گزارش ربات کشاورز؛ تولید ۳۰۰ محصول تحریمی توسط دانش بنیان ها

به گزارش ربات کشاورز تولید تجهیزات و اقلام تحریمی توسط شرکتهای فناورانه حالا بگونه ای رونق گرفته که می توان شاهد جایگزینی ۳۰۰ محصول ایرانی با نمونه خارجی تحریمی بود.

به گزارش ربات کشاورز به نقل از مهر، رشد کمی و کیفی شرکتهای دانش بنیان در کشور، بیشتر از پیش رسیدن به اهداف اقتصاد دانش بنیان را محقق می کند و به تبع آن مأموریت گرا کردن و جهت بخشیدن به فعالیتهای دانش بنیانی می تواند ما را هم در تحقق شعار سال که جهش تولید است موفق کند و هم گره های زیادی را از تحریم باز کند.
در حال حاضر ۵ هزار شرکت دانش بنیان در کشور فعالیت می نمایند که توانسته اند به تولیدات و محصولات کاربردی و مورد نیاز زیادی دست یابند به صورتی که در حوزه کالاها و محصولات مورد نیاز کشور، گام های مهمی برداشته شده است. خیلی از تولیدات دانش بنیان در سالهای اخیر در شرایط سخت تحریم و برای روزهای تحریم ساخته شده اند. محصولاتی که سبب شدند هم نیاز کشور برطرف شود و هم برایمان ارزآوری داشتند.
معرفی این دستاوردها و محصولات علاوه بر اینکه روحیه امیدبخشی را تقویت می کند، می تواند دستگاه های اجرایی و صنایع را از توانایی فناوران آگاه و زمینه ارتباط اثربخش آنها را بیشتر از پیش فراهم آورد. صنایعی که تا پیش از این برای رفع نیازهای خود چشم امید به محصولات و قراردادهای خارجی داشتند حالا و در شرایط تحریم می توانند به توان داخلی تکیه و اعتماد کنند.
از همین رو بر آن شدیم تا در گزارش پیش رو به معرفی و شرح بعضی از مهمترین تولیدات تحریمی بپردازیم.
ورود معاونت علمی به پشتیبانی از اقلام تحریمی
دکتر اسماعیل قادری فر، رئیس مرکز توسعه فناوری های راهبردی معاونت علمی و فناوری در گفتگو با خبرنگار مهر درباره تقویت پشتیبانی از فناوران برای تولید کالاهای تحریمی اظهار داشت: یکی از فعالیتهایی که معاونت علمی در جهت پشتیبانی از شرکتهای دانش بنیان اجرایی می کند، پشتیبانی از تولید اقلام تحریمی و تولیدات بار اول در کشور است. این اقدام با هدف بی نیاز کردن کشور از واردات محصولات صورت می گیرد.
وی تصریح کرد: فشارهای استکبار جهانی در تحریم، خوی استکباری و ناجوانمردانه را به همراه دارد ولی از طرفی یک فرصت بالقوه و کم نظیری را برای توسعه کسب و کار و فعالیت شرکتهای دانش بنیان در کشور فراهم آورده است. به همین دلیل، معاونت علمی با گستردن چتر حمایتی روی شرکتهای دانش بنیان در سالهای اخیر تلاش کرده در حوزه اقلام تحریمی که ورود آنها به کشور گرفتار چالش است ورود کند.
رئیس مرکز توسعه فناوری های راهبردی معاونت علمی و فناوری با اشاره به اینکه خیلی از حوزه ها که تحریم هستیم مورد توجه شرکتهای دانش بنیان قرار گرفته، بیان نمود: حوزه های تعمیر هواپیما، فولاد، اقلام دارویی و تجهیزات پزشکی، نفت و گاز و … همچون بخش هایی هستند که محققان در شرکتهای فناورانه دست به کار شده اند تا احتیاج به واردات نداشته باشیم.
حوزه های تعمیر هواپیما، فولاد، اقلام دارویی و تجهیزات پزشکی، نفت و گاز و … همچون بخش هایی هستند که محققان در شرکتهای فناورانه دست به کار شده اند تا احتیاج به واردات نداشته باشیم وی با تاکید بر اینکه یکی از حوزه های مهم حوزه موتور هواپیما، متعلقات و سامانه های هوایی است، بیان نمود: باآنکه در حوزه صنعت هوایی با سخت ترین و شدید ترین تحریم ها مواجه هستیم اما ناوگان هوایی کشور به همت شرکتهای دانش بنیان در بعد تعمیرات و اورهال موتورهای هوایی به خوبی در حال فعالیت است.
ساخت سامانه های توربین ها و موتورهای هوایی
وی افزود: حتی این محققان در حال برداشتن گام بلندی برای ساخت سامانه های توربین ها و موتورهای هوایی هستند که ظرف ۴-۵ سال آینده محقق خواهد شد.
رفع نیاز اساسی شرکتهای فولادسازی
قادری فر اظهار داشت: یکی دیگر از حوزه ها که از اهمیت بالایی برخوردار بوده صنعت فولاد است که محققان شرکتهای دانش بنیان به این حوزه ورود کردند و توانستند «الکترودهای گرافیتی» که نیاز اساسی شرکتهای فولادسازی است را به تولید برسانند.
وی با اشاره به اینکه حالا دو شرکت دانش بنیان هستند که به حوزه الکترودهای گرافیتی ورود پیدا کرده اند، بیان نمود: این محصول جز محصولات تحریمی است که فشار آمریکا و استکبار جهانی دسترسی به مواد اولیه این محصول را برای کارخانه های فولادسازی سخت کرده بود اما حالا شاهد تولید آن در کشور هستیم.
وی در مورد صرفه جویی ارزی که تولید این الکترودهای گرافیتی در کشور به وجود آورده اند، تصریح کرد: برآورد شده که در زمینه الکترودها، حدود ۶۰ تا ۱۰۰ میلیون دلار صرفه جویی ارزی برای کشور دارد.
تولید اقلام دارویی و تجهیزات پزشکی
قادری فر افزود: ما در سخت ترین شرایط که با اپیدمی کرونا مواجه هستیم در اقلام دارویی و تجهیزات پزشکی تحریم هستیم اما شرکتهای دانش بنیان به این عرصه وارد شده اند تا کشور را بی نیاز از واردات کنند. شرکتهای دانش بنیان داروساز توانستند در زمینه تولید اقلام دارویی مورد نیاز نظام سلامت کشور به خوبی عمل کنند.
رئیس مرکز توسعه فناوری های راهبردی معاونت علمی و فناوری اضافه کرد: همینطور تولید تجهیزات پزشکی همچون ونتیلاتور در زمان شیوع اپیدمی کرونا در کشور همچون افتخارات شرکتهای دانش بنیان بوده که از اقلام حیاتی و مهم بیماران بخش آی سی یو به شمار می رود؛ این شرکتها حتی به مرحله صادرات هم رسیده اند.
نفت و گاز نقطه مورد توجه شرکتهای دانش بنیان
وی تصریح کرد: ظرفیت شرکتهای دانش بنیان نشان داده است که می توانند ما را در هر برهه زمانی بی نیاز از واردات کنند این مورد را در حوزه نفت و گاز هم شاهد می باشیم.
قادری فر با اشاره به اینکه در حوزه نفت و گاز، فهرست اقلام تحریمی مشخص شده که به تدریج با استفاده از ظرفیت های شرکتهای دانش بنیان به تولید رسیدند، اظهار داشت: حالا ۱۰ کالای مورد نیاز و پرکاربرد صنعت نفت و گاز که توسط شرکتهای دانش بنیان به تولید رسیده اند مشخص شده و این صنایع از محصولات داخلی استفاده می نمایند.

وی تصریح کرد: در این عرصه محصولاتی همچون تجهیزات سرچاهی، مته های حفاری، کاتالیست و… توسط شرکتهای فناورانه به تولید می رسند و این نشان دهنده بازار بالقوه شرکتهای دانش بنیان در صنعت نفت می باشد.
رئیس مرکز توسعه فناوری های راهبردی معاونت علمی و فناوری اضافه کرد: این اقدام سه- چهار سال قبل با کمک شرکتهای دانش بنیان و شرکت نفت اجرایی شد به صورتی که این تجهیزات مورد خرید و فروش قرار می گیرد.
تولید ۳۰۰ محصول تحریمی توسط دانش بنیان ها
وی تصریح کرد: حدود ۳۰۰ محصول تحریمی توسط ۵ هزار و ۳۰۰ شرکت دانش بنیان به تولید می رسند و روند تولید همواره رو به افزایش است.
