با انتقال دانش فنی به بخش خصوصی محقق شد؛ تولید انبوه پروبیوتیک گیاهی مبتنی بر سویه های بومی قارچ تریکودرما

با انتقال دانش فنی پژوهشگاه بیوتکنولوژی کشاورزی به بخش خصوصی، پروبیوتیک گیاهی مبتنی بر سویه های بومی قارچ تریکودرما به تولید انبوه رسید.
به گزارش ربات کشاورز به نقل از پژوهشگاه بیوتکنولوژی کشاورزی، دستاورد تحقیقات ۱۵ ساله محققان پژوهشگاه در زمینه تولید دانش فنی و فرمولاسیون پروبیوتیک جدید گیاهی (بیوکنترل / بیوفرتیلایزر) مبتنی بر سویه های بومی قارچ تریکودرما که به یک شرکت خصوصی منتقل شده بود بعد از سپری کردن دوره سه ساله به تولید انبوه رسید. دکتر مژگان کوثری، عضو هیأت علمی پژوهشگاه بیوتکنولوژی کشاورزی و مجری این طرح با بیان این مطلب اظهار داشت: دانش ‬فنی ‬تولید و فرمولاسیون پروبیوتیک جدید گیاهی حاصل ۱۵ سال تحقیق روی ۶۰۰ جدایه قارچ تریکودرمای بومی جداسازی شده از مناطق مختلف ایران است. این تحقیقات شامل بررسی های مورفولوژیک، بیوشیمیایی، مولکولی، ژنتیکی، متاژنومیک و فرمولاسیون در سطوح گلخانه و مزرعه بوده است. وی تصریح کرد: قارچ تریکودرما با داشتن خاصیت آنتاگونیستی شدید ضد خیلی از قارچ های بیماری زای گیاهی همچون موفق ترین عوامل بیوکنترل بیولوژیکی به حساب می آید. تریکودرما همچون نخستین کلنیزاتورهای خاک بوده که علاوه بر کنترل و نابودی پاتوژن ها، سیستم ایمنی گیاه را تقویت کرده و افزایش رشد و گسترش سیستم ریشه ای گیاه را به دنبال دارد. فرمولاسیون این قارچ از مهم ترین عوامل ثمربخشی فرآورده ای حاصل از آن بوده است. کوثری درباره کاربردهای این پروبیوتیک جدید گیاهی (بیوکنترل / بیوفرتیلایزر) مبتنی بر تریکودرما اظهار داشت: سالانه حدود ۲۵ میلیون لیتر انواع سموم شیمیایی و دو میلیون تن کود شیمیایی در مزارع، گلخانه ها و باغ های کشور مصرف می شود. به کارگیری مواد شیمیایی، تغییراتی در اکوسیستم طبیعی بوجود آورده و تعادل بیولوژیک انسان، جانوران، گیاهان و میکروارگانیسم ها را بر هم می زند اما درصورتیکه در کنترل بیماری های گیاهی از موجودات زنده ای که توان استقرار و زندگی در خاک و گیاه را داشته و قادر به کنترل عوامل بیماری زای گیاهی باشند، استفاده گردد و یا با تغییر خواص فیزیکی و شیمیایی خاک فعالیت و جمعیت این موجودات مفید در خاک افزایش داده شود، میتوان بدون ایجاد اثرات نامطلوب به کنترل بیولوژیک عوامل بیماری زای گیاهی پرداخت. عضو هیأت علمی پژوهشگاه بیوتکنولوژی کشاورزی ضمن اشاره به اقبال روز افزون جهانی به استفاده از این محصولات زیستی به جای نهاده های شیمیایی رایج اظهار داشت: میزان مبادلات تجاری جهانی این عوامل در دنیا درحال گسترش است. پیشبینی بازار جهانی عوامل بیوکنترل تا سال ۲۰۲۲ روند رو به رشدی برای عوامل بیوکنترل حدود ۶۷.۳ میلیارد دلار و برای عوامل بیوفرتیلایزر حدود ۳۱.۲ میلیارد دلار را نشان داده است. کوثری ضمن اشاره به مناسب بودن پروبیوتیک تولیدی برای تولید صنعتی، سازگاری با صنعت فرمانتاسیون، تحمل در مقابل طیف وسیعی از ترکیبات حیات کش (Biocide) و امکان کاربرد در کنترل تلفیقی تصریح کرد: فرمولاسیون جدید که در اغلب موارد عملکردی بیشتر از سموم شیمیایی و در موارد دیگر برابر با سموم شیمیایی دارد سبب کاهش میزان مصرف سموم و کودهای شیمیایی و حفظ سلامت محیط زیست می شود. وی کاهش بیماری های مهم گیاهی در محصولات مختلف، افزایش عملکرد در مقایسه با روش سنتی کشاورزی، عرضه سریع محصول بعد از چیدن و کاهش انبارداری محصول به سبب کوتاهی دوره کارنس، امکان استفاده از این فرمولاسیون در شرایط مختلف آب و هوایی و برای گیاهان مختلف (علفی و درختی)، افزایش توان تحمل تنش خشکی، افزایش حجم ریشه و توسعه سیستم آوندی گیاه، افزایش توان تحمل تنش شوری در گیاهان، افزایش عامل های رشدی گیاه و افزایش زنده مانی نهال های منتقل شده به عرصه، کاهش تولید پساب های آلوده و کاهش تخریب محیط زیست، استفاده بهینه از ضایعات کشاورزی بعنوان بستر کشت، پیشگیری از خروج ارز جهت تهیه سموم و کود شیمیایی، اشتغال زایی برای کشور و دستیابی به دانش و محصولی مبتنی بر ذخایر ژنتیکی میکروبی کشور را از دستاوردها و مزایای این محصول عنوان نمود. کوثری در مورد روند تجاری سازی پروبیوتیک جدید گیاهی (بیوکنترل / بیوفرتیلایزر) مبتنی بر قارچ بومی تریکودرما اظهار داشت: دانش فنی تولید این محصول دیماه ۹۶ طی قراردادی با مجوز انحصاری همراه با پرداخت رویالتی به بخش خصوصی به فروش رسید. شرکت خریدار این فرآورده٬ تحقیقات دقیقی را طی سه سال متوالی در استانهای مختلف کشور روی محصولات مختلف در سطوح مزرعه ای و گلخانه ای انجام داده است. وی اظهار داشت: نتایج آماری کاربری این فرمولاسیون جدید که در گزارشی مشتمل بر ۲۰۰ صفحه توسط شرکت خریدار انتشار یافته نشان داده است که کاربرد این پروبیوتیک تریکودرمایی ۷۰ تا ۱۰۰ درصد بیماری های مهم گیاهی را کنترل کرده و در محصولات مختلف سبب افزایش ۴۰ تا ۸۰ درصدی عملکرد در مقایسه با روش سنتی کشاورز و کاربرد سموم و کودهای شیمیایی شده است. این محصول هم اکنون در مرحله تولید انبوه توسط شرکت خریدار قرار دارد.

منبع: