چشم انداز گردشگری در دولت آینده در نشست چشم انداز صنعت توریسم در ایران تحلیل و بررسی گردید.
به گزارش ربات کشاورز به نقل از روابط عمومی مرکز گردشگری علمی ـ فرهنگی دانشجویان ایران، شصت ویکمین نشست از سلسله نشست های چشم انداز صنعت گردشگری در ایران با موضوع چشم انداز گردشگری در دولت آینده با حضور شماری از استادان و پژوهشگران گردشگری انجام شد.
رحیم یعقوب زاده ـ رئیس مرکز گردشگری علمی-فرهنگی دانشجویان ایران ـ با اشاره به اینکه کشور ما با وجود ظرفیت ها و توانمندی ها در زمینه گردشگری، موفق عمل نکرده است، اظهار داشت: اگرچه در دوره های قبل ریاست جمهوری در مناظره ها اشاره ای به گردشگری می شد، اما اقدامات راهگشا و مطلوبی در این عرصه بعد از انتخابات مشاهده نشد.
او افزود: موضوع این جلسه چشم انداز گردشگری در دولت آینده است. درحقیقت اگر در دولت آینده به همان شکلی عمل شود که در دولت های اخیر انجام شده، فعالان حوزه گردشگری گرفتار مشکلات بیشتری خواهند شد و رهاشدگی این بخش بیشتر خواهد بود. امیدواریم دولت آینده به شکل برنامه ریزی شده و با نظارت بیشتر به تقویت گردشگری در کشور اهتمام ورزد.
در مناظره های انتخاباتی شاهد آشفتگی درباره گردشگری بودیم
محمدرضا اکبری ـ پژوهشگر و مدرس دانشگاه ـ در ادامه این جلسه با اشاره به اینکه می توان از دو منظر به موضوع چشم انداز گردشگری در دولت آینده پرداخت، اظهار نمود: نخست اینکه برنامه های دولت آینده چیست و دوم بحث درباره انتظارات جوامع علمی و فعالان این بخش از دولت آینده است. متأسفانه مشکلات ساختاری و تشکیلاتی بسیار ریشه دار و مزمنی در صنعت گردشگری کشور وجود دارد و به کار نگرفتن نیروی متخصص در این بخش سبب شده خیلی از پست ها و مناصب در اختیار افراد غیرمتخصص و وابسته به دولت قرار گیرد.
وی ادامه داد: نبود پژوهش های کافی در زمینه گردشگری و غفلت نسبت به برنامه ریزی بلندمدت، فرصت های خوب تدوین سند و نقشه راه گردشگری کشور را به بیراهه برده است. لازم است که دولت آینده، مولد بودن صنعت گردشگری را باور داشته باشد.
این پژوهشگر با اشاره به اینکه در کشور استراتژی توسعه اقتصادی مشخصی نداریم، اظهار نمود: رئیس جمهور آینده باید به گردشگری بعنوان یکی از موتورهای محرک اقتصادی اعتقاد داشته باشد، در این صورت صنعت گردشگری جای خودرا در چرخه توسعه پیدا خواهدنمود. متأسفانه در مناظره های انتخاباتی میان نامزدهای ریاست جمهوری، شاهد آشفتگی در زمینه گردشگری بودیم، بااینکه از دولت آینده انتظار می رود استراتژی مشخصی در حوزه توسعه اقتصادی تعیین کند.
اکبری اشاره کرد: صنعت گردشگری موضوعی بین بخشی است و بخش های زیادی از آن مربوط به دستگاه های دیگر است که باید با همکاری وزارت میراث فرهنگی و گردشگری تقویت شوند و توسعه یابند و تنها میراث فرهنگی نمی تواند آنرا درست کند.
او اضافه کرد: گردشگری یا مولد است یا کاتالیزور و یا شتاب دهنده، اما لازم است ابتدا مولد بودن بخش گردشگری را باور داشته باشیم تا در مراتب بعدی برسیم به اینکه این عرصه می تواند شتاب دهنده هم باشد.
این پژوهشگر گردشگری با تاکید بر لزوم تعیین سهم گردشگری در اقتصاد کشور، اظهار نمود: سهم نفت در اقتصاد ملی مشخص شده است و این قول داده شده بود که سهم حساب های اقماری نیز تعیین و استقرار آنها محقق شود، اما بعد از هشت سال این کار انجام نشد و از سهم گردشگری در تولید ناخالص داخلی اطلاعی نداریم. ۱۱ میلیارد دلار درآمد صنعت گردشگری است و باید سهم گردشگری ایران در این درآمد را تعیین نماییم تا شاهد وضعیت امروز نباشیم که گردشگری گدای سهم خود در این صنعت باشد.
