در برنامه مشترک؛ محققان ایرانی برای حضور در لابراتوار های سنکروترون حمایت می شوند

ربات کشاورز: برنامه پشتیبانی از محققان ایرانی در لابراتوار های سنکروترون برتر بصورت مشترک توسط مرکز تعاملات بین المللی علم و فناوری ریاست جمهوری و چشمه نور ایران اجرا می شود.
به گزارش ربات کشاورز به نقل از معاونت علمی، فناوری و اقتصاد دانش بنیان ریاست جمهوری، همایش یک روزه «راهکارهای همکاری با لابراتوار بین المللی سزامی» با حضور تعدادی از اساتید، پژوهشگران و دانشجویان کشور در محل پژوهشگاه دانش های بنیادی اجرا شد. امیر حسین میرآبادی، ریس مرکز تعاملات بین المللی علم و فناوری با ابراز خرسندی از حضور در جمع اساتید و پژوهشگران، با اشاره به اهمیت و فواید حضور محققان ایرانی در آزمایشگاه‎های پیشرفته تابش سنکروترونی دنیا، اظهار داشت: مرکز تعاملات بین المللی علم و فناوری از سال ۱۳۹۶ با همکاری پژوهشگاه علوم بنیادی، برنامه پشتیبانی از اعزام کاربران ایرانی به آزمایشگاه‎های بین ‏المللی تابش سنکروترونی دنیا را با اعزام تعدادی از پژوهشگران کشور به لابراتوار تابش سنکروترونی آلبا واقع در کشور اسپانیا به اجرا گذاشته است. به گفته ی ایشان، از سال ۱۳۹۹ و با شیوع ویروس کرونا در دنیا، برنامه ‎های همکاری که نیاز به حضور فیزیکی پژوهشگران در محل بود به حالت تعلیق درآمد. اما همزمان با پایان همه گیری کرونا باردیگر از سال ۱۴۰۱ برنامه پشتیبانی از اعزام کاربران ایرانی به آزمایشگاه‎های بین ‏المللی تابش سنکروترونی دنیا از جانب مرکز تعاملات دنبال شد و تعداد ۱۱ گروه از محققان ایرانی از این حمایت‎ها بهره بردند و توانستند در سنکروترون های سولیل فرانسه، سزامی اردن، الترا ایتالیا و سرن سوئیس حضور یابند. میرآبادی اظهار امیدواری کرد: با اقدامات ترویجی که از طرف پژوهشگاه دانش های بنیادی درباب آشنایی بیشتر دانشگاه‎ها، مراکز علمی و صنعتی کشور با این برنامه و کاربردهای آزمایشگاه‎های تابش سنکروترون صورت می‎ گیرد، تعداد تیم‎های تحقیقاتی بیشتری از این برنامه بهره گیرند. برنامه «حمایت از کاربران ایرانی در لابراتوار های سنکروترون برتر»، با هدف ایجاد یک شبکه حمایتی از پژوهشگران و صنایع کشور برای دسترسی به لابراتوار های سنکروترونی برتر و انجام آزمایش های تراز اول در سطح بین المللی با حمایت مرکز تعاملات بین المللی معاونت علمی ریاست جمهوری اجرا می شود. در این برنامه قسمتی از هزینه سفر (بلیط هواپیما، اقامت، ویزا، …) و هزینه های جانبی انجام آزمایش (تهیه نمونه و…) برای پژوهشگرانی که موفق به گرفتن پذیرش برای انجام آزمایش در یکی از لابراتوار های سنکروترون دنیا شده اند، توسط مرکز تعاملات بین المللی علم و فناوری معاونت علمی ریاست جمهوری پرداخت می شود. بدین سان امکان دسترسی پژوهشگران، اساتید، دانشجویان و صنایع کشور برای انجام آزمایش های کاربردی و پیشرفته در بهترین و به روزترین لابراتوار های دنیا تسهیل خواهد شد. این برنامه در ادامه «برنامه کاربری ایران از لابراتوار آلبا» تصویب شده است. برنامه پشتیبانی از کاربران ایرانی در لابراتوار های سنکروترون بصورت مشترک توسط مرکز تعاملات بین المللی علم و فناوری ریاست جمهوری و چشمه نور ایران اجرا می شود. سنکروترون یا سینکروتون (synchrotron)، نوعی شتاب دهنده ذرات به شکل یک حلقه دایره ای است که با کمک میدان های الکتریکی و مغناطیسی، تابش الکترومغناطیسی تولید می کند. ذراتی که با سرعتی نزدیک به سرعت نور در یک محیط الکترومغناطیسی حرکت می کنند، در راستای حرکتشان، نوری منتشر می کنند که تابش سینکروترون یا نور سنکروترون نامیده می شود. تابش سنکروترن یک امکان توانمند برای مطالعه ساختمان مولکولی و تغییرات شکل و ترکیبات سلولی در هنگام واکنش های شیمیایی است که در حوزه های مختلف تحقیقاتی و کاربردی در فیزیک، پزشکی، صنعت، زیست شناسی، دیرینه شناسی و … به کار می آید. استفاده از تابش سینکروترون برای علوم بنیادی و فناوری های کاربردی، رشد فزاینده ای را در چند دهه اخیر تجربه کرده است. مزیت این نوع از شتابدهنده ها نداشتن محدودیت در انرژی است که موجب می شود ذرات بنیادی را بتوان به انرژی های چندین گیگا الکترون ولت و بیشتر رساند.

منبع: