ربات کشاورز: مدیر گروه مهندسی بافت پژوهشگاه ابن سینا از تسهیل درمان ناباروری زنان مبتلا به نارسایی تخمدان و کاهش ذخیره تخمدان با بهره گیری از سلول های بنیادی خون قاعدگی آگاهی داد.
به گزارش ربات کشاورز به نقل از ایسنا، دکتر سمیه کاظم نژاد، جنین شناس، دبیر علمی سمینار کاربرد سلول های بنیادی و پزشکی بازساختی در درمان ناباروری در نشست خبری که امروز بامداد بصورت مجازی برگزار شد، اظهار داشت: اکنون حدود ۱۵ تا ۲۰ درصد زوجین با چالش های ناباروری روبرو هستند که با مداخلات درمانی و تکنیک های پیشرفته درمان می شوند اما تعدادی از افراد حتی با تکرار این روش ها شانس باروری شان زیر ۱۰ درصد است.
دانشیار و مدیر گروه مهندسی بافت پژوهشگاه ابن سینا اضافه کرد: سلول درمانی یکی از این فنآوری های نوینی است که امروزه برای درمانی بیماریهای مختلف مانند سرطان ها، هموفیلی، تالاسمی، ارتوپدی، زیبایی، دیابت، سیروز کبدی، پارکینسون و همین طور نازایی به کار می رود. اکنون سلول درمانی برای مداوای خیلی از این بیماریها بعنوان یک پلن درمانی مطرح شده اما در بعضی از حوزه ها مانند ناباروری، دیابت، سیروز کبدی، پارکینسون هنوز در فازهای کارآزمایی بالینی قرار دارد و باید مطالعات توسعه یابند تا وارد این عرصه شوند.
وی اظهارداشت: جهت استفاده از سلول های بنیادی باید ۴ فاکتور کلیدی انتخاب نوع سلول، شرایط جداسازی سلول، میزان دز سلول و نوع بیماری را مد نظر قرار دهیم. در انتخاب نوع سلول باید به نکاتی مانند دسترسی منبع سلول، داشتن کمترین روش تهاجمی، امکان تکرار و تکثیر توجه داشته باشیم. از طرف دیگر سلول بنیادی نباید موجب ایجاد تحریک سلول گیرنده و تومور شود. همین طور باید در این روش حداقل ملاحظات اخلاقی را رعایت کرده باشیم.
وی افزود: برای جداسازی و کشت سلول های بنیادی و انجام کنترل کیفی تست ها نیز نیاز به اتاق تمیز داریم تا سلول ها در وضعیت کاملا ایمن به پیکر شخص گیرنده تزریق شوند. میزان دز سلول نیز از اهمیت زیادی برخوردارست. باید معلوم نماییم این سلول ها از چه طریق، چگونه و با چه میزان دزی باید به بیمار تزریق شوند.
وی اشاره کرد: شناخت فیزیولوژیکی بیمار، درجه و شدت بیماری نیز برای تزریق سلول های بنیادی اهمیت زیادی دارد. هر بیماری شرایط لازم جهت استفاده از سلول های بنیادی را ندارد.
کاظم نژاد به منابع سلول های بنیادی اشاره نمود و در این خصوص اظهار داشت: اکنون سلول های بنیادی از مغز استخوان، خون محیطی، بند ناف و بافت چربی و خون قاعدگی برای درمان بیماریها گرفته می شود. هرچند مغز استخوان از سلول های مزانشیمی خوبی برخوردار می باشند اما برای دسترسی از این منبع باید از روش تهاجمی استفاده نمائیم که خیلی آسان نیست و بیمار باید درد و رنج زیادی متحمل شود. بافت چربی نیز چنین شرایطی را دارد. همین طور تنها یکبار شانس نمونه گیری از سلول های بند ناف خون وجود دارد اما در هر بار عادت ماهیانه می توان سلول های بنیادی خون قاعدگی را جمع آوری کرد و امکان تکرار و تکثیر آن وجود دارد. نیاز به روش تهاجمی نیز ندارد بنا بر این ما برای درمان ناباروری، تمرکز اصلی مان را روی این منبع از سلول های بنیادی گذاشته ایم.
به گفته وی، اکنون گروه مهندسی بافت پژوهشگاه ابن سینا با بهره گیری از سلول های بنیادی خون قاعدگی برای درمان نازایی ۲ دسته از بانوانی که دارای کاهش ذخیره تخمدان یا نارسایی تخمدان هستند، مطالعات بالینی انجام داده که خوشبختانه نتایج مطلوب و خوبی هم دراین زمینه کسب کرده است.
کاهش ذخیره تخمدان؛ با اهمیت ترین دلیل ناباروری زنان
دکتر سیمین ظفردوست، متخصص جراحی زنان و زایمان و عضو هیات علمی مرکز درمان ناباروری ابن سینا نیز در این جلسه خبری اظهار داشت: تمامی خانم ها از دوران نوزادی با ذخیره ثابت تخمدانی متولد می شوند که با گذشت زمان این میزان ذخیره کاهش پیدا می کند و در سن ۴۷ تا ۵۰ سالگی بعد از اتمام این ذخیره به سن یائسگی می رسند.
وی اضافه کرد: کاهش ذخیره تخمدان همچون با اهمیت ترین دلیلهای ناباروری در زنان است. اغلب بانوانی که ذخیره تخمدان شان کاهش یافته است جواب مطلوبی به درمان ها نمی دهند بدین سبب ۸۰ درصد این افراد به سبب کاهش تعداد و کیفیت تخمک هایشان باید از روش تخمک اهدایی استفاده کنند که اغلب علاقه ای به انجام این کار ندارند.
وی یادآورشد: اکنون روش های مختلف و استفاده از داروهای کمکی برای درمان این افراد مطرح است اما متاسفانه این روش های درمانی نتوانسته اند پاسخگو باشند. امروزه سلول درمانی از روش های نوین دنیاست که برای درمان ناباروری مطرح گردیده است.
وی اظهارداشت: پژوهشگاه ابن سینا ۴ سال پیش برای نخستین بار در دنیا توانست با بهره گیری از سلول های بنیادی خون قاعدگی و با انتخاب ۱۵ تا ۲۰ بیماری مطالعاتی دراین زمینه انجام دهد. هدف از این مطالعه ایمن بودن و تاثیر میزان حاملگی بود.
وی اظهار داشت: خوشخبختانه اکنون نتایج خیلی خوبی از این مطالعه بدست آورده ایم بطوریکه ۲۵ درصد این افراد بعد از تزریق سلول های بنیادی، حاملگی خود به خودی داشته اند. این روش عارضه کوتاه مدت و بلند مدتی نیز به همراه نداشت.
فقدان اسپرم؛ عامل اصلی ناباروری مردان
دکتر ناصر امیرجنتی، جراح و متخصص اورولوژی و ناباروری مردان و مسئول کلینیک مردان مرکز درمان ابن سینا نیز در این جلسه خبری اظهار داشت: هم اکنون جدی ترین مشکل در بحث ناباروری مردان مساله فقدان اسپرم است. پزشک معالج ابتدا برای حل این مشکل با بهره گیری از روش های درمانی مبادرت به پیدا کردن اسپرم کرده یا از روش های کمک باروری استفاده می نماید. اگرچنانچه اسپرم پیدا نشود، ختم درمان اعلام خواهد شد و در نهایت به آنها استفاده از جنین اهدایی پیشنهاد می شود.
وی اضافه کرد: طبیعتا خیلی از این افراد چشم امید به روش های درمانی مانند سلول درمانی دارند و پیشنهاد استفاده از جنین اهدایی را نمی پذیرند.
وی اظهارداشت: مسلما خط اول درمان مساله ناتوانی جنسی نیز دارو درمانی و تغییر سبک زندگی است اما تعدادی از بیماران دیابتی یا قلبی و عروقی و…. به سبب شرایط خاص و ویژه شان قادر به تغییر سبک زندگی شان نیستند بدین سبب سلول درمانی برای این افراد نیز می تواند بسیار کمک کننده باشد.
وی اشاره کرد: بحث درمان ناباروری مردان با بهره گیری از سلول های بنیادی، کاملا جدید است. این طرح از ۲ سال پیش در این پژوهشگاه شروع شده و مراحل نمونه های تجربی اش را سپری می کند و هنوز به مرحله کلینیکال نرسیده است.
گفتنی است، سمینار کاربرد سلول های بنیادی و پزشکی بازساختی در درمان ناباروری با محورهای «جایگاه فعلی سلول درمانی در زمینه درمان ناباروری زنان»، «پیشرفت سلول های بنیادی در درمان ناباروری مردان»، «تازه ها و کاربرد مهندسی بافت در درمان ناباروری» و« نقش بانک سلولی در درمان ناباروری» ۱۴ و ۱۵ مرداد برگزاری می شود.
منبع: agrobot.ir