمدرضا توکلی محمدی، مدیرگروه کانه آرایی و هیدرومتالوژی پژوهشکده فرآوری مواد معدنی جهاد دانشگاهی با اشاره به اینکه فلوئورید کلسیم (CaF۲) با نام “کانی فلوئوریت” و نام تجاری “فلوئوراسپار” در سه ترکیب عیاری متالورژیکی (۷۵-۹۳ درصد)، سرامیکی (۸۵-۹۵ درصد) و اسیدی (> ۹۷ درصد) طبقه ­بندی می­ شود، اظهار نمود: علی­ رغم اهمیت پرعیارسازی کنسانتره­ های فلوئوریت و ایجاد ارزش افزوده برای آن ­ها، تأمین نیاز کنسانتره فلوئوریت عیار متالورژیکی کشور برای صنایع فولاد (۸۵-۷۵ هزار تن در سال) در اولویت قرار دارد.
وی افزود: در صنایع فولاد، به منظور روان سازی سرباره و ایجاد سرباره پفکی، به وفور از کنسانتره فلوئوریت عیار متالورژیکی بعنوان کمک ذوب استفاده می شود؛ بااینکه فلوئوریت خودش نقطه ذوب بالایی دارد، اما زمانی که به کوره افزوده می ­شود، بسیار سیال شده و با روان­ سازی سرباره و جدایش بهتر ناخالصی ­ها از فلز مذاب، عملیات پالایش را تسهیل می ­کند.
عضو هیئت علمی پژوهشکده فرآوری مواد معدنی جهاد دانشگاهی اظهار داشت: هم اکنون، ظرفیت فعلی تولید فولاد خام، آهن اسفنجی، گندله و کنسانتره به ترتیب ۲۷، ۲۵، ۲۳ و ۴۳ میلیون تن است و بایستی طبق چشم انداز ۲۰ ساله فولاد تا سال ۱۴۰۴، ۲۸ میلیون تن فولاد خام، ۳۳ میلیون تن آهن اسفنجی، ۳۲ میلیون تن گندله و ۴۳ میلیون تن کنسانتره دیگر تولید شود که این ها به منزله افزایش مصرف قابل توجه فلوئوریت در این صنایع است.
توکلی محمدی اظهار داشت: در کنار نیاز بیش از پیش صنایع به این ماده معدنی، کاهش ذخایر پرعیار فلوئوریت و فقر دانش فنی عملیاتی در زمینه فرآوری آن، منجر به خروج ارز و واردات بی­ رویه این ماده معدنی از کشورهایی نظیر چین و ترکیه شده است. این در حالیست که در ایران، بیشتر از ۱/۳ میلیون تن ذخیره احتمالی و ۵/۱ میلیون تن ذخیره قطعی وجود دارد و این میزان ۲/۱ درصد از کل ذخایر فلوئوریت دنیا را شامل می­ شود.
وی اشاره کرد: هم اکنون، بعضی از معادن این ماده باارزش نظیر “معدن کمر مهدی” طبس صرفاً به سبب عیار بالا و ضرورت فرآوری اندک (صرفاً سنگجوری و واسطه سنگین) مشغول فعالیت هستند و دیگر معادن آن به سبب عیار پائین، ناخالصی­ های بالای گوگرد، فسفر و سیلیس در محصول و عدم توسعه یافتگی تکنولوژیکی نیمه فعال یا متروکه هستند.
مدیرگروه کانه آرایی و هیدرومتالوژی پژوهشکده فرآوری مواد معدنی جهاد دانشگاهی با اشاره به اینکه مبنای دانش فنی تولید “بریکت کنسانتره فلوئوریت عیار متالورژیکی” روش فلوتاسیون است و برای اجرای موفق آن نیاز به خردایش و آسیاکنی نمونه تا ابعاد کوچکتر از ۱۰۰ میکرون است، اشاره کرد: از آنجایی که فلوئوریت عیار متالورژیکی برای فرو رفتن داخل بار مذاب می­ بایست در ابعاد درشت (۱ تا ۱۲ سانتیمتر) باشد، فلوئوریت­ های ریزدانه همچون کنسانتره فلوتاسیون با دنباله ­روی گاز به بیرون از کوره دمیده شده و اتلاف می شوند.
توکلی محمدی افزود: برای رفع این مشکل، مبادرت به بریکت ­سازی کنسانتره فلوتاسیون شده است. در این فرایند، کنسانتره دانه ریز بعد از اختلاط با مواد شیمیایی خاص بعنوان چسب با توزیع ابعادی، ترکیب کانی­ شناسی و استواری مکانیکی یکنواخت تحت فشار متراکم شده تا مقاومت فیزیکی مناسب و مشخصات متالورژیکی مورد نیاز برای جابجایی و کاربرد را پیدا کند.
به گزارش روابط عمومی پژوهشکده فرآوری مواد معدنی جهاد دانشگاهی، عدد افتادن بالا، مقاومت فشاری خوب و مقاومت در مقابل خرد شدن قابل توجه بریکت­ های تولیدی موجب ایجاد شرایط مکانیکی مطلوب برای کاربرد موفقیت آمیز آن­ ها در عملیات ذوب شده است. لازم به ذکر است، امروزه استفاده از بریکت کنسانتره فلوئوریت عیار متالورژیکی در کشورهای پیشرفته به سبب محدوده دانه­ بندی کوچکتر و امکان تولید طبق پارامترهای مکانیکی مشخص از ارجحیت برخوردارست.

منبع: