به گزارش ربات کشاورز همکاری علمی ایران و روسیه بر پایه ۵ مدل در حوزه های مختلف نانو، هوانوردی، تجهیزات الترونیکی و مخابراتی شکل گرفته و راه اندازی خانه نوآوری ایران در روسیه هم جدید ترین مصداق این همکاری است.
به گزارش ربات کشاورز به نقل از مهر، پیشرفتهای فناورانه مطابق با نیازهای روز، افزایش بهره وری و رقابت پذیری آنها دلیل محکمی برای تعاملات فناورانه بین کشورها است. کشورهای مختلفی همچون روسیه، چین، آلمان و… تابحال با ایران وارد تعامل شده اند که به زعم مسؤلان علم و فناوری کشور نتیجه بعضی از این همکاری ها رضایت بخش بوده و در بعضی موارد ارتباطات به واسطه پروژه های علمی و فناوری مشترک هنوز ادامه دارد.
یکی از کشورهای که برای ارتباط علمی و فناوری با ایران در اولویت همکاری قرار دارد، «روسیه» است. تعامل ایران با این کشور از سال ۹۴ با تشکیل کارگروهای مختلف تخصصی در سطح معاون وزیر یا مدیرکل بین دو کشور در حوزه های فضایی، هوایی، علوم شناختی، بیوتکنولوژی، نانوتکنولوژی، همکاریهای دانشگاهی، مگاساینس، فناوری اطلاعات، انرژی و همکاریهای منطقه ای شروع شده است.
طی ۵-۶ سال گذشته، بهره برداری از ظرفیت تعاملات بین المللی مورد توجه ایران و روسیه قرار گرفته و این همکاری ها با تشکیل پیمان های دوجانبه ای از راه انجام هماهنگی های بین بخشی گسترش یافته است.
طراحی و ایجاد مجموعه ای از زیرساخت های لازم بین دو کشور ایران و روسیه بابی برای همکاریهای فناورانه است که همچون آنها میتوان به صندوق مشترک دانش، مهارت و فناوری ایران و روسیه، طرح مکانیزم های تشویقی جهت تقویت تعاملات علم و فناوری و برگزاری نشست های تبادل فناوری اشاره نمود.
از همان نقطه آغازین همکاری دو کشور، تدوین استانداردهای مشترک ثبت دارو، صادرات تجهیزات پزشکی ساخت ایران به روسیه، همکاری در حوزه درمان سرطان، همکاریهای مختلف در حوزه دانشگاهی با محوریت دانشگاه های تهران، صنعتی شریف و شهید بهشتی از جانب ایران با دانشگاه های دولتی لامانوسف مسکو و فدرال کازان از جانب طرف روس، همکاری در فناوری های در رابطه با علوم شناختی، تعامل پارکهای فناوری، پروژه های مشترک در رابطه با فناوری اطلاعات و ارتباطات در دستور کار قرار گرفت.
اعزام انسان به فضا، راه اندازی خانه نوآوری در روسیه، ساخت هواپیما و ماهواره بر، انجام پژوهش های تحقیقاتی مشترک و … هم بعضی از نتایج همکاریهای روسیه و ایران است که بعضی از آنها اجرایی و برخی دیگر در مرحله ابتدایی تفاهم قرار دارند.
توسعه تعاملات در بخش هوایی و هوانوردی
موضوع همکاریهای دو کشور ایران و روسیه در حوزه هوافضا سابقه چند ساله دارد. مسؤلان علم و فناوری دو کشور در نمایشگاه هوایی ماکس ۲۰۱۵ برای همکاری در زمینه بومی سازی ساخت هواپیما، ارتقا سامانه های دفاعی و فضایی، ماهواره و موشک های ماهواره بر، رایزنی هایی کردند تا این حوزه هم سهم و ارزش اقتصادی خویش را در ارتقا روابط دو کشور ایفا کند.
در زمینه هوافضا هم مرتضی براری، معاون وقت وزیر ارتباطات پیش از این از تصمیم همکاری با روسیه در حوزه اعزام فضانورد به ایستگاه فضایی اطلاع داده بود.