حدود ۳۰۰ محصول تحریمی توسط ۵ هزار شرکت دانش بنیان به تولید می رسند و روند تولید همواره رو به افزایش استفشارهای وارده به کشور در زمان تحریم سبب شده که در صنایع مختلف با تاکید بر دانش بومی، محصولاتی را به تولید برسند که دیگر نیازی به واردات کالاهای خارجی نباشد؛ بعضی از این محصولات در حوزه های دارویی «سینادوکسوزوم»، «پاکلی نب»، در حوزه های نفت و پتروشیمی «کاتالیست اکسی کلروناسیون»، «سولفورزدا»، «دهیدروژناسیون» «هیدروژناسیون HTS، LTS »، «کاتالیست رفورمینگ نفتا» و «کاتالیست سنتز متانول» در حوزه های آب و پساب مانند محصولاتی برای حذف فلزات سنگین، نیترات زدایی، نمک زدایی، تصفیه پسابهای صنعتی، رفع کدورت آب هستند.
همچنین حوزه های صنعت رنگ، اپتیک دوربینهای دوچشمی، دوربین های حرارتی هم از دانش بنیان ها بی نصیب نمانده و با تکنولوژی بومی محصولاتی در این عرصه ها تولید شده اند. محصولات تولید شده در شرکتهای فناورانه که جز اقلام تحریمی هستند بسیارند اما در این گزارش به برخی از آنها و کاربرد آنها اشاره خواهیم کرد.
تولید داروی سرطان
سینا دوکسوزوم، دارویی است که بر پایه دانش بومی به تولید رسیده و پیش از آن در انحصار کشور آمریکا، کانادا و هند بود. قیمت هر واحد از این دارو در نمونه آمریکایی آن ۱۳۱۳ دلار است که نمونه ایرانی آن با ۷۰۰ هزار تومان در اختیار بیماران قرار می گیرد.
شرکت دانش بنیانی که این دارو را به تولید رسانده، در دو سال گذشته موفق به فروش آن به کشورهای منطقه هم شده است.
ترکیه بزرگترین خریدار داروی ایران
داروی «پاکلی نب» هم از دیگر داروهایی است که برای درمان سرطان پانکراس، سینه و ریه در ایران از این دارو استفاده می شود. تابحال ۱۱ هزار واحد از این دارو به فروش رسیده و حجم صادرات این محصول پارسال بیشتر از یک میلیون یورو بوده است.
شرکت دانش بنیان تولید کننده این دارو توانسته الان تمام نیاز کشور را برطرف کند و صادرات به چندین کشور داشته باشد؛ هم اکنون، ترکیه بزرگترین خریدار این دارو به حساب می آید.
تجهیزات پزشکی کرونایی
یکی از اقدامات مهمی که محققان کشور در شرایط اپیدمی کرونا به فکر تولید آن بودند کیت های تشخیص کرونا بود. این کیت ها مطابق با استانداردهای جهانی هم اکنون برای تشخیص کرونا به تولید رسیده و توانسته در این شرایط پاندمی، نیاز کشور را به کیت رفع کند.
تولید ماسکهای نانویی از نانوالیاف از دیگر تولیداتی است که در جهت رفع نیاز کشور توسط شرکتهای دانش بنیان انجام می گیرد. با سرمایه گذاری گسترده جهت تولید دستگاه های صنعتی نانوالیاف علاوه بر تأمین نیاز داخل حتی در شرایط بحرانی امکان صادرات این محصول هم وجود دارد.
یکی دیگر از محصولات که توسط شرکتهای دانش بنیان ساخته شده دستگاه الکتروریسی است که می تواند یک لایه نانو را روی الیاف بیاورد و پارچه نهایی را نانویی کند. این محصول که در تولید انواع فیلتر و ماسک توسط محققان کشور ساخته شده، کره جنوبی از مشتریان آن است و مقرر است به چین و سایر کشورها هم ارسال شود.
یک زمانی تنها اروپا تولیدکننده دستگاه نانو الیاف بود که خط تولید آنرا به ایران در شرایط تحریم نمی فروختند و قیمت هر خط تولیدشان یک میلیون یورو بود. اما دستگاه ایرانی تمام خصوصیات دستگاه اروپایی را دارد در حالیکه از قیمت پایینی هم برخوردار می باشد یک زمانی تنها اروپا تولیدکننده دستگاه نانو الیاف بود که خط تولید آنرا به ایران در شرایط تحریم نمی فروختند و قیمت هر خط تولیدشان یک میلیون یورو بود. این دستگاه تمام خصوصیات دستگاه اروپایی را دارد در حالیکه از قیمت پایینی هم برخوردار می باشد.