اکبری بهبود محیط کسب وکار را مسأله دیگری در زمینه گردشگری دانست و اظهار داشت: در دولت های گذشته به این مساله توجه نشده، در صورتیکه می توان با تمرکز بر اماکن متبرکه و امامزاده ها، بازار گردشگری مذهبی را تقویت کرد. در زمینه گردشگری سلامت نیز متأسفانه به سبب تمرکز بر جذب توریست اروپایی، از ظرفیت گردشگران سلامت کشورهای همسایه غافل هستیم. همین طور ضعف توانایی بخش خصوصی در انجام ماموریت ها و وظایف و نیز نهادسازی های گسترده، اما بی فایده و بی رمق را شاهد بودیم.
وزارت میراث فرهنگی و گردشگری در پیچ و خم سیاسی کاری ها به افراد غیرمتخصص واگذار نشود
شهرود امیرانتخابی ـ پژوهشگر و مدرس دانشگاه ـ نیز اظهار نمود: یکی از با اهمیت ترین مسائل و مشکلات در زمینه گردشگری، سرمایه گذاری است. با وجود ایجاد پنجره واحد در استانها از طرف دولت، اما خیلی از طرح های گردشگری به کسب مجوز ختم نمی گردد و در نهایت طرح ناتمام کنار گذاشته می شد. از این منظر، منطقه بندی اقتصاد و اعطای اختیار به استانها و مناطق می تواند راهگشای فعالان این عرصه باشد.
وی در ادامه با اشاره به سیاست های غلط بوم گردی، اظهار داشت: متأسفانه در حوزه سیاست های راه اندازی بوم گردی نیز با مشکلاتی مواجه بودیم، اینکه این طرح ها دارای پیوست فرهنگی نیستند. بدون مطالعه و پژوهش کافی با حذف مراکز آموزشی میراث فرهنگی و عدم ورود بخش خصوصی به این عرصه، بوم گردی هایی دایر شدند که بعضاً فعالیت آنها منطبق با اهداف صنعت گردشگری نبود.
امیرانتخابی اضافه کرد: بیش از ۹۰ درصد متقاضیان راه اندازی بوم گردی، دانش و تخصص فعالیت در این حیطه را نداشتند. این روند لزوم احیای امر آموزش در بخش میراث فرهنگی و گردشگری را می طلبد.
او اظهار داشت: از طرف دیگر وزارت میراث فرهنگی هیچگاه دستگاه سیاست گذار در این صنعت نبوده و دیپلماسی در زمینه گردشگری نداشته است. برای ارزآوری در این بخش، باید سیاست های مشخص و برنامه ریزی وجود داشته باشد. ما حتی در زمینه جذب گردشگران مذهبی و سلامت آن طور که باید سیاست مشخص و برنامه ای برای برقراری ارتباط با کشورها در قالب امضای تفاهم نامه باشد نمی بینیم. جذب ما نهایتا به هتل سازی می انجامد بعد فکر می نماییم که تورهای خارجی را برای اسکان در این هتل ها جذب نماییم. اما باید به این پرسش فکر نماییم که آیا همه گردشگردان خارجی که به کشور ما می آیند، طالب اسکان در هتل های پنج ستاره و فول امکانات هستند؟
امیرانتخابی بزرگترین لطمه به صنعت گردشگری را دخالت مستقیم نمایندگان مجلس و تأثیر آنها در انتخاب مدیران دانست و تصریح کرد: در بخش گردشگری دستگاه های موازی وجود دارند که باید با محوریت یک وزارتخانه و دستگاه به هم افزایی برسند.
او درباره احیا و درآمدزایی از بناهای تاریخی، اظهار داشت: این ابنیه باید با سازوکار مشخص و قانون مند به بخش های خصوصی واگذار شود که در این خصوص استانها می توانند موثرتر از هر بخشی مستقیما عمل کنند.
امیرانتخابی با اشاره به موضوع تخصص گرایی در گردشگری، اظهار داشت: وزیر میراث فرهنگی و گردشگری حتما باید تخصص لازم در این حوزه را داشته باشد و این مسؤولیت در پیچ و خم سیاسی کاری ها به افراد غیرمتخصص واگذار نشود. اگر نتوانستیم این صنعت را جایگزین اقتصاد نفتی نماییم، حداقل وضعیت آنرا بهبود بخشیم.
همین طور محمدحسن احمدپور ـ عضو هیأت علمی دانشگاه و فعال کارآفرینی و گردشگری ـ بر ضرورت ورود به گردشگری صنعتی و اشتغال تاکید کرد و اضافه کرد: تمام بخش ها و عرصه های فعالیتی نیازمند ارتقاء و توسعه هستند. برای مثال در زمینه پزشکی، متخصصان برای افزایش دانش و مهارت در قالب دوره های مختلف به سایر کشورها می روند و نیز متقابلاً متخصصان آنها به ایران می آیند. هم اینک که کشورمان موفق به ساخت و تولید واکسن کرونا شده، خوب است در قالب تورهای مختلف امکان بازدید و تشریح این دستاورد برای متخصصان خارجی را فراهم نماییم. این سبک گردشگری می تواند در تمام بخش ها و کسب وکارها توسعه یابد.
احمدپور افزود: تمام حوزه ها و صنایع در این نوع گردشگری قادر خواهند بود منافعی برای کشور ایجاد کنند. امید داریم این نوع گردشگری در سال های آتی و دولت جدید بیشتر مورد توجه قرار گیرد.
دانشجویان رشته های گردشگری تمسخر می شوند
مهدیه شهرابی ـ پژوهشگر گردشگری و مدرس دانشگاه و مدیر پارک صنایع نرم و فرهنگی ـ با اشاره به دو رویکرد تحلیل و بررسی وضعیت فعلی صنعت گردشگری و پیشنهاداتی که به دولت آینده می توان ارائه کرد، اظهار داشت: متأسفانه در کشور ما وقتی مجموعه ای در شاکله وزارتخانه درمی آید، گویی می خواهیم اهمیت آن صنعت و موضوع را نشان دهیم، اما در بررسی عملکرد وزارتخانه میراث فرهنگی و گردشگری، نشانی از بهبود وضعیت این بخش و حرکت رو به جلو آن نمی بینیم. در نگاه کلان فرهنگی، گردشگری بعنوان یک صنعت دیده نمی گردد و غالباً به مثابه فعالیتی فردی و شخصی تلقی می شود.
این پژوهشگر اضافه کرد: علاوه بر اینکه گردشگری به مثابه صنعت دیده نمی گردد، در عین حال ارزیابی ها در این بخش هم کمّی است و تعداد شهرهایی که پذیرای گردشگران با فرهنگ های متفاوت هستند، خیلی کم است.
او با اشاره به برخی رفتارهای فرهنگی نادرست در زمینه گردشگری، اظهار نمود: غالب دانشجویان رشته های گردشگری مورد تمسخر قرار می گیرند و بسیاری افراد نمی دانند این یک رشته علمی و یک تخصص است. در صورتیکه پژوهش های کاربردی و تحقیقات علمی در این حوزه موجبات رشد و توسعه صنعت گردشگری را فراهم می آورد.
وی افزود: گردشگری ما نمی داند می خواهد چه کند، نقشه راهی وجود ندارد و حتی اهداف کوتاه مدت و مقطعی هم بعضاً به نتایج مطلوب نمی رسد. مسیر برای مدیران و متولیان این عرصه روشن نیست.
اگر واکسیناسیون مدیریت نشود حتی خروج مسافر از کشور مشکل می شود
مهنا نیک بین ـ عضو هیأت علمی گروه مدیریت جهانگردی و هتل داری دانشگاه آزاد اسلامی تهران غرب ـ نیز با اشاره به اینکه گردشگری در کشور ما با میراث ارتباط مستقیم دارد، اظهار نمود: حالا جریان های گردشگری در دنیا، باتوجه به اینکه در فصل شلوغی هتل ها و مناطق گردشگری (high season) هستند، با تاکید بر تزریق واکسن کرونا، احیای گردشگری را آغاز نموده اند و در آخرین مراحل واکسیناسیون هستند، اما متاسفانه دولت ما منتظر مانده است تا کرونا از بین برود و ببیند بعد از آن می خواهد چه کار کند. واکسینه کردن افراد در بعضی کشورها به سنین پایین تر رسیده است، اما ما در برخورد با این پاندمی نتوانستیم برای خرید واکسن بموقع عمل نماییم. در اتحادیه اروپا مقرر شده است برای فصل تابستان، فقط پذیرای گردشگران از کشورهایی باشند که واکسن دریافتی آنها مورد تأیید سازمان بهداشتی جهانی باشد و طبیعتاً اگر روند تزریق واکسن در کشور ما مدیریت نشود و تسریع پیدا نکند، در فرستادن توریست نیز با مشکل روبه رو خواهیم بود. این در حالیست که حالا گسترش بحث اینفوتورها را در کشورهای اروپایی شاهد می باشیم.
نیک بین با تاکید بر مهارت محور بودن صنعت تخصصی گردشگری اظهار نمود: آموزش های کاربردی در مراکز آموزشی باید بیش از آموزش های پایه باشد و با آموزش های پایه افراد علاقمند می توانند کسب مهارت کنند. در این صنعت برای آموزش باید فکر جدی شود و دانشگاه ها و مؤسسات آموزشی در این بخش رها نشوند. این صنعت قادر می باشد موجبات رشد و توسعه اشتغال زایی در کشور را فراهم آورد.
منبع: ربات کشاورز