اجرای پروژه های پژوهشی مشترک با محققان روسی
همکاری ایران و روسیه با محوریت صندوق پشتیبانی از پژوهشگران و فناوران هم منجر به اجرای ۵۹ طرح شده که این پروژه ها حالا تکمیل و به پایان رسیده اند.
همکاری در حوزه نانو با روسیه
ایران و کشور روسیه در زمینه نانوتکنولوژی هم همکاری هایی داشته و قدمت این تعاملات به سال ۲۰۰۵ باز می گردد. برگزاری کنفرانس مشترک ایران و روسیه در سال ۲۰۰۵، انعقاد تفاهمنامه بین ستاد توسعه فناوری نانو در زمینه گواهی دهی و برچسب گذاری محصولات نانو در سال ۲۰۱۶، مشارکت روسیه در کمیته راهبردی المپیاد بین المللی فناوری نانو در سال ۲۰۱۷ بعنوان یکی از اعضای شرکت کننده، همچون همکاریهای ایران و روسیه بوده است.
همچنین نشست آسیا و اروپا در حوزه ایمنی و گواهی دهی محصولات نانو که به میزبانی ایران در تهران برگزار شد با مشارکت کشور روسیه بود.
راه اندازی خانه نوآوری «ایران ساخت» در روسیه
از دیگر روابط عملی ایران و روسیه میتوان به راه اندازی خانه نوآوری و فناوری در روسیه اشاره نمود. خانه نوآوری و صادرات فناوری ایران ساخت در روسیه از تیرماه سال جاری شروع به کار کرده است. در این خانه، دستاوردهای شرکتهای دانش بنیان به نمایش در می آید تا صنایع و شرکتها بتوانند با وارد شدن به مرحله انعقاد قرارداد جهت استفاده از محصولات ایرانی اقدام نمایند.
در این گزارش برای اطلاع از آخرین وضعیت و سطح همکاریهای ایران و روسیه در حوزه های علم و فناوری به سراغ رئیس مرکز تعاملات بین الملل علم و فناوری معاونت علمی و فناوری ریاست جمهوری رفتیم که مشروح این گفتگو در زیر آمده است:
۵ مدل همکاری فناورانه ایران و روسیه
مهدی قلعه نوی در گفتگو با خبرنگار مهر در مورد همکاریهای فناورانه ایران و روسیه اظهار داشت: این همکاریهای فناورانه طی سالهای گذشته به وجود آمده و بر ۵ مدل استوار بوده است.
وی ضمن اشاره به همکاریهای بین المللی علم و فناوری ایران و روسیه اظهار داشت: «پلتفرم مشترک همکاری در حوزه های اولویت دار»، «توسعه نیروی انسانی متخصص»، «توسعه همکاری ها در حوزه فناوری و نوآوری»، «دیپلماسی علم و فناوری» و «حضور در مجامع جهانی در حوزه علم، فناوری و نوآوری» پنج مدل همکاری ایران و روسیه در زمینه فناوری بوده است.
«پلتفرم مشترک همکاری در حوزه های اولویت دار»، «توسعه نیروی انسانی متخصص»، «توسعه همکاری ها در حوزه فناوری و نوآوری»، «دیپلماسی علم و فناوری» و «حضور در مجامع جهانی در حوزه علم، فناوری و نوآوری» پنج مدل همکاری ایران و روسیه در زمینه فناوری بوده است
رئیس مرکز تعاملات بین المللی علم و فناوری معاونت علمی و فناوری ریاست جمهوری ضمن اشاره به پلت فرم مشترک همکاری در حوزه های اولویت دار اظهار داشت: در این بخش از همکاری، بنا بوده که تحقیقات مشترکی انجام شود؛ این همکاری فناورانه با دیگر کشورها نظیر برنامه مشترک تحقیقاتی با آکادمی علوم و وزارت علوم و فناوری چین، روسیه و مجارستان است.
قلعه نوی اضافه کرد: در زمینه «توسعه نیروی انسانی» برنامه تبادل محققان با هدف توسعه کسب تجارب و توسعه شبکه های همکاری در علوم و صنایع پیشرفته نظیر برنامه تبادل دانشمندان جوان با وزارت علوم و فناوری چین هم همچون همکاریهای دو کشور طی سال های گذشته بوده است.
وی ضمن اشاره به توسعه همکاری ها در حوزه فناوری و نوآوری اظهار داشت: تسهیل همکاریهای فناورانه مؤسسات و شرکتهای داخلی با همتایان خارجی از راه پشتیبانی از ایجاد مراکز واسط و تسهیل گر همچون توافقاتی بوده که در جهت رسیدن به اهداف فناورانه دو کشور مورد پیگیری قرار گرفته است.
رئیس مرکز تعاملات بین المللی علم و فناوری معاونت علمی و فناوری ریاست جمهوری ضمن اشاره به دیپلماسی علم و فناوری اظهار داشت: استفاده از ظرفیت های کمیسیون های مشترک در حوزه همکاریهای علمی و فناوری نظیر کمیسیون ویژه همکاریهای علمی و فناوری با روسیه همچون زمینه های همکاریهای دو کشور بوده که مورد پیگیری ایران و روسیه بوده است.
قلعه نوی ضمن اشاره به حضور در مجامع جهانی در حوزه علمی، فناوری و نوآوری اظهار داشت: همکاری با یونیسف، UNCTAD و همینطور برگزاری رویدادهای بین المللی نظیر نخستین مجمع نوآوری کشورهای اسکاپ محورهایی بوده که برای توسعه همکاریهای فناورانه دو کشور اجرایی شده است.
وی ضمن اشاره به دیگر برنامه های همکاری ایران و روسیه در راه فناوری و نوآوری اظهار داشت: راه اندازی ۱۰ کارگروه تخصصی، فناوری های پیشرفته ذیل کمیسیون عالی همکاریهای علمی و فناوری ایران و روسیه، پشتیبانی از صد مورد اعزام اساتید و دانشجویان مقطع دکتری به دانشگاه های روسیه در چارچوب دوره های کوتاه مدت تحقیقاتی و پشتیبانی از همکاریهای بین دانشگاهی، پشتیبانی از ۵۸ پروژه مشترک تحقیقاتی پژوهشگران ایرانی و روسیه در چارچوب صندوق مشترک علمی و فناوری سایر برنامه های همکاری فناورانه ایران و روسیه به حساب می آید.
رئیس مرکز تعاملات بین المللی علم و فناوری معاونت علمی و فناوری ریاست جمهوری با تکیه بر این که بین ایران و روسیه کارگروه های تخصصی همکاری تشکیل شده است، اظهار داشت: این کارگروه ها در حوزه های بیوتکنولوژی با محوریت سازمان غذا و دارو، حوزه همکاریهای دانشگاهی با محوریت دانشگاه شهید بهشتی، نانو تکنولوژی با محوریت ستاد نانو، انرژی با محوریت ستاد انرژی، علوم شناختی با محوریت ستاد علوم شناختی هستند.
قلعه نوی افزود: همینطور کارگروه های هوایی با محوریت ستاد توسعه هوایی هوانوردی، مگاساینس با محوریت بنیاد ملی علم ایران، فناوری اطلاعات با محوریت ستاد توسعه فناوری اقتصاد دیجیتال و هوشمند سازی، کارگروه فضایی با محوریت ستاد توسعه فناوری های حوزه فضایی و حمل و نقل پیشرفته، همکاریهای منطقه ای با محوریت مرکز تعاملات بین المللی علم و فناوری معاونت علمی از دیگر تیم پروژه های ایران-روسیه به شمار می آیند.
رئیس مرکز تعاملات بین المللی علم و فناوری معاونت علمی و فناوری ریاست جمهوری در ادامه تصریح کرد: ۵ سالی می شود که این ارتباطات فناورانه با روسیه به صورت جدی پیگیری می شود و تعاملات خوبی هم بین شرکتهای دانش بنیان و خریداران روسیه ای برقرار شده است.
وی تصریح کرد: حالا برای توسعه تعاملات دو کشور کارگزار رسمی خوبی داریم که طی این سال ها سرویسهای مختلفی به شرکتهای دانش بنیان عرضه کردیم که بتوانیم در هر حوزه شریک تجاری یا خریدار محصول خویش را در روسیه بیابند.