حجم بازار داخلی کاتالیستها
نسل جدید کاتالیستها در دنیا عمدتاً بر پایه فناوری نانو است که با کمک نانوذرات و رسیدن به سطح ویژه بالا راندمان تولید افزوده می شود. این محصول که هم اکنون توسط شرکتهای دانش بنیان با فناوری نانو به تولید رسیده باعث افزایش بهره وری کاتالیستها شده و توانسته یکی از گلوگاههای تحریمی را رفع کند.
دستگاه حفاری اکتشافی
یکی از محصولات این حوزه دستگاه حفاری اکتشافی است که علاوه بر قابلیت بالا در اکتشاف و اندازه گیری ذخایر معدنی، حفاری و بهره برداری را با کیفیتی بالا و هزینه هایی به مراتب پایین تر از تجهیزات مشابه ممکن ساخته است.
دستگاه تولید شده از حیث قیمت، کارآمدی و سادگی کاربری نسبت به نمونه های مشابه خارجی برتری دارد.
تولید فیلترهای مورد نیاز صنعت نیروگاهی
در حال حاضر فیلتر نیروگاهی توسط محققان کشور با فناوری بومی تولید شده که سبب افزایش بهره وری در واحدهای نیروگاهی و واحدهای پالایش و پتروشیمی می شود. این فیلتر در بیشتر از ۵۰ شرکت حوزه های نفتی استفاده شده است.
سایه فناوری روی صنعت «آب و پساب»
محصولاتی که در صنعت تصفیه آب و پساب تولید می شوند هم جز تولیدات مهم شرکتهای دانش بنیان هستند؛ بعضی از محصولاتی که در زمینه حذف فلزات سنگین (آرسنیک، …)، نیتراتزدایی، رفع کدورت آب، نمکزدایی از آب، تصفیه پسابهای صنعتی و… به کار می روند همچون تولیدات حوزه آب و پساب هستند که حالا به واسطه آنها دیگر نیازی به واردات نداریم.
این محصولات برای کاهش میزان فلز خطرناک آرسنیک به حد مجاز در آب آشامیدنی استان های اردبیل، کرمان، آذربایجان غربی و شرقی و کردستان و در نمک زدایی از آب های شور دریاها در ۱۵ استان با موفقیت اجرا شده است. همینطور در طرح دیگری، آبفای تهران موفق به کاهش ۱۵ برابری نیترات آب به وسیله این محصولات تولیدی توسط دانش بنیان ها شده است.
دوربینهای دوچشمی و حرارتی تولید شد
صنعت الکترواپتیک همچون صنایعی هستند که مورد توجه شرکتهای دانش بنیان قرار گرفته و منجر به تولید دوربین های دو چشمی و حرارتی شده است. مشاهده و آشکارسازی اهداف در روز، شب و تاریکی مطلق، نانوپوشش ضد بازتاب کلیه سطوح اپتیکی، مقاوم در مقابل نفوذ آب و شرایط سخت محیطی، قابل رقابت از نظر کیفیت و قیمت با محصولات روز دنیا، کاربرد آسان و عدم خستگی چشم، قابلیت تشخیص حرکت، حساسیت بالا برای آشکارسازی اهداف از مزایای این محصول به حساب می آید.
دستگاه شتابدهنده خطی برای درمان سرطان
محققان شرکتهای دانش بنیان همواره به حوزه سرطان توجه ویژه ای داشته اند و علاوه بر داروها و تجهیزات کاربردی در حوزه سرطان موفق شدند دستگاه شتابدهنده خطی برای درمان سرطان را با قیمت پایین تر بسازند. در کشور ما به بیشتر از ۲۴۰ دستگاه شتابدهنده خطی نیاز است که مقرر است دستگاه ایرانی ساخته شده در ۱۰ استان نصب شود. این دستگاه صرفه جویی ارزی زیادی دارد و طبق آخرین آمار، تقریباً یک تجهیز ۲میلیون دلاری به حساب می آید که تهیه آن سبب خروج ارز می شود ولی ساخت آن در کشور کمتر از بیست میلیارد تومان هزینه دارد و به ازای هر دستگاه یک میلیون دلار صرفه جویی ارزی داریم.

پنجه کربنی
همچنین از دیگر دستاوردهای محققان کشور که منجر به تولید محصولی شدند که نمی توان در دوره تحریم از کشورهای دیگر وارد کرد پنجه کربنی برای ورزشکاران است. این پنجه کربنی سی اسپورت پارس فلکس یک تیغه C شکل از جنس کامپوزیت الیاف کربن با خاصیت فنری بسیار بالا و وزن پایین است که برای فعالیتهای ورزشی افراد گرفتار قطع عضو تولید شده است. تولید این پنجه های کربنی مخصوص معلولان صرفه جویی ارزی دو هزار دلاری در کشور دارد چونکه هر یک از این پنجه ها قیمتی برابر با ۳ هزار دلار دارند و تولید هر یک آنها در کشور هزار دلار هزینه می برد.