رئیس مرکز تعاملات بین المللی علم و فناوری معاونت علمی و فناوری ریاست جمهوری ضمن اشاره به حوزه های همکاری ایران و روسیه اظهار داشت: حوزه های انیمیشن، تجهیزات پیشرفت الکترونیکی و مکانیکی، مخابراتی همچون زمینه های همکاری محققان شرکتهای دانش بنیان ایرانی و روسیه بوده و قراردادهایی هم در این حوزه منعقد شده است.
قلعه نوی با اشاره به اینکه بازار ایران در روسیه تا پیش از این ۵ سال به صورت سنتی بوده اظهار داشت: بدست آوردن این بازار در روسیه توسط شرکتهای دانش بنیان کار دشواری است چونکه تابحال صادرکننده محصولات کشاورزی به این کشور بودیم اما حالا در صدد هستیم که محصولات فناورانه ساخته شده توسط شرکتهای دانش بنیان بیشتر از گذشته شود.
توسعه صادرات محصولات دانش بنیان در روسیه کلید خورده است
وی تصریح کرد: این خط شکنی و توسعه صادرات محصولات دانش بنیان ایرانی در روسیه کلید خورده و در ابعاد خوبی هم پیشرفت کرده است.
رئیس مرکز تعاملات بین المللی علم و فناوری معاونت علمی و فناوری ریاست جمهوری افزود: تابحال دو هیئت تجاری که بیشتر از ۲۰۰ شرکت دانش بنیان در آن بوده به روسیه رفته اند تا بتوانند با برگزاری نشست های تجاری گامی برای صادرات محصولات ایرانی به روسیه داشته باشند.
راه اندازی خانه نوآوری و فناوری ایران در روسیه
وی ضمن اشاره به دیگر همکاری ایران و روسیه اظهار داشت: یکی از بسترهای تعاملات فناورانه ایران و روسیه، راه اندازی خانه نوآوری و فناوری بوده که در تیرماه سال جاری چنین خانه ای در روسیه با مشارکت حداکثری بخش خصوصی به وجود آمد.
یکی از بسترهای تعاملات فناورانه ایران و روسیه، راه اندازی خانه نوآوری و فناوری بوده که در تیرماه سال جاری چنین خانه ای در روسیه با مشارکت حداکثری بخش خصوصی بوجود آمد
رئیس مرکز تعاملات بین المللی علم و فناوری معاونت علمی و فناوری ریاست جمهوری افزود: در این خانه ها فضایی به شرکتهای دانش بنیان اختصاص پیدا می کند که با دریافت خدمات نرم افزاری و سخت افزاری زمینه همکاری خویش را با آن کشور فراهم نمایند.
وی با اشاره به اینکه از آنجاییکه خانه نوآوری و فناوری روسیه در حوزه اوراسیا است، این زمینه همکاری فناورانه ایران با کشورهای عضو اوراسیا شکل می گیرد، اظهار داشت: امیدواریم با این زیرساختی که با محوریت روسیه برقرار شده محصولات برپایه دانش ایرانی به بهترین نحو صادر شوند.
قلعه نوی با تکیه بر این که در کل مقرر است اتفاقات خوبی در زمینه همکاری ایران و روسیه به وقوع بپیوندد، اظهار داشت: طی سال های اخیر همینطور شرکتهای دانش بنیان ایرانی در مهم ترین نمایشگاه های روسیه (نمایشگاه مکس و نمایشگاه حوزه نفت و گاز) حضور داشته اند؛ اخیراً هم نمایشگاهی درحوزه انیمیشن و سلامت در روسیه برگزار شده که پاویون شرکتهای دانش بنیان ایرانی در این نمایشگاه ها مستقر بوده است.
به گفته رئیس مرکز تعاملات بین المللی علم و فناوری معاونت علمی و فناوری ریاست جمهوری، امید داریم که با از بین رفتن پاندمی کرونا، همکاریهای فناورانه ایران و روسیه جان تازه ای بگیرد.