ظرفیت تولید این شرکت در سال برابر با ۴.۵ میلیون دلار در سال است.
ایکس ری کانتینری
یکی دیگر از محصولات که لازم بود در زمان تحریم به تولید برسد دستگاه ایکس ری کانتینری بود که حالا به تولید رسیده و در بازرسی های کامیون ها و وسایل نقلیه مورد استفاده قرار می گیرد. تابحال تجهیزاتی که در کشور در این حوزه مورد استفاده قرار می گرفت وارداتی بودند اما این دستگاه کاملاً ایرانی است و حتی تجهیزات کاربردی در آن هم بومی شده ازاین رو صرفه جویی ارزی دارد.
*محصولات جدید در راهند
به جز مواردی که در بالا ذکر شد، برخی دیگر از محصولات داخلی تحریمی هم در آینده در راه تولید و تجاری سازی قرار می گیرند و شرکتهای مجری این پروژه ها در حال دریافت مجوز یا مقدمات تولید آنها هستند.
برخی از این دستاوردها در زیر آمده است:
واکسن آنفولانزا به بازار می رسد
واکسن انفلوانزا در کنار خیلی از داروهای نوترکیب و واکسن آماده ورود به بازار است. آمریکا تنها تولید کننده این نوع واکسن آنفلوانزای بدون spf تخم مرغ است اما حالا پژوهشگران ایرانی به دانش فنی آن دست پیدا کرده اند و بزودی تا کمتر از سه ماه آینده این واکسن رونمایی می شود.
تولید پانسمانهای چشمی با سلول بنیادی
یکی از محصولاتی که در آستانه تولید انبوه و تأمین بازار است «پانسمان چشمی با سلول های بنیادی جنین»، است که در یک شرکت دانش بنیان به تولید انبوه خواهد رسید؛ این شرکت مجوزهای لازم را دریافت کرده و با در پیش گرفتن اقداماتی در جهت تجاری سازی است.
قیمت فروش یک نمونه مشابه پرده آمنیوتیک خشک در آمریکا بیشتر از ۶۰۰ دلار است در حالیکه با عنایت به امکانات موجود در کشور و مواد اولیه مصرفی داخلی و نیروی کار متخصص ارزان این محصول را می توان با قیمت کمتر از ۵۰۰ هزار تومان تولید و با سود معقول به بازار ارائه نمود.
تولید کامل یک رام قطار مترو
از دیگر حوزه هایی که تحریم هستیم و محققان در شرکتهای دانش بنیان توانسته اند در راه تولید آن گام بردارند ساخت یک رام قطار مترو است. این پروژه که از سال قبل شروع شده مقرر است تا آخر سال جاری مورد تست سیر و ارزیابی قرار بگیرد. این قطار بر مبنای استانداردهای بین المللی در حال ساخت است که قیمتی کمتر از نمونه خارجی دارد؛ قیمت هر نمونه خارجی ۹۰۰ هزار یورو است.
تلاش برای تکمیل زنجیره صنعت خورشیدی
یک شرکت دانش بنیان در پارک فناوری پردیس هم در جهت تکمیل زنجیره صنعت خورشیدی در صدد آمده که فرایند تبدیل سلول به پنل را بومی سازی کند. این شرکت حالا در مرحله تولید پنل های ۲۰ و ات است و تا آخر سال تولید پنل های صد وات را برنامه ریزی نموده است.
تولید این پنل ها که حالا دانش فنی آن توسط محققان این شرکت بدست آمده صددرصد ارزش افزوده دارد.
به گزارش ربات کشاورز به نقل از مهر، باآنکه استفاده از توان داخلی برای رفع نیازها و مسائل کشور بیشتر از گذشته مورد توجه قرار گرفته است و در این حوزه تحریم ها فرصتی برای محصولات داخلی فراهم نموده اند اما هنوز تا نتیجه مطلوب فاصله داریم و برای برداشتن موانع باید بیشتر کوشش کرد از طرفی یکی دیگر از دغدغه های فناوران این است که اگر روزی تحریم ها هم برداشته شد نباید رویکردمان به واردات تغییر کند.

منبع: